"دولت" بورس را بالا برد و حالا...

به گزارش می متالز، بورس تهران امروز کمی سبز شده و شاخص کل تا این لحظه از معاملات رشد بیش از ۲۶ هزار واحدی داشته؛ اما هنوز هم اکثر سهامداران در فاز زیان هستند و تا برگشت به قیمت های تیز و مرداد، فاصله بسیاری هست.

علی دهدشتی مدیر عامل شرکت سرمایه گذاری پارند  در این خصوص بیان کرد: رشد بازار سرمایه، بدون حمایت دولت اصلا امکانپذیر نبود و اگر دولت مداخله ای در روند بورس نداشت، رشد ۴۰۰ درصدی شاخص بورس در چند ماه دور از تصور بود. اما سوال این است که اگر دولت در آن مقطع توانست با حمایت خود، سبب رشد بازار سرمایه شود، چرا حالا هیچ حمایتی نمی کند؟

وی افزود: دولت در دوران رشد بازار سرمایه، به ۳ روش از این بازار حمایت کرد. مدل اول، حمایت های روانی بود و تمام مسوولان اقتصادی کشور در مصاحبه های خود، مردم را به سرمایه گذاری در بورس تشویق می کردند. مدل دوم، تحریک تقاضای سهام بود و سومین مدل حمایت دولت، دستکاری سود شرکت ها و صنایع بورسی بود و با روش های مختلفی از جمله صدور مجوز افزایش نرخ محصول، کاهش نرخ خوراک و... زمینه افزایش سودآوری شرکت ها را فراهم می کرد تا سرمایه گذاران رغبت بیشتری برای ورود به بازار داشته باشند. اما حالا، مدل های حمایتی دولت کاملا معکوس شده و در مصاحبه های مسوولان، مرتبا ذکر می شود که نوسان و ریزش جزو ذات بازار سرمایه است و باید نگاه بلندمدت به بورس داشت و... از سوی دیگر، هیچ تقاضایی از سمت دولت در بازار سرمایه مشاهده نمی شود. شاید بتوان پذیرفت که دولت در حال حاضر امکان اجرای مدل سوم حمایتی خود (افزایش نرخ محصول صنایع بورسی و...) را ندارد؛ ولی حداقل سیاست گذاران می توانستند به لحاظ روانی از این بازار حمایت کنند؛ اقدامی که متاسفانه در رفتار دولتمردان مشاهده نمی شود. در ماه های قبل در مصاحبه های مسوولان و سیاست گذاران اقتصادی، بارها و و بارها گفته شد که بازار سرمایه، بازاری بسیار کم ریسک است و... (که البته معتقدم این صحبت ها اساسا نادرست بود)؛ اما حالا هیچ اظهار نظر مثبتی صورت نمی گیرد.

این کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: من هم معتقدم بازار سرمایه باید مسیر خود را طی کند و در روند این بازار، دستکاری صورت نگیرد؛ اما در شرایطی که رشد این بازار، طبیعی نبود و با مداخله دولت انجام شد و رشد ۴۰۰ درصدی داشت؛ نمی توان انتظار داشت در منفی ها مداخله ای صورت نگیرد تا بازار روند خود را طی کند. یا باید کلا در روند بازار سرمایه دخالتی نکرد، یا اگر با مداخله، باعث رشد غیر عادی بازار شدیم و مردم را به سمت این بازار کشاندیم؛ حالا که مردم دچار ضرر و زیان شده اند، آنها را به حال خود رها نکنیم. حساس ترین نقطه بورس، اعتمادسازی بود و سیاست گذاران با مباحثی که در عرضه دارا دوم مطرح شد، دقیقا نقطه ضعف این بازار را نشانه گرفتند و به اعتماد سرمایه گذاران ضربه زدند. کافی است اعتماد مردم را دوباره به این بازار جلب کنیم تا این تصور که بورس، قتلگاه سرمایه های مردم است، از بین برود و بازار روند مثبتی در پیش بگیرد.

دهدشتی اضافه کرد: اگرچه بازار سرمایه مناسب ترین گزینه برای سرمایه گذاری بلندمدت است و این بازار، در بلندمدت همواره بازدهی خوبی برای سرمایه گذاران به همراه داشته؛ ولی نباید فراموش کرد که بسیاری از سهامداران بازار، تازه واردهایی هستند که درک چندانی از ماهیت بورس ندارند و هرگز تصور نمی کردند که یک برگه سهم، به آنها ضرر چند ده درصدی تحمیل کند. منطقی است که این گروه از سهامداران، مترصد فرصتی برای خروج باشند تا زیان کمتری متحمل شوند و این نصیحت که در بلندمدت این زیان جبران می شود، برای این گروه از سهامداران قابل درک نیست! آموزش های تئوری هم برای افزایش دانش روانشناسی بازار سرمایه گذاران کافی نیست و پختگی لازم در گرو تجربه کار عملی در این بازار است.

وی در خاتمه در مورد شایعات افزایش نرخ سود بانکی به منظور ایجاد تعادل در بازارها اظهار کرد: قطعا تغییر نرخ سود بانکی، یکی از عوامل مهم و اثرگذار بر روند بازار سرمایه بوده و یکی از ریسک های سیستماتیک این بازار محسوب می شود. معتقدم در ماه های گذشته، قبل از رشد شارپ بازار سرمایه، افزایش نرخ سود بانکی اقدام مناسبی برای جلوگیری از بحران امروز بازارهای مالی بود. ولی در آن مقطع، تمرکز سیاست گذاران روی انتشار اوراق بدهی و تامین مالی دولت و جبران کسری بودجه از این محل بود و چون نرخ بهره این اوراق در آن زمان، ۱۵ درصد بود، تغییری در نرخ سود بانکی صورت نگرفت تا فروش این اوراق جذاب باشد. حالا که دولت از بازار سرمایه تامین مالی کرده، به فکر دستکاری نرخ سود بانکی افتاده اند. شاید با توجه به حجم بالای نقدینگی، قدرت پول بخشی از آسیب افزایش احتمالی نرخ سود بانکی را بکاهد؛ ولی در هر حال تغییر احتمالی نرخ سود بانکی، به بازار سرمایه آسیب خواهد رساند. در وضعیت فعلی، بورس تهران در فاز ترس قرار گرفته و سرمایه گذاران اعتمادی به این بازار ندارند و کاهش ترس و هیجان بازار زمان بر خواهد بود. در این شرایط، هر تغییری در نرخ سود بانکی، به بی اعتمادی مردم نسبت به این بازار دامن می زند و اوضاع این بازار را بدتر خواهد کرد.