ارتقاء روابط بین‌المللی در فرصت برجام

به گزارش مبی متالز، محور اصلی این همایش روابط تجاری و بانکی ایران دو سال پس از اجرایی شدن برجام» بود. سخنرانان این همایش بر ارتقا روابط بانکیبین المللی در فرصت برجام تاکید کردند.

در ابتدای این همایش علی دیواندری دبیر ششمین همایش تجاری و بانکی ایران و اروپا ، با بیان اینکه  بعد از برجام ۸۷ میلیارد دلار منابع مالی ایران مدیریت شده که دستاورد خوبی بوده هرچند توقع ما بیش از این است، گفت: این همایش در حوزه توسعه همکاری‌ها بین ایران و اروپا با توجه به اینکه اروپا شریک بزرگ تجاری ایران است، منجر به یافتن راهکارهایی برای حل مشکلات و موانع پیش رو می شود. وی افزود: این همایش معمولاً هر سال نوامبر در فرانکفورت با همکاری گروه مالکی که سازماندهی این کار را انجام می‌دهند و اردیبهشت ماه هر سال در ایران با مسئولیت پژوهشکده پولی و بانکی برگزار می شود.

دیواندری تصریح کرد : با وجود آنکه دو سال از برجام می گذرد و همچنان مشکلاتی در اتصال بانک‌های ایران با نظام بانکی بین المللی وجود دارد، اما موفقیت‌های بزرگی نیز حاصل شده است.

شرایط امروز نظام بانکی قابل مقایسه با قبل از برجام نیست

 رییس پژوهشکده پولی و بانکی با بیان اینکه، شرایط امروز نظام بانکی ایران قابل مقایسه با قبل از برجام نیست، اظهار داشت: نظام بانکی ایران در دوره تحریم با محدودیت‌های جدی روبه رو بود؛ بعد از برجام گشایش‌های خوبی انجام شد گرچه توقع و انتظار مسئولین ایران برطرف نشده است.

۸۳۵ رابطه کارگزاری بعد از برجام

 وی اعلام کرد: بعد از برجام حدود ۸۳۵ رابطه کارگزاری با ۲۷۸ بانک خارجی برقرار شده در حالی که قبل از برجام تعداد روابط کارگزاری بسیار محدود بود و تنها ۵ تا ۶ بانک حاضر به همکاری با ایران بودند. در طول دو و نیم سال گذشته ۳۸ هزار و ۴۰۹ ال سی توسط نظام بانکی ایران باز شده و بیش از ۱۵۰ هزار تراکنش بانکی با ارقام قابل توجه انجام شده است.

 دبیر ششمین همایش تجاری و بانکی ایران و اروپا ادامه داد: بعد از برجام ۸۷ میلیارد دلار منابع مالی ایران مدیریت شده که دستاورد خوبی بوده هرچند توقع ما بیش از این بوده است.

بانک مرکزی برنامه خود برای حل مسائل پولی و بانکی را با تعهد دنبال می کند

رییس کل بانک مرکزی گفت: بانک مرکزی و دولت با شناخت صحیح از مشکلات موجود در مسیر گسترش روابط تجاری، برنامه‌ای دقیق، گام‌ به گام، پیوسته و جامع را برای حل مسائل پولی و بانکی طراحی کرده‌ و با تعهد بالا آن را دنبال می‌کند، هرچند که اقتضائات اجرایی باعث می شود تا برای به ثمر نشستن همه این اصلاحات ضروری، تلاش و زمان بیشتری صرف شود.

ولی اله سیف با بیان اینکه سابقه سال‌ها بهره‌مندی از منافع متقابل رابطه تجاری و بانکی میان ایران و اروپا، که بر بستری از احترام متقابل دنبال می‌شود، همواره افق‌هایی روشن را برای همکاری‌های آینده ترسیم می‌کند، گفت: بسیار خرسندم که امسال نیز همچون سال‌های گذشته و در ایامی مقارن با ایام مبارک ماه شعبان، جمعی از مقامات عالی‌رتبه کشوری، مدیران ارشد شبکه بانکی، شرکت‌ها، فعالان اقتصادی، اندیشمندان، صاحبنظران و متخصصان حوزه‌های مختلف به مناسبت برگزاری ششمین همایش تجاری و بانکی ایران و اروپا گرد هم آمده‌اند تا بار دیگر راه‌های گسترش هر چه بیشتر روابط تجاری و بانکی بین ایران و اروپا را بررسی کنند.

سیف افزود: علی‌رغم وجود برخی مشکلات، منافع مشترک شرکت‌ها، بانک‌ها، تجار، سرمایه‌گذاران و فعالان اقتصادی انگیزه و ظرفیت لازم برای فائق آمدن بر چالش‌ها و ایجاد روابطی وثیق بین ایران و اروپا را فراهم می‌کند. اما این فقط پیشینه تاریخی و انگیزه‌ها نیستند که آینده بهتری برای روابط تجاری و بانکی ایران و اروپا را نوید می‌دهند بلکه بررسی تحولات سال‌های اخیر نیز از فراهم شدن بسترهای لازم خبر می‌دهد که بررسی آن‌ها در چنین نشستی شایان توجه است.

رییس کل بانک مرکزی با اشاره به شرایط سخت روابط بانکی و تجاری در دوره تحریم‌ها گفت: حدود پنج سال قبل، دولت جدید در حالی اداره امور را برعهده گرفت که روابط سیاسی ـ اقتصادی بین‌المللی و شاخص‌های اقتصاد ایران در سطح مطلوبی قرار نداشتند.

در آن زمان روابط بانکی بین‌المللی کشور، به محدودترین سطح خود در تمامی سال‌های پس از انقلاب رسیده بود. در حالی که محدودیت عدم برقراری رابطه مستقیم با نظام مالی آمریکا به دلیل تحریم‌های مختلفی که از ابتدای انقلاب وضع شده بود وجود داشت اما تا پیش از آخرین دور از تحریم‌های مالی ایران، بانک‌های ایرانی با همکاری بانک‌های اروپایی امکان استفاده از طیف متنوعی از خدمات را داشتند. اما در پی وضع دور جدیدی از تحریم‌ها که نظام مالی ایران را هدف گرفته بود، کلیه بانک‌های ایران و حتی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، توسط ایالات متحده آمریکا تحریم شدند و به دلیل فرا ملی بودن این تحریم‌ها، بانک‌های غیر آمریکایی نیز در صورت ارائه مستقیم یا غیرمستقیم هرگونه خدماتی به بانک‌های ایرانی، با مجازات‌های سنگینی روبرو می‌شدند.

کاهش 4درصدی نرخ تورم در فروردین ماه نسبت به اسفندماه پارسال

سیف گفت: خوشبختانه نرخ تورم در فروردین ماه سال جاری نیز به 9.2 درصد رسیده که در مقایسه با تورم اسفندماه سال گذشته (9.6درصد) معادل 0.4 درصد کاهش دارد. همچنین، نرخ تورم نقطه به نقطه در همین مدت از 8.3 درصد به 7.9 درصد رسیده است. نرخ تورم ماهانه نیز در اسفندماه سال گذشته 1.1 درصد بوده که در فروردین ماه جاری با 0.3 واحد درصد کاهش به 0.8 درصد رسیده است. مجموع این تحولات نشان دهنده آن است که با تقویت سیاست‌های انضباط گرایانه و موفقیت ترتیبات اخیر در حوزه ارزی، تحقق تورم تک رقمی در سال جاری نیز دور از دسترس نخواهد بود.

رییس کل بانک مرکزی با اشاره به آمار رشد اقتصادی 9 ماهه سال گذشته تصریح کرد: در حوزه رشد اقتصادی، آخرین محاسبات نشان دهنده آن است که اقتصاد ایران در 9 ماهه سال 1396 از رشد 3.4 درصدی برخوردار شده است.

سیف سپس تشریح اقدامات بانک مرکزی در خصوص اصلاح نظام بانکی پرداخت و افزود: بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در کنار ایفای وظیفه خود در حوزه سیاست‌گذاری پولی، در سال‌های اخیر در حوزه اصلاح نظام بانکی نیز اقدامات موثری را در دستور کار خود قرار داده است. بررسی واقعیت‌های شبکه بانکی کشور در زمان شروع به کار دولت، حکایت از فاصله قابل توجه چارچوب‌های قانونی، مقرراتی و نظارتی در ایران با تحولات نظارت احتیاطی پس از بحران مالی جهانی داشت. همچنین وجود آربیتراژ‌های نظارتی بین نظام بانکی و موسسات غیرمجاز پولی و رشد قارچ‌گونه این موسسات، بازار پول کشور را با چالش‌های جدی مواجه ساخته بود. یکی دیگر از موضوعاتی که می‌بایست نظام بانکی کشور اجرایی کردن آن را در دستور کار قرار می‌داد مطابقت با تغییرات شگرف در زمینه شفافیت و گزارشگری مالی بود. علاوه بر این در دوران تحریم‌، نظام بانکی ایران از تحولات عرصه مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم فاصله گرفته بود و این فاصله باید از میان می‌رفت.

ادامه تقویت نظام نظارت بانک مرکزی

سیف افزود: در راستای اجرای این اصلاحات، تقویت نظام نظارت بانک مرکزی در کنار رفع خلاء‌های مقرراتی با جدیت دنبال شده است و همچنان ادامه پیدا خواهد کرد. تلاش مجدانه و مبارزه جدی بانک مرکزی با موسسات غیرمجاز و اختلال‌زای پولی امروز به ثمر نشسته و باعث شده است تا آثار سوء این موسسات بر بازار پولی تا حد مطلوبی کنترل شود به طوری که در شرایط کنونی هیچ موسسه غیرمجازی در بازار پول کشور فعال نیست.

رییس کل بانک مرکزی همچنین از اقدامات بانک مرکزی در رفع موانع قانونی برای انجام اصلاحات نظام بانکی خبر داد و افزود: از آن جا که در مواردی، اصلاحات قانونی، لازمه افزایش اقتدار و اختیارات بانک مرکزی و نیز اصلاح چارچوب‌ها به شمار می‌رود، در این مدت بانک مرکزی با تعامل با دولت، اصلاحات بخش‌هایی از قانون پولی و بانکی کشور را تهیه و به مجلس محترم شورای اسلامی ارائه کرده است و تلاش می‌کند هر چه سریع‌تر این اصلاحات به نتیجه مطلوب برسد. همچنین بانک مرکزی به صورت جدی، اجرایی شدن اصول مدرن مدیریت ریسک و حاکمیت شرکتی در بانک‌ها را دنبال کرده است و پافشاری بر اصلاح رویه‌های ناکارآمد و نادرست را با جدیت ادامه خواهد داد.

سرعت در وصول مطالبات معوق

رییس شورای پول و اعتبار در زمینه مطالبات غیرجاری بانک‌ها با اشاره به اینکه که حل ریشه‌ای این معضل دارای پیچیدگی‌های زیاد و نیازمند فراهم شدن بستر‌های لازم است، گفت: در این مدت در درجه اول متوقف کردن روند مخرب ایجاد مطالبات غیرجاری در دستور کار قرار گرفته و در کنار آن برای فراهم آوردن بستر‌های قانونی، مقرراتی و ساختاری لازم، تلاش‌های شایان توجهی انجام شده است. اقدامات بانک مرکزی برای حل معضل مطالبات معوق به تدوین مقررات و بسترهای قانونی لازم محدود نشده به طوری که با تکیه بر رویکرد سازنده دستگاه قضایی کشور در این خصوص، وصول این مطالبات با روند و سرعت قابل قبولی آغاز شده است.

اجرایی کردن گام به گام اصول نوین گزارشگری مالی در بانک‌ها

وی تصریح کرد: اجرایی کردن گام به گام اصول نوین گزارشگری مالی در بانک‌ها یکی‌دیگر از اصلاحات مدنظر بانک مرکزی بود که در سال‌های اخیر شاهد اجرایی شدن آن بوده‌ایم. بانک مرکزی پس از ابلاغ صورت‌های مالی همگرا با استاندارد IFRS و تدوین صورت‌های مالی بانک‌ها بر اساس این استاندارد، در حال شناسایی ضعف‌ها و برطرف کردن برخی مشکلات موجود در این حوزه تا اجرایی شدن مطلوب این استانداردها است.

وی خاطرنشان کرد: انتظار ما از دولت‌های اروپایی این است که متناسب با حجم عملیات تجاری میان ایران و اروپا، کانال‌های بانکی مطمئن ایجاد کنند تا با استفاده از این ظرفیت، فضای کافی برای بسط و گسترش روابط ایجاد شود. با استفاد از این کانال‌ها، بانک‌ها می توانند به تدریج روابط خود را گسترش دهند و این امر می تواند راهگشای روابط بهتر ایران و اروپا باشد.

مذاکره مستقیم با اتحادیه اروپا درباره مسائل بانکی و تجاری

در ادامه این همایش عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی پیشنهاد کرد که در حوزه مسائل بانکی و اقتصادی با اتحادیه اروپا مذاکره شود.آخوندی با اشاره به تحولات جهان و نقش اروپا اظهار داشت: اروپا نقش تعیین کننده‌ای در پیشبرد دنیا به سمت صلح یا حرکت به سمت توسعه جنگ و ناآرامی در دنیا دارد.  وی افزود: دنیا در وضعیت فعلی در حال انتقال از یک وضعیت تک قطبی به تعادلی جدید است و کشمکش‌های بسیار جدی در حال انجام بوده و تحولاتی که در پس گفتگوها در حال انجام است تحولاتی بسیار سخت تر و عمیق تر است.

ترامپ به هیچ وجه به دنبال اقتصاد آزاد نیست

وزیر راه و شهرسازی تاکید کرد: ترامپ به هیچ وجه به دنبال اقتصاد آزاد نیست و در حال بازگشت آمریکا به دوران مرکانتلیسم است و نمی توان رفتار این فرد و تصمیم‌های جدید آمریکا را با سیستم اقتصاد آزاد ارزیابی کرد.

آخوندی خاطرنشان کرد: این رفتار جهان و اروپا را با تهدید بزرگی مواجه می‌کند و مرکانتیلیسم آثار وحشتناکی را در دنیا می‌تواند داشته باشد. وی افزود: همچنین اسراییل به عنوان یک رژیم اشغالگر هر چند هیچگاه مشروعیت نداشته، در سال‌های اخیر در ضعیف ترین حد مقبولیت قرار گرفته که موجب شده دست به اقدامات پُرریسک تری بزند.

آخوندی ادامه داد: در این میان اروپا در وضعیت تردید به سر می‌برد، از یک طرف معاملات و حجم تبادلاتی که با آمریکا دارد موضوعی نیست که به راحتی از آن چشم‌پوشی کند و از سوی دیگر برای اندیشمندان کاملا روشن است که آنچه در آمریکا در حال پیگیری است صددرصد ارتجاعی بوده و به پایداری امنیت و توسعه جهانی نخواهد انجامید. وی اظهارداشت: سوالی که مطرح می‌شود این است که اگر اروپا در برابر این رویه آمریکا واکنش نشان ندهد می‌تواند منافع خود را حفظ کند و آیا اکنون زمان آن نرسیده که بی پرواتر راجع به این موضوع بحث شود؟

وزیر راه و شهرسازی تصریح کرد: همچنین ایران در حال بازخوانی موقعیت خود در منطقه و جهان بوده که ممکن است اشتباهی در این راه وجود داشته باشد اما می‌توانیم یک بازخوانی موفق داشته باشیم چرا که ایران دارای پیشینه و تمدن بزرگی است و تاریخچه ما نشان می‌دهد که در طول سال‌ها به قراردادها تعهدات خود پایبند بوده ایم.

وی با ارائه دو پیشنهاد اظهارداشت: بعد از برجام در دو سطح مذاکرات داشتیم، بخشی از مذاکرات را وزارت خارجه در بحث سیاسی و بخشی دیگر را در روابط اقتصادی پیگیری می‌کردیم و مشکلی که وجود داشته این است که اروپا در مذاکرات اقتصادی از پشتیبانی مذاکرات سیاسی بهره مند نمی شود.

وی افزود: بخش اقتصادی در مذاکرات همواره نگران رفتارهای خشن و همراه با تحریم آمریکا در مذاکرات بود و بخش سیاسی اروپا نمی توانست این اطمینان را بخش اقتصادی خود بدهد که در مقابل این تهدیدها از آنها حمایت می‌کند. وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: ما در بخش‌های سیاسی با اتحادیه اروپا و در امور اقتصادی با تک‌تک کشورها صحبت کرده‌ایم که پیشنهاد دوم من این است که در حوزه مسائل بانکی و اقتصادی نیز با اتحادیه اروپا مذاکره کنیم.

آغاز مذاکرات بیمه‌ای با هند،چین و روسیه

در ادامه این همایش رئیس کل بیمه مرکزی از عقب نشینی اروپایی‌ها نسبت به خرید سهام بیمه‌های ایرانی به دلیل سخنان ترامپ گفت: مذاکرات با چین، هند و روسیه آغاز شده است.

همتی افزود : صنعت بیمه ایران ظرفیت بسیار بالقوه بالایی را برای توسعه همکاری بین شرکتها و نهادهای اقتصادی اروپایی دارد و ظرف دو سال گذشته مذاکرات نزدیکی را با سران بیمه‌های اصلی و تعیین کننده اروپا داشتیم و امیدواریم این مذاکرات ما را به نتایج بهترین برساند.

رئیس کل بیمه مرکزی افزود: صنعت بیمه ایران در طول دو دهه گذشته، رشد خوبی را تجربه کرده است و به طور قطعی ۴.۵ برابر رشد GDP رشد کرده است، این در حالی است که بر اساس تصویب مجلس، ما ضریب نفوذ بیمه را باید از ۲.۳ درصد GDP افزایش دهیم. یعنی نقاط کشف نشده صنعت بیمه را توسعه دهیم.

به گفته همتی، در حال حاضر مذاکرات خیلی خوبی را با اروپایی‌ها داریم تا بعد از برجام، از ظرفیت این شرکتهای اروپایی برای توسعه پوشش‌های بیمه ای استفاده نماییم، در دو زمینه کارهایی نیز شروع شده است که البته برای ما بسیار ضروری است و حوزه کشتیرانی و نفتکش را در بر می گیرد، که بر این اساس درصد بالایی از کشتی‌های ایرانی تحت پوشش گروه بین المللی IG است.

علاقمند به پوشش‌های بیمه ای اتکایی از کشورهای خارجی

وی اظهار داشت: به دلیل تصمیماتی ممکن است آمریکا از برجام خارج شود، اما صنعت بیمه با تمهیداتی که اندیشیده شده است، اطمینان می‌دهد که هیچ مجموعه ای از کشور بدون پوشش باقی نماند؛ ولی صنعت بیمه یک صنعت بین‌المللی است و از داشتن روابط هم استقبال می کنیم و علاقمند به گرفتن پوشش‌های بیمه ای اتکایی از کشورهای خارجی داریم. بر این اساس مذاکراتی با شرکتهای بزرگ اتکایی دنیا صورت گرفته و اکنون ۳۰ درصد حوادث فاجعه امیز کشور تحت پوشش قرار می گیرد و به شرکتهای بیمه اتکایی اروپایی جایگزین شده است.

تمایل اروپایی‌ها به خرید سهام شرکت‌های بیمه‌های ایرانی

وی اظهار داشت: ایران یکی از ده کشور زلزله خیز دنیا است و ما نیز مثل ترکیه و ژاپن نیاز داریم که پوشش‌های کافی برای این موضوع داشته باشیم، در این میان با کشورهای اروپایی نیز برای تجزیه و تحلیل ریسک زلزله در کشور وارد مذاکراتی شده ایم.

اروپایی‌ها باید یورو را جایگزین دلار کنند

 در ادامه همایش سفیر ایران در آلمان اعلام کرد؛ اروپایی‌ها باید با ایجاد یک‌نهاد جدید و تقویت یورو به جای دلار در سیستم‌های مالی خود وضعیت فعلی را تغییر دهند.

علی ماجدی اظهار داشت: نگاهی به ابزارهای سیاسی و اقتصادی بین الملل نشان می دهد، برخلاف گذشته که ابزارهای سیاسی بیشترین فشار را بر کشورها تحمیل می کردند، در شرایط فعلی جهان، ابزارهای اقتصادی به یک اهرم قدرتمند برای تحت تاثیر قرار دادن کشورها تبدیل شده است. وی در ادامه گفت : ۵ کشور عضو شورای امنیت با استفاده از قدرت  وتو، اهداف سیاسی خود را به جامعه بین الملل تحمیل می کنند اما آمریکا در این بین با استفاده از ابزار‌های اقتصادی و قدرت دلار در سطح جهان به خوبی استراتژی‌ها و سیاست‌های خود را به همه کشورهای جهان تحمیل می کند. همچنین وی با اعلام آماری گفت: تازه ترین بررسی‌ها نشان می دهد ۸۰‌ درصد مبادلات سیستم‌های مالی و تجاری دنیا بر بستر دلار شکل می گیرد و حدود ۱۵ درصد نیز یورو در معاملات نقش بازی می کند و این اصلا مطلوب اتحادیه اروپا نیست و این موازنه باید تغییر کند.