برگشت تورم از اوج ماهانه

به گزارش می متالز، تورم ماهانه آبان، از قله تورمی بازگشته و به نسبت مهرماه کاهش ۸/ ۱ واحد درصدی را تجربه کرده است. این کاهش در حالی رخ داده که در آبان‌ماه گروه خوراکی‌ها تورم ۱۳ درصدی و گروه غیرخوراکی‌ها و خدمات، تورم ۶/ ۱ درصدی را ثبت کرده‌اند. به‌نظر می‌رسد به‌رغم کاهشی شدن نرخ تورم ماهانه اما افزایش تاریخی تورم گروه خوراکی‌ها در ماه دوم پاییز، از کاهش بیشتر تورم جلوگیری کرده است.

براساس گزارش مرکز آمار کشور، شاخص قیمت مصرف‌کننده در آبان‌ماه به رقم ۲۷۵ واحد رسیده که به نسبت ماه قبل ۲/ ۵ درصد افزایش داشته اما از سرعت رشد تورم کاسته شده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد کاهش قیمت دلار بر قیمت کالاهای بادوام اثرگذار بوده و اثر بسیاری بر کاهش رشد تورم ماهانه آبان داشته است.

کاهش نرخ تورم ماهانه آبان

مرکز آمار کشور شاخص قیمت کالاها و خدمات مصرفی خانوارهای کشور در آبان‌ماه را منتشر کرد. براساس آمار منتشر شده شاخص کل به عدد ۲۷۵ واحد رسیده که به نسبت مهرماه رشد ۲/ ۵ درصدی را ثبت کرده است. این در حالی است که در مهرماه رشد تورم ماهانه به رقم تاریخی ۷ درصد رسیده بود. به این ترتیب تورم آبان‌ماه کاهش ۸/ ۱ واحد درصدی را به نسبت مهرماه تجربه کرده است.

در یک دسته‌بندی کلی می‌توان تورم ماهانه را برای گروهای عمده خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات و کالاهای غیرخوراکی و خدمات تحلیل کرد. بررسی‌ها نشان می‌دهد در آبان‌ماه تورم ماهانه گروه خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات ۱۳ درصد و تورم ماهانه گروه غیرخوراکی‌ها و خدمات ۶/ ۱ درصد بوده است. براساس گزارش مرکز آمار کشور، ضریب اهمیت گروه خوراکی‌ها ۲۷ درصد و ضریب اهمیت کالاهای غیرخوراکی ۷۳ درصد است. به‌عبارت دیگر اگرچه تغییرات قیمت در گروه خوراکی‌ها یک رقم تاریخی محسوب می‌شود، اما به‌دلیل اینکه ضریب کمتری دارد، اثر کمتری هم در تورم ماهانه داشته است. بررسی‌ها نشان می‌دهد تورم ماهانه گروه خوراکی‌ها از ابتدای سال زیر ۷ درصد بوده و در مهرماه ۸/ ۵ درصد ثبت شده است. بنابراین در آبان‌ماه افزایش قابل‌توجه ۲/ ۷ واحد درصدی نسبت به مهرماه داشته است. اما در مقابل رشد ماهانه شاخص کالاهای غیرخوراکی و خدمات مصرفی در آبان‌ماه ۶/ ۱ درصد بوده است که به نسبت مهرماه کاهش قابل‌توجه ۶ واحد درصدی را ثبت کرده است.

گروه‌های اثرگذار بر تورم ماهانه

مرکز آمار کشور، برای محاسبه شاخص قیمت کالاها و خدمات مصرفی خانوارهای کشور، یک سبد ۱۲ کالایی در نظر می‌گیرد که گروه مسکن، آب، برق، گاز و سایر سوخت‌ها با ضریب اهمیت ۵/ ۳۵ بزرگ‌ترین گروه اثرگذار این سبد است. بررسی‌ها نشان می‌دهد تغییرات قیمتی در این گروه در آبان‌حدود یک درصد بوده است. گروه دوم که بیشترین ضریب اهمیت را دارد، گروه خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها است که ضریب اهمیت آن ۶/ ۲۶ درصد است. آمار منتشر شده نشان می‌دهد تورم ماهانه این گروه در آبان‌ماه ۲/ ۱۳ درصد بوده است. گزارش منتشر شده نشان می‌دهد در زیرگروه‌های این گروه، سبزیجات با تورم ۳/ ۳۶ درصد بیشترین تورم ماهانه را ثبت کرده است. بعد از آن روغن‌ها و چربی‌ها تورم ماهانه ۷/ ۱۸ درصد و تورم گروه گوشت قرمز و سفید ۷/ ۱۷ درصد بوده است.  سومین گروه با ضریب اهمیت بالا، گروه حمل‌و‌نقل است. ضریب اهمیت این گروه ۴/ ۹ درصد است که درآبان‌ماه تورم منفی ۱/ ۱ درصد را ثبت کرده است. در گزارش مرکز آمار آمده است که در گروه حمل‌و‌نقل، قیمت انواع اتومبیل سواری نسبت به ماه قبل کاهش داشته است. بسیاری از کارشناسان کاهش قیمت اتومبیل را براثر کاهش قیمت دلار می‌دانند. در نتیجه یکی از عوامل کاهش تورم ماهانه در آبان‌ماه را می‌توان به کاهش قیمت دلار به‌طور غیر‌مستقیم نسبت داد.

افزایش تورم نقطه‌ای در آبان‌ماه

براساس گزارش مرکز آمار، شاخص قیمت مصرف‌کننده در آبان سال‌جاری به نسبت مدت مشابه سال گذشته رشد ۴/ ۴۶ درصدی داشته است. به‌عبارت دیگر، خانوارهای کشور به‌طور میانگین ۴/ ۴۶ درصد بیشتر از آبان ۹۸ برای خرید یک مجموعه کالاها و خدمات یکسان هزینه کرده‌اند. بررسی‌ها نشان می‌دهد نرخ تورم نقطه‌ای در مهرماه رقم ۵/ ۴۱ درصد بوده که در آبان‌ماه رشد حدود ۵ واحد درصدی را تجربه کرده است. نگاهی به روند رشد نقطه به نقطه تورم در سال‌جاری نشان می‌دهد در فروردین‌ماه سال‌جاری این تورم حدود ۸/ ۱۹ درصد بوده که در اردیبهشت‌ به رقم ۲۱ درصد رسیده است. روند صعودی نرخ تورم نقطه‌ای در ماه‌های بعدی نیز حفظ شده به‌طوری‌که تورم در شهریورماه به ۵/ ۳۴ درصد و در مهرماه به ۵/ ۴۱ درصد رسیده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد آخرین باری که تورم نقطه‌ای به بالای ۴۰ درصد رسیده در بهمن و اسفند ۹۷ بوده که به ترتیب تورم نقطه به نقطه در این ماه‌ها ۲/ ۴۲ درصد و ۵/ ۴۷ درصد بوده است.

نرخ تورم نقطه‌ای گروه خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات نیز در آبان‌ماه با افزایش ۱/ ۱۶ واحد درصدی به نسبت مهرماه به حدود ۶/ ۵۶ درصد و در گروه کالاهای غیرخوراکی و خدمات نیز با کاهش ۱/ ۰ واحد درصدی به نسبت مهرماه به ۸/ ۴۱ درصد رسیده است.  تورم سالانه نیز در آبان‌ماه به نسبت مهرماه افزایش ۸/ ۱ واحد درصدی را ثبت کرده است. منظور از نرخ تورم سالانه، درصد تغییر میانگین اعداد شاخص قیمت در یک سال منتهی به ماه جاری نسبت به دوره مشابه قبل از آن است. بررسی‌ها نشان می‌دهد نرخ تورم سالانه در آبان‌ماه ۲۹ درصد بوده است.

اثر کاهش قیمت کالاهای بادوام در کاهش تورم

مرکز آمار کشور شاخص کالاهای مصرف‌کننده را در دو دسته کلی کالاها و خدمات منتشر می‌کند. براساس گزارش منتشر شده کالاها ضریب اهمیت ۹/ ۵۰ درصد و خدمات ضریب اهمیت ۱/ ۴۹ درصدی دارند.  گروه کالاها به سه دسته کالاهای بادوام، کم‌دوام و بی‌دوام تقسیم می‌شوند. ضریب اهمیت کالاهای بادوام ۵/ ۵ درصد، کالاهای کم‌دوام ۱/ ۵ درصد و کالاهای بی‌دوام ۳/ ۴۰ درصد است. آمارهای منتشر شده نشان می‌دهد به‌طور کلی قیمت گروه کالاها در آبان‌ماه رشد ماهانه ۶/ ۷ درصدی را تجربه کرده‌اند. تورم ماهانه گروه خدمات نیز رشد ۲/ ۱ درصدی را ثبت کرده است. اما در میان گروه‌های کالایی، رشد قیمتی ماهانه کالاهای بی‌دوام ۴/ ۱۰ درصد و کالاهای کم‌دوام ۶/ ۴ درصد بوده است. کالاهای بادوام تورم ماهانه منفی یک درصد را ثبت کرده‌اند. کالاهای بادوام عموما کالاهایی هستند که با نرخ دلار همبستگی دارند. به این ترتیب می‌توان گفت که کاهش قیمت دلار در آبان‌، به‌طور مستقیم بر کاهش قیمت کالاهای بادوام اثرگذار بوده و سبب کاهش تورم ماهانه این گروه شده است.