به گزارش می متالز، معدن طلای ساریگونی که سال 94 به صورت رسمی به بهرهبرداری رسید، در ابتدا به شرکت ریوتینتو یکی از بزرگترین شرکتهای اکتشاف و بهرهبرداری طلا با ماهیتی انگلیسی ـ استرالیایی واگذار شد.
هرچند این طرح تا مرحله بهرهبرداری پیش رفت، اما این شرکت خارجی به علت اختلاف با مسوولان وقت وزارت صمت حاضر به ادامه کار و بهرهبرداری نشد و اواخر سال ۱۳۸۹ از این طرح انصراف داد.
بهصرفه نبودن استخراج طلا برای این شرکت انگلیسی استرالیایی به دلیل تحریمها مهمترین دلیل انصراف آن در ادامه کار بود و بعد از آن، کار بهرهبرداری به قزاقها واگذار شد.
قزاقها به صورت رسمی از سال ۱۳۹۱ فعالیت خود را در این معدن آغاز کردند و عملیات اجرایی آنیک سال بعد کلید خورد و بلاخره بعد از سالهای انتظار در سال ۹۴ به صورت رسمی به بهرهبرداری رسید.
معدن طلای داشکسن قروه یکی از معادن غنی کشور است که ۷۰ درصد سهم شرکت خارجی و ۳۰ درصد سهم ایران است.
بر اساس قرارداد ایران و شرکت قزاقی بهرهبردار طلای ساریگونی و اعلام مسوولان صنعت، معدن و تجارت، سالانه دو تن طلا باید از این معدن برداشت شود که اکنون بیش از این میزان برداشت میشود.
اینکه سود معدن طلای ساریگونی کجا هزینه میشود سوال بسیاری از مردم استان است که در «فارس من» خواستار پیگیری آن شدهاند.
امضاکنندگان این سوژه نوشتهاند، چند سالی است کار برداشت از معدن طلای قروه در حاشیه روستاهای بهارلو، نی بند، قزل قایه، داشکسن و...آغاز شده است و دو شرکت ایرانی و قزاقی در آن فعالیت دارند.
این شرکت متعهد شده بود از توان نیروهای محلی و بومی برای این معدن استفاده کند اما حالا با اخراج نیروهای بومی، سعی در وارد کردن نیروهای کار از سایر مناطق است.
طبق برآوردهای صورت گرفته از سوی مسوولان کشوری و وزارت صمت سالانه 3.5 تن طلای خالص از این معدن استحصال میشود اما دهها روستای این منطقه از کمترین امکانات مانند نبود راه روستایی بینصیب هستند.
فعالیت معدن طلا باعث تولید مواد سمی شده که در نتیجه خاک این منطقه برای کشاورزی مناسب نیست و آبهای زیرزمینی و آشامیدنی چندین روستا را آلوده کرده است.
محمد فاضلی، مدیرعامل شرکت خدمات اکتشافی کشور در باره آنچه از سوی مردم منطقه مطرح شده میگوید: ۷۰ درصد از طلای استخراجی این معدن در اختیار شرکت قزاقی و فقط ۳۰ درصد آن نصیب شرکت خدمات اکتشافی کشور میشود.
وی گفت: عدهای ابراز نارضایتی میکنند که چرا بخشی از درآمد حاصل از این معدن برای استان کردستان و روستاهای اطراف معدن هزینه نمیشود، در حالیکه ما حقوق دولت را پرداخت میکنیم و در نحوه هزینهکرد آن دخالتی نداریم.
مدیرعامل شرکت خدمات اکتشافی کشور همچنین عنوان کرد: یک هزار و 200 نفر در این معدن اشتغال دارند که نزدیک به 65 درصد از کارگران و کارکنان آن بومی منطقه هستند.
محمد درهوزمی رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت کردستان میگوید: معدن قانون دارد و این قانون برای تمام معادن یکسان است.
برخلاف مدیرعامل شرکت خدمات اکتشافی کشور که آمار شاغلین بومی در معدن طلای ساریگونی را 65 درصد بیان کرد، رئیس سازمان صمت کردستان میگوید: یکی از منافع مهم این معدن طلا اشتغالزایی یکهزار و 240 نفر است که بالای 85 درصد آن بومی استان هستند.
وی افزود: اگر معدن فروش داخلی داشته باشد ارزش افزوده خود را در قالب مالیات پرداخت میکند که سال گذشته 50 میلیارد تومان ارزشافزوده به حساب مالیات واریز کرد که در بین شهرداریها توزیع شده است.
درهوزمی گفت: معدن طلای ساریگونی سالانه 200 میلیارد تومان حقوق دولتی به حساب دولت واریز میکند.
وی اذعان داشت: 15 درصد از حقوق دولتی معدن ساریگونی به استان برمیگردد که باید صرف تأمین زیرساختهای قروه شود و این مبلغ صرف جادهسازی در روستاهای منطقه شده و این روند ادامهدار خواهد بود.
درهوزمی خاطرنشان کرد: ساکنان روستاهای نزدیک ساریگونی انتظار دارند تمام این ۱۵ درصد در آن منطقه هزینه شود، اما دولت بر اساس ضرورتها و نیازهای موجود، این هزینه را صرف بخشهای مختلف میکند و اینگونه نیست که تمام آن، صرف قروه و کردستان شود.
وی خاطرنشان کرد: سال گذشته از همین محل روکش جاده حسنآبادـ یاسوکند، جاده احمدآباد بخش تیلکو با اعتباری بالغ بر 30 میلیارد تومان، آسفالت 12 کیلومتر از جاده عبدالصمدی مریوان و امسال نیز برای جاده 10 میلیارد تومان مناقصه انجام شده است.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت کردستان یادآور شد: فاز دوم توسعه تولید شمش طلا در معدن ساریگونی با ظرفیت سالانه 2 تن شمش شهریورماه امسال افتتاح شد.
وی افزود: فاز دوم توسعه با 300 میلیارد تومان سرمایهگذاری به ظرفیت تولید 4.5 تن طلا و 2 هزار و 700 کیلوگرم نقره و اشتغالزایی یک هزار و 230 نفر دست مییابد.
اسماعیلی معاون امور معادن و صنایع معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت میگوید: سهم ایران از کل ۵۰ هزار تن ذخایر طلای جهان ۳۲۰ تن طلای قطعی در ۲۴ معدن کشور است که کردستان، آذربایجان غربی، خراسان، زنجان، ارک، آذربایجان شرقی، گلستان و قم و ... بیشترین ذخایر طلای کشور را به خود اختصاص دادهاند.
اگرچه براساس آنچه مطرح میشود شرکتهای ایرانی و قزاقی حقوق دولت را پرداخت میکنند، اما مردم به این موضوع انتقاد دارند که این معدن تاثیری بر توسعه داشکسن، بهارلو، نیبند و جداقایه نداشته تا جایی که مردمان روستاهای اطراف این معدن در محرومیت به سر میبرند و برخی مباحث مطرح شده در مورد وجود آرسنیک در آب آشامیدنی در بسیاری از موارد موجب مهاجرت مردم از منطقه شده است.
بنا به اظهارات «مصطفی احمدی» عضو شورای روستای بهارلو؛ در محل «هیپ لیچ» یا همان بخش محلولپاشی که از ترکیبات شیمیایی همانند «سیانور» برای جداسازی طلا از دیگر مواد استفاده میشود، گونههای جانوری مختلفی در اثر تماس مستقیم با ترکیبات باقیمانده از این مواد جان خود را از دست دادهاند.