صابون واسطه ها، بر تن بازار سیمان آذربایجان شرقی

به گزارش می متالز، این معضل در استانی مثل آذربایجان شرقی که به عنوان غول سیمانی شمال غرب کشور شناخته می شود، علامت سوال بزرگی در بر دارد.
پروانه ساختمانی را از بس که از کیف دوشی خود بیرون آورده و به همه نشان داده، چروک شده است، مُهر پروانه به اوایل مهر می رسد، اما چروک بر روی آن، برگه را سالخورده تر از دو ماه نشان می دهد.

البته کپی پروانه است، اصل پروانه را نگه داشته برای روز مبادا، برای دویدن های مرحله بعدی؛ فعلا با همین کپی، مغازه های سیمان فروشی شهر را متر می کند، تا بتواند سیمان تهیه کند.
زمینی که پروانه قرار است در آن اجرایی شود، ملک پدری است، قرار است یک ساختمان 5 طبقه، بلند شود.

مهندس ساختمان گفته است: اگر ساختمان استاندارد می خواهی هر متر مربع ساختمان، حدود 150 کیلو سیمان لازم دارد یعنی 3 کیسه 50 کیلویی؛ یعنی برای 5 طبقه ساختمان بتنی، تعداد کیسه های سیمان سر به فلک می کشد.

از تیرماه قیمت سیمان، تا 30 درصد تیر کشید

در منطقه دیگری از شهر، کنار مِلکی که پی ریزی اش انجام شده، اما هنوز لنگ ادامه کار است، مرد دیگری را می بینم.
می گوید: از این طرف رد می شدم گفتم سری به ساختمان بزنم، ساختمان که چه عرض کنم همان چاله ای که برای پی ریزی ایجاد شده است.
یادآور می شود: تیر ماه در همان شیب ملایم کرونا، کلنگ ساختمان را به زمین زدیم، تا ما از این چاله بیرون بیایم، قیمت سیمان تا 30 درصد تیر کشید، البته فقط قیمت سیمان نبود، قیمت تیرآهن و آهن نبشی هم یک شبه ره صد ساله را طی کردند.
او ادامه می دهد: حالا هم که مثلا اتحادیه قیمت مصوب 22 هزار و 200 تومان داده است، خود سیمان کیمیا شده است.

صبحت های اینچنینی این روزها نقل محافل است، حتی همکار خودمان برای بازسازی خانه مسکونی اش، به 100 کیسه سیمان نیاز دارد، حالا هر کس او را می بیند، سوالی که می کند این است" از سیمان چه خبر؟ پیدا کردی؟"
البته او هم دست روی دست نگذاشته، رد سیمان را تا اطراف کارخانه سیمان صوفیان در 33 کیلومتری تبریز زده است.

اما فروشنده آب پاکی را روی دستش ریخته که "سیمان هایی که می بینی فروخته شده، سیمان اگر می خواهی می توانم کیسه ای 45 تومان برایت دست و پا کنم"، یعنی اختلاف قیمت دو برابری با قیمت مصوب.

مواد اولیه صنعت سیمان، در کشور به وفور یافت می‌شود

صحبت از سیمان است؛ همان که به عنوان یکی از مهمترین عناصر توسعه زیرساختهای اقتصادی محسوب می‌شود و بین فرآیند رشد اقتصادی و سرانه مصرف آن در هر کشور، همبستگی وجود دارد.
سیمان به دلیل کاربردهای فراوان و اهمیت تولید در بخش زیرساخت‌های توسعه‌ای هر کشو سرمایه‌بر بودن و قابلیت صادرات، از مهم‌ترین کالاهای توسعه‌ای محسوب می‌شود.

ایران از نظر جغرافیایی توسط سلسله کوه‌های آهکی احاطه شده و به لحاظ معادن آهکی از توزیع و کثرت مناسبی در سطح کشور برخوردار است. به عبارت دیگر، مواد اولیه صنعت سیمان در کشور به وفور یافت می‌شوند. از بُعد تکنولوژیکی، حدود 80 درصد تجهیزات فنی و مهندسی و دانش مربوط به این صنعت در کشور موجود است.

با توجه به این که سیمان کالایی حجیم است، از هزینه‌های بالایی برای انبارداری برخوردار است و شعاع صادرات آن محدود بوده و تولید آن وابسته به مصرف است و با نوسان بازار مصرف، نوسان خواهد داشت.
از آن‌جایی که هم محصول نهایی سیمان و هم مواد اولیه مورد نیاز آن بسیار سنگین و هزینه حمل و نقل آن چشمگیر است، اغلب کارخانه‌های این صنعت، در کنار معادن مورد نیاز احداث می‌شوند و کشورهای صادرکننده آن معمولاً در حیطه کشورهای همسایه خود به تبادل این کالا می‌پردازند.
حدود 10 درصد کل سیمان تولیدی دنیا در منطقه خاور میانه مصرف می‌شود که اهمیت استراتژیک این ماده در منطقه را نشان می‌دهد.

قیمت سیمان را روابط تعیین می کند، نه ضوابط!

این همه را گرفتیم تا به این نکته برسیم: همین ماده استراتژیک چرا این روزها کیمیا شده است؟ سوالی است که در به در دنبال جوابی برای آن هستیم.
طبق بخشنامه ای در تیر ماه امسال، هر تن سیمان تیپ 1، معادل 270 هزار تومان قیمت گذاری شد، یعنی هر 100 کیلو، 27 هزار تومان و هر پاکت 13 هزار و 500 تومان و با احتساب هزینه حمل 15 تا 16 هزار تومان تمام می شد.

به فاصله ای اندک و درست 45 روز بعد، بخشنامه ای دیگر ابلاغ شد، که قیمت هر تن 350 هزار تومان و هر پاکت 17 هزار و 500 تومان اعلام شد که با هزینه حمل 20 هزار و 200 تومان تمام می شد، ولی امروز سیمان با این قیمت وجود ندارد، گاهی قیمت هر پاکت 50 کیلویی سیمان به 40 تا 48 هزار تومان می رسد.
در واقع، روابط تعیین می کند که سیمان را 22 هزار و 200 تومان تهیه کنی یا 40 هزار تومان، وگرنه آنچه که در دنیای واقعی بازار، اعتباری ندارند؛ ضوابط است.

مهربانی مسکن مهر، با صنعت 90 ساله سیمان در کشور

برگردیم به روزهای اوج صنعت 90 ساله سیمان در کشور، که به سال 86 برمی گردد، زمانی که طرح مسکن مهر کلید خورد.
آن سالها، صنعت سیمان به یک‌باره با حجم بالایی از تقاضا مواجه شد که نتیجه آن سرمایه‌گذاری شرکت‌ها برای افزایش ظرفیت تولید سیمان به منظور پاسخگویی به تقاضای بازار بود.

از طرفی آغاز این طرح با ورود درآمدهای نفتی سرشار به کشور همراه شد و باعث بهبود وضعیت اشتغال و افزایش درآمدها و در نتیجه رونق ساخت‌وساز در کشور شد، به طوری که در نهایت در سال 1392 ایران با تولید حدود 72 میلیون تن سیمان، بیشترین مقدار تولید را به ثبت رساند.
پس از سال 1392 با کاهش درآمدهای دولتی که ناشی از اعمال تحریم‌های اقتصادی به ویژه در بخش صادرات نفت بود، تخصیص بودجه‌های عمرانی کاهش زیادی یافت که باعث رکود در بخش ساختمان شد.

علاوه بر این، اعمال تعرفه‌های وارداتی از سوی کشورهای واردکننده، منجر به افت تقاضا در صنعت سیمان شد.
این وضعیت رکودی حاکم بر بازار سیمان تاکنون ادامه داشته است، به طوری که هم اکنون با وجود ظرفیت 86 میلیون تنی تولید سیمان در کشور، میزان تولید واقعی سیمان از 72 میلیون تن در سال 94 به 53 میلیون تن در سال 97 رسید، با این حال ایران در رده یازدهم بزرگترین تولیدکنندگان سیمان جهان قرار گرفته است.