از قداست در گفتگو تا قامت مذاکره

می متالز - علی آهنگر، پژوهشگر حوزه نفت و انرژی، مولود خشم و انزجار بود. از اعماق ناکجای خاکشان می‌جوشید، اما از چاه تا کشتی هیچ تملکی بر آن نداشتند. از خشم و انزجار لبریز، سرخورده از شکست ملی شدن نفت در ایران، در قاهره گرد هم آمدند‌. در بغداد نشستند، اما بی‌خشم و انزجار. پی را بر عقلانیت و گفتگو نهادند. دیری نپایید، صاحب هر آن چیزی شدند که در زیر پایشان بود و در دستشان نبود. اوپک قد برافراشت؛ در قداست گفتگو و در قامت مذاکره.

به گزارش می متالز، در ۶۰ سالی که از عمرش گذشت، فرود و فراز بسیار دید. از قعر ۸ دلار تا رفعت ۱۴۷ دلار. از جنگ تا انقلاب. از قهر تا آشتی. از بمب تا آتش. از تحریم تا تهدید، اما هیچ‌گاه از قداست گفتگو خارج نشد. حتی در اوج آن جنگ بی‌مانند هشت ساله، وزیران نفت ایران و عراق در اتاق اوپک می‌نشستند و گفتگو می‌کردند. کویت اگر در اشغال نظامی عراق بود، وزیران نفت‌شان اما در اوپک می‌نشستند و سخن می‌گفتند. تهران و ریاض در هر حالتی اگر بودند، وین برایشان متفاوت بود. آخر سنگ بنای آنجا از واژه و از جمله و از گفتن و از شنیدن برآمده بود.

اوپک ۱۸۰ اما در واپسین روزهای سال پرالتهاب ۲۰۲۰ از گونه‌ای دیگر بود. کرونا آمده بود تا آدمیان در کنار یکدیگر ننشینند و سخن نگویند. اما آنها به لطف تکنولوژی، بر صفحه تلویزیون نشستند و با گوشی همراه سخن گفتند.

اوپک ۱۸۰ با چالشی از نوع بودن یا نبودن، وحدت یا فروپاشی رو‌به‌رو بود. متحدان اوپک دلسردتر از همیشه بودند. پوتین با ملک سلمان یا ولیعهد گفتگوی هماهنگی نداشت. سخنگوی کرملین از هرگونه اظهار امیدواری از نتایج جلسه خودداری کرد.

عبدالعزیز بن سلمان از ریاست مشترک اوپک‌پلاس استعفا داد. شورای‌ عالی نفت امارات بودن یا نبودن در اوپک را بررسی کرده بود. عراق برای باز کردن شیرهای نفتش بی‌تابی می‌کرد. روسیه هیچ‌گاه پابند سهمیه‌اش نبود. قزاقستان چرا باید خود را در بند محدودیت می‌دید. نیجریه به تنگ آمده بود. لیبی بی‌سلام و احوالپرسی فواره‌های نفتش را در کمتر از دو ماه بر پیکر بازار افشانده بود. واکسن نیامده، کرونا هجومی دیگرباره آورده بود. تقاضا هیچ تعریفی نداشت. قیمت بلاتکلیف بود.

در چنین شرایطی، اوپک بار دیگر اعضا و متحدانش را گرد هم آورد. آتش اختلاف اما چنان شعله‌ور بود که روز دوشنبه دهم آذر، بجز اعلام استعفای وزیر نفت سعودی از ریاست مشترک اوپک+ و کج‌خلقی‌های امارات هیچ نتیجه دیگری به دست نیامد.

جلسه با متحدان به تاخیر افتاد تا برای رایزنی و گفتگو و فرونشاندن خشم و آوردن التیام، جلسه‌ای چهار روزه در تاریخ اوپک رقم بخورد. نشست پنجشنبه سیزدهم آذر نیز اما با دو بار تاخیر همراه شد. شکاف و دوگانگی عمیق‌تر از آن بود که تصور می‌شد. اما سرانجام، گفتگو پیروز شد. بیهوده نبود که بیژن زنگنه پیش از جلسه گفته بود کار جهان بر مبنای مذاکره و حوصله است؛ اگر توافق نشود باز هم مذاکره می‌کنیم.

جهان خوشحال گشت. لحظاتی پس از پایان جلسه، بازار جهانی نفت با افزایشی یک و چند درصدی بر روی ثبات و آرامش آغوش گشود. صبح جمعه چهاردهم آذر، عقربه‌های ساعت ۸.۴۵ دقیقه را نشان می‌داد که عقربه‌های قیمت مرز ۵۰ دلار را سایید. این در حالی است که نفت برنت در روز دهم آذر ۴۷ دلار بود. چه خوشایند است وقتی که تعادل و عقلانیت بر دل‌ها و جان‌ها آرامش و امید هدیه می‌کند.

منبع: ایران پترونت