«بازار سلامت» در کنار بازارهای نفت و فولاد قرار دارد

به گزارش می متالز، وبینار تخصصی «اهمیت داده‌ها در حوزه سلامت؛ چالش‌ها و چشم‌اندازها» توسط معاونت پژوهشی جهاد دانشگاهی علوم پزشکی شهید بهشتی با بررسی وضعیت فعلی ثبت داده‌ها در سیستم سلامت، بررسی موانع و مشکلات مرتبط با حوزه پژوهش و ثبت داده‌ها و اهمیت داده‌های حوزه سلامت در یادگیری عمیق برگزار شد.

فرج حسینیان سرپرست معاونت پژوهشی جهاددانشگاهی علوم پزشکی شهید بهشتی با بیان اینکه در حوزه سلامت موضوع داده‌کاوی داری اهمیت است، گفت:در حوزه سلامت یکی از مهم‌ترین بخش‌هایی که وجود دارد اطلاعاتی است که از همه درمان‌ها و پژوهش‌ها خارج و ثبت می‌شود  که  متأسفانه این دیتاها حداقل در کشور ما خیلی جدی گرفته نمی‌شود .

سرپرست معاونت پژوهشی جهاد دانشگاهی علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به اهمیت ثبت دیتاها در حوزه سلامت، ادامه داد: ثبت دیتاها می‌تواند منشأ بسیاری از بازسازی‌های جدید باشد، فرآیندها را تسریع ببخشد و باعث شود در برخورد با بیماری‌ها بتوانیم کارهای بهتری انجام دهیم.

وی اضافه کرد: به این دلیل ما در کنار حوزه‌های کارکردی در جهاد دانشگاهی علوم پزشکی شهید بهشتی بخش انفورماتیک سلامت را به‌ صورت جدی در بحث هوش مصنوعی و داده‌کاوی شروع به کارکردیم و یک کارگروه تشکیل دادیم که بتوانیم در بحث داده‌ها که حوزه جوانی است در بخش سلامت کشور فعالیت داشته باشیم .

این عضو هیأت علمی جهاددانشگاهی با بیان اینکه این نشست در راستای نشست‌های گذشته است که در حوزه داده‌ها در بحث سلامت برگزار شده، افزود: این راه جدیدی است که شروع‌ شده و قطعاً در آینده حوزه سلامت به سمت داده‌های بزرگ و یادگیری‌های عمیق و بحث هوش مصنوعی می‌رود، امیدوارم بتوانیم در این حوزه در عرصه بین‌المللی پایه‌گذار بحث‌های جدید باشیم.

 مصطفی حمدیه، دبیر علمی وبینار با بیان اینکه به‌ طور متوسط 30 درصد از داده‌های جهان در حوزه سلامت است، گفت: بازار سلامت از نظر گستردگی و اهمیت در کنار بازارهایی همچون معدن، نفت و فولاد قرار می‌گیرد.

این عضو هیأت‌علمی گروه روان‌ پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به اهمیت داده‌ها در حوزه سلامت، اظهار کرد: علم داده روزبه‌ روز در حال گسترش است و با توانایی خود در تحلیل داده‌ها در مقیاس بزرگ می‌تواند تحول بزرگی در عرصه‌ پزشکی و مراقبت‌های بهداشتی و درمانی، در زمینه‌های گوناگون پدید آورد.

وی با بیان اینکه تحلیل داده‌ها می‌تواند راهی برای رسیدن به موفقیت در سازمان‌ها باشد، خاطرنشان کرد: لازمه موفق بودن سازمان‌ها تحلیل حداقل 7 درصد داده‌هایشان است که در عمل کمتر از یک درصد داده‌ها در سازمان‌ها تحلیل می‌شود.

حمدیه با اشاره به معنی داده‌کاوی، گفت: داده‌کاوی به معنای استخراج اطلاعات و دانش و کشف الگوهای پنهان از پایگاه داده‌های بسیار بزرگ است که این داده‌ها در اکثر سازمان‌ها به‌ سرعت در حال جمع‌آوری و ذخیره سازی است و سازمان‌ها علاقه‌مند به استفاده از این منبع بزرگ و ارزشمند برای رشد و توسعه خود هستند.

دبیر علمی وبینار در ادامه گفت: از انواع منابع دادها در حوزه سلامت می‌توان به دست آوردن داده از معاینه بیمار از وضعیت و اطلاعات ثبت‌شده بیمار تصاویری که از بیمار گرفته می‌شود، اطلاعات که از خانواده و خود بیمار گرفته می‌شود و از تست‌هایی که از بیمار گرفته می‌شود؛ همه از منابع اطلاعات هستند که می‌تواند به عنوان دیتا به ما در پزوهش کمک کنند.

 حمدیه با اشاره به کاربرد علم داده در صنعت سلامت، گفت: علم داده‌کاوی می‌تواند در پیشگیری از بیماری‌ها، پیش‌بینی شیوع بیماری‌های جدید، تشخیص بیماری‌ها، درمان بیماری‌ها، مراقبت‌های پس از بستری، پردازش تصاویر پزشکی و ساخت داروهای جدید مخصوص هر بیماری تأثیرگذار باشد.

وی با اشاره به آخرین دستاوردهای در آنالیز تصاویر پزشکی اظهار کرد: می‌توان از آشکارسازی توده در تصاویر ماموگرافی، بخش‌بندی بافت‌های مغز، آشکارسازی برون‌رفت مایع از راه‌های تنفسی، دسته‌بندی رتینوپاتی دیابتی تصاویر چشم، بخش‌بندی تصاویر پروستات، دسته‌بندی غدد، آشکارسازی متاستاز سرطان سینه، دسته‌بندی بیماری‌های پوست، دسته‌بندی و بخش‌بندی تصاویر پاتولوژی را نام برد.

حمدیه با اشاره به جایگاه ایران در ثبت اطلاعات و داده‌کاوی اظهار تصریح کرد: یکی از کارهایی که در این حوزه انجام‌ شده در خانه‌های بهداشت سرویس‌هایی است که اطلاعات را ثبت می‌کند که اطلاعات خوبی برای انجام کارهای پژوهشی است، ولی در مجموع ایران در جایگاه خوبی قرار ندارد.

این استاد گروه روان‌پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی به شروع  پروژه‌ای که در این حوزه با همکاری جهاد دانشگاهی با "عنوان بررسی عوامل مؤثر در تشخیص بیماری آلزایمر"  با استفاده از الگوریتم‌های داده‌کاوی اشاره کرد.

همچنین در ادامه این وبینار محمود حاجی پور اپیدمیولوژیست و عضو شورای پژوهشی مرکز تحقیقات گوارش و کبد اطفال با تأکید بر اهمیت تصمیمات بر اساس تحقیق و پژوهش، خاطرنشان کرد: اساساً هیچ تصمیمی بدون تحقیق و پژوهش مؤثر نخواهد شد، زمانی موفق هستیم که تصمیمات بر پایه تحقیق و پژوهش بوده و کاربردی و راهبردی باشد.

وی با بیان اینکه به‌ جای تمرکز بر کمیت مقالات باید به نشانگرهایی اعتناکرد که به بررسی کیفیت مقالات می‌پردازند، اظهار کرد: شاخص پیشرفت علمی یک کشور تعداد مقاله علمی نیست. در سال‌های اخیر ارتقای مرتبه اعضای هیأت‌علمی و فارغ‌التحصیلی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه‌ها منوط به ارائه هرچه بیشتر مقالات شده است.

 حاجی پور با اشاره به آمار سهم بودجه پژوهشی گفت: بر اساس آخرین آمار، سهم بودجه پژوهشی برخی کشورها از تولید ناخالص ملی در چین ۲ درصد، آمریکا ۲.۸ درصد، فرانسه ۲.۳ درصد، هند یک درصد، کره جنوبی ۳.۶ درصد (که افزایش پیداکرده)، آلمان ۲.۹ درصد، ژاپن ۳.۴ درصد، روسیه ۱.۵ درصد و ایران حدود نیم درصد است.

وی با اشاره به مجموع اعتبارات وزارت بهداشت در سال 99 ادامه داد: مجموع اعتبارات وزارت بهداشت در سال ۹۹، معادل ۹۸۷۳۸۸ میلیارد ریال است که نسبت به سال ۹۸، ۱۰ درصد رشد داشته و اعتبارات امور سلامت معادل ۷۰۳۴۴۰ میلیارد ریال است که نسبت به سال قبل، ۹ درصد رشد داشته است. (فصول بهداشت و درمان هرکدام ۱۰ درصد رشد و فصل تحقیق و توسعه ۲۷ درصد کاهش داشته است).

این دانش آموخته دکتری اپیدمیولوژی با اشاره معنی رجیستری به‌عنوان جمع‌آوری مستمر و نظام‌مند اطلاعات کلیه افراد در یک جمعیت مشخص اظهار کرد:دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی توانسته در ثبت بیماری‌ها قوی عمل کند و بیماری‌های ریجستر شده به 50 نوع بیماری رسیده است.

این عضو کمیته راهبردی ثبت بیماری‌ها ادامه داد: نظام ثبت بیماری‌ها و داده‌های نظام سلامت نقش مؤثری در تشخیص و اندازه‌گیری میزان گسترش یک بیماری خاص و یا یک رویداد بهداشتی در جامعه دارد و نظام سلامت را قادر می‌سازد بر کیفیت خدمات بهداشتی ارائه‌شده نظارت بهتر و مؤثرتری داشته باشد.

وی متذکر شد: نظام ثبت همچنین منبع مناسبی برای تشخیص بیماران به‌منظور انجام مطالعات پژوهشی بعدی از قبیل مطالعات کوهورت و کار آزمایی بالینی فراهم می‌آورد.

حاجی پور با بیان اینکه پروژه ایران 2040 استنفورد، به دنبال پیش‌بینی آینده کشور تحت سناریوهای محتمل است، اظهار کرد: پروژه ایران 2040 استنفورد، ابتکاری دانشگاهی با هدف ترویج و تشویق همکاری‌های علمی در حوزه‌های اقتصادی و فنی مرتبط با توسعه پایدار درازمدت در ایران است.

وی ابراز داشت: این پروژه تحقیقات کمّی و آینده‌نگر در زمینه گسترده‌ای از حوزه‌های مرتبط با توسعه اقتصادی ایران را ترویج می‌کند و هیچ‌گونه دستورالعمل و خط‌مشی سیاسی را حمایت و پیگیری نمی‌کند.

حاجی پور افزود: همکاران این پروژه تنها بر اساس مهارت‌های پژوهشی انتخاب می‌گردند و مدیریت پروژه از دیدگاه‌های سیاسی همکاران آگاهی نداشته و مسوولیتی نیز در قبال آن ندارد.

وی با اشاره به گزارش‌های منتشرشده پروژه ایران 2040 استنفورد، گفت: در قالب این پروژه تاکنون گزارش‌های متنوعی در حوزه‌های آینده نفت و تأثیر آن بر اقتصاد ایران، بررسی وضعیت کشاورزی ایران، افق پیش روی بخش انرژی ایران، وضعیت جمعیتی ایران، اقتصاد ایران و مشکلات ناشی از تحریم‌ها، بانکداری در ایران، وضعیت آب در ایران و نهایتاً بررسی وضعیت پژوهشی ایران منتشرشده است.