تیغ دولبه مقابله با خام فروشی؛ مراقب بازارهای صادراتی باشیم

به گزارش می متالز، ابوالفضل حجازی، عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران گفت: موضوع جلوگیری از خروج مواد اولیه و تامین نیازهای تولیدکنندگان در صنایع پایین دستی امری کاملا اصولی و منطقی است که در ایران با توجه به رویکرد توسعه صادرات غیر نفتی باید اجرایی شود، اما نکته اصلی اینجاست که باید در اجرای چنین قانونی با توجه به رویکردهای گذشته دقت نظر داشته باشیم و اصولی عمل کنیم.

حجازی با اشاره به آمارهای صادراتی ایران در چند ماه اخیر افزود: فارغ از اینکه بخواهیم آمارهای منتشر شده رسمی از میزان صادرات کالاهای غیرنفتی را مدنظر داشته باشیم؛ اگر به حجم و ارزش کالاها توجه داشته باشیم می‌بینیم این اعداد گویای واقعیتی هستند که اغلب صادرات غیرنفتی ایران مواد خام یا کالاهایی با ارزش افزوده پایین است.

عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران در ادامه تاکید کرد: بررسی آمار منتشر شده هشت ماهه صادرات کالاهای غیر نفتی ایران همچنین نشان می‌دهد که معادن و محصولات پتروشیمی نقش بسیار پررنگی در این موضوع به خود اختصاص داده‌اند و بعد از آن بخش کشاورزی در تمام زیر مجموعه‌های خود قرار دارد که با یک حساب سرانگشتی نشان می‌دهد عمده کالاهای صادراتی ایران را می‌توان در بخش مواد اولیه صنایع پایین دستی قرار داد که در سال آینده احتمالا مشمول مالیات خواهند شد.

به گفته حجازی این سیاست در نگاه اول بسیار منطقی و در راستای حمایت از تولیدکنندگان داخلی در صنایع پایین دستی صنایع مادر مثل معادن، پتروشیمی‌ها، فولاد و .... تدوین شده است اما با توجه به موارد مطرح شده قبل اگر این قانون اجرایی شود آیا بازهم ایران در بازارهای بین‌المللی مزیت رقابتی خواهد داشت که بازارهای صادراتی را حفظ کند؟

وی معتقد است پاسخ به این سوال تعیین کننده خواهد بود که باید مسوولان و سیاست‌گذاران در این زمینه پاسخگو باشند و درصورت بی‌جواب بودن به این سئوال مهم سال آینده ممکن است یا شاهد تخلف و رشد اقتصاد زیرزمینی باشیم یا اینکه دوباره مشکلی به مشکلات گذشته تولیدکنندگان افزوده خواهد شد تا بتوانند برای حفظ بقاء اقتصادی بنوعی گره کارشان را بگشایند.

عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران همچنین گفت: البته بخش دیگر این ماجرا مربوط به صنایع پایین دستی است که در اغلب موارد عدم توازن در رشد صنایع مادر با صنایع پایین دستی باعث شده تا اصولا بالادستی‌ها با مازاد قابل توجه تولید روبرو شده و راهی جز صادرات برای تامین هزینه‌های خود نداشته باشند که برطرف کردن این مشکل هم در کوتاه مدت حداقل امکان‌پذیر نیست و باید برای آن یک برنامه مدون و دقیق ارایه کنیم.

حجازی معتقد اهمیت اجرای اصولی این سیاست در چندماه گذشته مشهود است که برخی از صنایع تولیدی با کمبود مواد اولیه مواجه بودند و برخی از صنایع بالا دستی هم با توجه به قراردادهای تجاری که داشتند یا هر مورد دیگر اقدام به صادرات مواد موردنیاز تولیدکنندگان پایین دستی کردند، اما نکته اصلی موضوع نظارت و همچنین ایجاد سازوکار اصولی و منطقی است که باید رعایت شود تا در شرایط اقتصادی فعلی نه بازارهای صادراتی را از دست بدهیم و نه مانعی برای تولیدکنندگان داخلی ایجاد کنیم.

به گفته این عضو اتاق بازرگانی بسیاری از صنایع اصلی ایران براساس صادرات شکل گرفته و توسعه یافته‌اند بنابراین اگر بخواهیم بدون مطالعه یا ایجاد زمینه‌های درآمدی مطمئن برای آنها قانون یاد شده را اجرایی کنیم بدون تردید مشکلات عمده‌ای در فعالیت اقتصادی این بخش از صنایع کشور ایجاد خواهیم کرد. از این رو برای جلوگیری از هرگونه چالش در بخش‌های مختلف تولیدی بهترین راهکار این است که ابتدا با شناسایی نقاط ضعف زنجیره تولید از ابتدا تا انتهای آن برای محصولات صنایع بالادستی تقاضا ایجاد کنیم بعد به دنبال کاهش صادرات محصولات خام یا مواد اولیه از کشورمان برویم.