استحصال طلا با کمک ملکول‌های فرآوری‌کننده

به گزارش می متالز، براساس گزارشی که رویترز در سال گذشته میلادی منتشر کرد، در سال ۲۰۱۶ میلادی(۱۳۹۵ خورشیدی) در کارخانه‌های تصفیه آب سوئیس، حدود ۳ تن نقره و ۴۳ کیلوگرم طلا در گل و لجن فاضلاب پیدا شد که ارزش کل آن حدود ۳ میلیون فرانک معادل ۳/۱میلیون دلار امریکا بود. بیشتر این ذره‌های ریز فلزات قیمتی، از شرکت‌های ساعت‌سازی و صنایع شیمیایی و داروسازی حاصل شده بودند که از طلا در فرآیند تهیه محصولات خود استفاده می‌کنند اما حالا دانشمندان امریکایی روشی را ابداع کرده‌اند که با استفاده از آن، استخراج فلزات گرانبها ساده‌تر می‌شود و فلزات گرانبها نیز در فعالیت‌های صنعتی به جریان فاضلاب‌ شهری وارد نمی‌شوند.
وب‌سایت ماینینگ‌فناوری در خبری در این باره می‌نویسد دانشمندان دانشگاه امریکایی نوتِردام روش جدیدی را ابداع کردند که با استفاده از آن، استخراج فلزات خطر کمتری دارد و از نظر اقتصادی نیز مقرون به صرفه است. این دانشمندان در واقع نوع جدیدی از مولکول‌ها را ایجاد کرده‌اند که فرآیند دستیابی به فلزات گرانبهایی مانند طلا، پلاتین و پالادیوم را ساده‌ می‌کند. نتایج این پژوهش در نشریه انجمن شیمی امریکا منتشر شده و نشان می‌دهد شکل و اندازه مولکول‌های جدید به گونه‌ای است که این امکان را به آنها می‌دهد تا یون‌های فلزات گرانبها را جذب کنند.
همچنین این روش جدید قابلیت دارد که کانی دارای طلا را به کلروآریک اسید تبدیل کند و یک حلال صنعتی را در استخراج آن به کار برد. ویژگی برجسته این روش آن است که طلا را از حلال بدون سلب آب جدا می‌کند.
برادلی اسمیت که پروفسور در رشته‌های شیمی و بیوشیمی دانشگاه نوتردام است، در تشریح بیشتر این روش می‌گوید: درحال‌حاضر، استخراج طلای جهان بر مبنای روشی است که پیشینه آن به ۱۲۵ سال می‌رسد و در آن، کانی دارای طلا با مقادیر زیادی سیانید سدیم تصفیه می‌شود، در حالی که این ماده بسیار خطرناک است و به سلامت کارگران معدنی و همچنین محیط‌زیست آسیب‌ بسیاری می‌زند. انتظار می‌رود مولکول‌های جدیدی که تیم پژوهشی ما ایجاد کردند به آفرینش یک روش جایگزین استخراج و استحصال طلا و ایجاد شرایط معتدل‌تر بینجامد.
حذف سیانید در روش جدید استحصال طلا را می‌توان مهم‌ترین امتیاز آن برشمرد و اهمیت آن به این دلیل است که سیانید می‌تواند به تمام بافت‌های بدن صدمه بزند و به متالو آنزیم‌های موجود در بدن حمله کرده و آنها را غیرفعال کند. آسیب اصلی آن نیز به غیرفعال کردن سیتوکروم اکسیدازهای سلولی برمی‌گردد. این مواد شیمیایی، اکسیژن‌گیری سلول‌های زنده را متوقف می‌کنند. در نتیجه بافت‌هایی مانند مغز، قلب و کبد که به اکسیژن زیادی نیاز دارند، در مسمومیت‌های حاد بیشتر آسیب می‌بینند. سیانید از راه خوراکی، استنشاق یا ریخته شدن روی پوست یا چشم‌ها می‌تواند مسمومیت ایجاد کند.
این نخستین بار نیست که دانشمندان برای استخراج، دست به ابداع و نوآوری زده‌اند. چندی پیش نیز ایسنا در خبری در این باره نوشت دانشمندان مرکز آزمایشگاه‌های ملی ساندیا در امریکا به تازگی دریافته‌اند که می‌توان با ارسال امواج فراصوتی به سیم‌کارت‌های غیرقابل استفاده، طلای موجود در آن را خارج کرد. در واقع از آنجایی که در قطعات الکترونیکی مورد استفاده در دستگاه‌های دیجیتالی و همچنین سیم‌کارت‌های موجود، مقادیر اندکی فلزات گرانبها همچون طلا وجود دارد، دانشمندان امریکایی فعال در مرکز یادشده با ابداع روشی نو اعلام کرده‌اند که می‌توان طلای به کار رفته در سیم‌کارت‌های قدیمی و بی‌استفاده را خارج و دوباره از آن استفاده کرد. تا پیش از این‌که دانشمندان و پژوهشگران به این روش دست یابند، این سیم‌کارت‌های قدیمی به دور انداخته می‌شدند و مقادیر قابل توجهی طلا و فلزات گرانبها هدر می‌رفت اما در آینده‌ای نزدیک می‌توان انتظار داشت طلای مورد استفاده در سیم‌کارت‌های قدیمی، به بیرون کشیده شود. دیل هابر، یکی از شیمی‌دانان حوزه موادشناسی در این باره می‌گوید: اگر بتوان طلا و سایر فلزات گرانبهای مورد استفاده در سیم‌کارت و دیگر قطعات الکترونیکی را بازیابی کرد، این امکان وجود دارد که سالانه از هدررفتِ مقادیر چشمگیری از این فلزات جلوگیری به عمل آید.
این تیم پژوهشی بر این باور است که این روش در راستای محافظت بیشتر از محیط‌زیست و استخراج کمتر از معادن طلا و سایر فلزات برای ساخت قطعات الکترونیکی مختلف و استفاده در سیم‌کارت بوده است.
بر اساس گزارش‌های منتشر شده در وب‌سایت ABC، در این روش سیم‌کارت‌های موردنظر در آب آغشته شده و با ارسال امواج فراصوتی به آنها، فلزات تشکیل دهنده اعم از مس، طلا و... جدا می‌شوند و کار دانشمندان برای بازیابی و استخراج آنها آسان می‌شود.
این تیم پژوهشی همچنین درصدد ابداع روش‌های جدیدتر و ساده‌تری برای جداسازی فلزات تشکیل‌دهنده سیم‌کارت و سایر قطعات الکترونیکی است و امیدوار است در سال‌های نه چندان دور، به روشی مرسوم در ابعاد وسیع‌تر در کشورهای میزبان غول‌های فناوری در جهان، دست یابد.