آب در آسیـاب دشمن نریزیم

به گزارش می متالز، همه به‌ویژه فروشندگان دست نگه داشته‌اند تا ببینند ثبات چه زمانی به بازار برمی‌گردد اما این اتفاق همزمان شده است با نیمه‌فعال شدن بازارهای دیگری مانند موبایل و پوشاک که در انتظار تعیین تکلیف ممنوعیت واردات کالاهای غیرضروری از سوی دولت و همچنین شفافیت در اعلام اسامی واردکنندگان است. به گواه کارشناسان، تعطیلی صنف عرضه‌کنندگان محصولات فلزی از جنس دیگری است چراکه واردات محصولات فلزی بسیار محدود است و دلیل اصلی تعطیلی بازار که منحصر به روزهای اخیر نیست و از مدتی پیش آغاز شده است، به دلیل نوسان شدید ارز است. این گروه از محصولات، نرخ خود را به‌صورت مستقیم از نرخ جهانی می‌گیرد و سعی می‌کند خود را وارد بازی‌های سیاسی نکند.

آلومینیوم قاچاق نداریم

آلومینیوم جزو بازارهایی است که در چند وقت اخیر حتی در کانال‌های رسمی خود اعلام نرخ نکرده است و فروشندگان آن به نوعی در اعتصاب هستند. در این باره آریا صادق‌نیت حقیقی، دبیر سندیکای صنایع آلومینیوم ایران اظهار کرد: در زمینه آلومینیوم با واردات و قاچاق آلومینیوم روبه‌رو نیستیم. درحال‌حاضر موضوع اصلی، ‌بهم‌ریختگی وضعیت بازار ارز و پولی است که سبب شده فروشنده‌ها دست از فروش بکشند. در این زمینه حتی شاهدیم که مجله‌های آلومینیومی که تا چند وقت گذشته قیمت‌ها را به‌صورت هفتگی اعلام می‌کردند، قیمت‌های شمش و بیلت آلومینیوم را به صورت نامعلوم اعلام می‌کنند. نامعلوم به این معناست که معامله‌ای انجام نمی‌شود. البته این اتفاق در سایر بازارها نیز روی داده است.
حقیقی در ادامه خاطرنشان کرد: مشکلی که در صنعت آلومینیوم به وجود آمده، این است که بازار این صنعت، حدود ۱۰ روز است راکد شده و این در شرایطی است که بنگاه‌های تولیدی به زحمت خودشان را سر پا نگه داشته‌اند. این موضوع به معنای۱۰ روز بیکار ماندن و خرید و فروش نداشتن است و ادامه این روند می‌تواند خطرناک باشد.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا فکر نمی‌کنید وضعیت بازار یک جنگ روانی علیه دولت باشد، گفت: جنگ روانی هم اگر باشد در سطح کلان است که تاثیر آن را نه تنها بر بازارهای سکه، ارز، موبایل و... می‌بینیم، بلکه به سایر بازارها هم سرایت کرده است و بازار آلومینیوم هم می‌تواند یکی از این بازارها باشد.
حقیقی درباره نرخ فعلی آلومینیوم توضیح داد: نوسانی که در بهای دلار به‌وجود آمده است در نرخ آلومینیوم هم تاثیرگذار است، چراکه یک درصد از بهای دلار ضرب‌در پولی که صرف تولید آلومینیوم می‌شود باعث تعیین نرخ آلومینیوم خواهد شد. وقتی بهای دلار در یک روز نوسان دارد، فروشنده سعی می‌کند دیرتر کالایش را بفروشد تا ارزش پول کمتر از دست برود و بتواند کالایش را جایگزین کند.
حقیقی در پاسخ به این پرسش که آیا شما فکر نمی‌کنید این «نفروختن» به اوضاع نامساعد بازار دامن بیشتری بزند، گفت: این موضوع صد در صد وضعیت بازار را بدتر می‌کند اما وقتی موجودی انبار یک تولیدکننده به حداقل می‌رسد دیگر قادر نخواهد بود مواد اولیه بگیرد و تبدیل کند تا ارزش‌افزوده ایجاد شود زیرا زمانی که محصولش را بفروشد، با ارزش‌افزوده‌ای که ایجاد کرده است دیگر قادر نیست دوباره خرید کند و اگر نتواند دوباره مواد اولیه سرجایش بگذارد ارزش دارایی‌هایش از بین می‌رود. این دست‌اندرکار در صنعت آلومینیوم افزود: این روزها ارزش ریال مثل یخ در برابر آتش شده که روز به روز در حال آب شدن است. از این‌رو همه به نوعی ترجیح می‌دهند پولی در دست و بال‌شان نگه ندارند و همان کالاها در انبار بماند.
وی در ادامه یادآور شد: یکی دو روز پیش هم در شورای‌عالی رقابت در جلسه بورس، مطرح شد که اگر دولت بتواند نظام عرضه مواد اولیه را به درستی پیگیری کند و تمام عرضه‌کنندگان وارد بورس شوند تا در این زمینه شفافیت ایجاد شود و از ورود شرکت‌های کاغذی و صوری در بورس پیشگیری شود، می‌توانیم دلال‌بازی را از بازار دور کنیم تا عده‌ای نتوانند به‌وسیله شرکت‌های صوری، سفته‌بازی کرده و بازار را ملتهب کنند. بنابراین هنر دولت این است که در این شرایط نظارت خود را بیشتر کند.
دبیر سندیکای صنایع آلومینیوم ایران ادامه داد: آلومینیوم، المهدی و هرمزال در بورس عرضه‌ای ندارند، در حالی که از سوی نهاد‌های مختلف، این ۲ کارخانه مکلف شده‌اند در بورس عرضه داشته باشند. همین موضوع شفافیت بازار را کم می‌کند و از سوی دیگر ایرالکو را به عنوان تنها عرضه‌کننده در تنگنا قرار می‌دهد. حقیقی ادامه داد: عرضه محصولات آلومینیومی در بورس باعث شفافیت در بازار می‌شود و از سوی دیگر از ورود شرکت‌های صوری به بورس جلوگیری می‌کند تا کالایی که در بورس عرضه می‌شود به‌دست مصرف‌کننده واقعی برسد و در این شرایط سخت باعث می‌شود چرخ این صنعت در داخل بچرخد.
وی تاکید کرد: دولت سعی می‌کند موضوع دلار را مدیریت کند و دلار ارزان را برای واردات کالاهای مهم و اساسی در نظر گرفته اما عده‌ای از این موضوع سوءاستفاده می‌کنند. آلومینیوم یکی از کالاهایی است که می‌توان با آن دلار را به صورت ارزان به خارج از مملکت انتقال داد چراکه در بورس کالا می‌توان آن را با دلار دولتی خرید. حال برای آنکه دولت بخواهد جلوی صادرات آلومینیوم را بگیرد یک شیوه‌نامه اعلام کرده مبنی بر اینکه امکان صادرات بیش از ۱۰۰ تن برای هر تولید‌کننده شمش وجود نداشته باشد اما شاهد هستیم که پس از اعلام این شیوه‌نامه، تولیدکنندگان شمش هر بار ۸۰ تن صادرات دارند. از این رو یک دستور ناقص سبب بی‌نتیجه شدن موضوع می‌شود.
وی ادامه داد: دولت باید تعامل بیشتری با انجمن‌ها و بخش خصوصی برقرار کند و اقدام‌های سریع انجام بدهد تا نوشداروی بعد از مرگ سهراب نباشد. این پیشنهادهای عملی و مشخص که هم‌اکنـون ارائه می‌شود می‌تواند جلـوی ضررهای بعـدی را بگیرد.

دولت مقصر نیست

بازار آهن‌آلات نیز مدعی‌ است به این دلیل در بازار محصولی را عرضه نمی‌کند که نگران است بفروشد و دیگر نتواند بخرد. به همین دلیل فروشندگان تمایلی به فروش کالای‌شان ندارند. در این باره محمد آزاد، رئیس اتحادیه آهن و فولاد تهران اظهار کرد: نابسامانی بازار برای خرید و فروش، ناامنی به‌وجود آورده است. فرض کنید بازار مدام دچار افزایش نرخ باشد. طبیعی است که فروشنده‌ها ترجیح می‌دهند کالای‌شان را به فروش نرسانند. خریدار هم دست نگه داشته تا قیمت‌ها کاهش پیدا کند.
وی افزود: مردم نگران جابه‌جایی سریع قیمت‌ها هستند که به دلیل نوسان ارز است و نمی‌توان مدعی شد دولت مقصر است. آزاد در ادامه خاطرنشان کرد: البته در این زمینه مدیریت بانک مرکزی باید بیشتر به حفظ ارزش پول ملی کشور توجه نشان دهد. باید ارزش پول ملی را برای مدتی طولانی ثابت نگه دارد نه اینکه این ماه نسبت به ماه گذشته و این هفته نسبت به هفته گذشته و امروز نسبت به روز گذشته، قیمت‌ها افزایش یابد.
رئیس اتحادیه آهن و فولاد تهران ادامه داد: نرخ طلا را ببینید؛ هر انس طلا در سطح جهانی حدود ۷۰ تا ۸۰ دلار کاهش پیدا کرده اما می‌بینیم که سکه به بالای ۳ میلیون تومان رسیده است. در زمینه فولاد هم شاهد هستیم که برای مثال کسبه بازار شادآباد به این دلیل که اگر امروز ۳۰۰۰ تومان بفروشند فردا باید با ۳۵۰۰ تومان سرجایش بگذارند، ترجیح می‌دهند دیگر فروشی نداشته باشند و این استدلال هم به نظر خودشان منطقی است، هر چند ما راضی به این استدلال نیستیم.
آزاد در پاسخ به این پرسش که آیا گمان نمی‌کنید بخشی از اعتراض کسبه به دلیل منع واردات باشد، گفت: در صنف آهن و فولاد هرگز قاچاق و واردات نداریم. حدود ۳ سال است که تولیدات داخلی را تشویق می‌کنیم. البته در زمینه برخی محصولات مانند ورق، واردات اندکی داریم که به صورت مستقیم وارد بازار نمی‌شود بلکه جزو مواد اولیه صنایع به‌شمار می‌رود و از گمرک وارد می‌شود یعنی به شکل مستقیم وارد کارخانه‌ها و تبدیل به لوله و پروفیل شده و در صنایع خودروسازی و لوازم خانگی استفاده می‌شود اما در زمینه میلگرد، تیرآهن و آهن‌آلات ساختمانی به هیچ وجه واردات نداریم و در این زمینه صادرکننده هستیم.
وی در پاسخ به این پرسش که اعتصاب، وضعیت بازار را بدتر نمی‌کند، گفت: اعتصاب، وضعیت بازار را به طور قطع بدتر می‌کند اما کسبه دچار ناامنی شده‌اند. امنیت اقتصادی در ثبات قیمت‌هاست. بنابراین دولت که شاخص آن در اینجا بانک مرکزی است باید کاری کند که ارزش پول ملی در برابر ارز حفظ شود. اگر امنیت وجود نداشته باشد مردم نمی‌دانند چه باید بکنند. از این‌رو شاهد هستیم که نقدینگی به بورس هجوم برده است. مردم حتی سکه می‌خرند. آنها چه نیازی به سکه دارند؟ موضوع این است که قصد دارند پول‌شان را تبدیل به کالایی کنند که ارزش آن حفظ شود.
آزاد در ادامه خاطرنشان کرد: دولت باید سیاست‌های پولی و ارزی خود را به گونه‌ای پیش ببرد که مردم احساس امنیت کنند. بیشتر صنوف در کنترل هستند اما بعضی از آنها را نمی‌توان کنترل کرد. برای مثال شاهد هستیم که برنج خارجی وارد کشور می‌شود و به جای اینکه در کل کشور توزیع شود به سمت شمال می‌رود و با برنج ایرانی مخلوط شده و به عنوان برنج ایرانی فروخته می‌شود. این رفتارها بازار را ناامن می‌کند.
وی تاکید کرد: در زمینه واردات هم دولت باید کالاهای وارداتی را زیر نظر خود توزیع کنند تا جلوی قاچاق و تقلب گرفته ‌شود وگرنه اتحادیه‌های مختلف بر بازار خود نظارت دارند و این گونه نیست که بازار را رها کرده باشند.

دولت باید تصمیم قاطع بگیرد

در زمینه وضعیت بازار سرب و روی این روزها، رضا اعتدال کارشناس سرب و روی اظهار کرد: شیوه‌نامه بازار ثانویه دولت ابلاغ شد. این شیوه‌نامه، وضعیت بازارهای کالایی و مالی را بهم ریخت. به نظر می‌رسد به شیوه آزمون و خطا پیش می‌رویم. این وضعیـت می‌توانـد بازار را بیشتـر بهم بریزد.
اعتدال در پاسخ به این پرسش که آیا گمان نمی‌کنید منع واردات برخی کالاها از سوی دولت سبب اعتصاب بازار شده است، گفت: در زمینه سرب و روی، مازاد تولید هم داریم. تمامی تولیدات داخلی است و وارداتی نداریم. شاید خاک یا کنسانتره‌ای وارد کنیم اما محصول نهایی وارد کشور نمی‌شود. شمش، سرب و روی را هم صادر می‌کنیم.
وی همچنین در پاسخ به این پرسش که آیا وضعیت بازار کنونی را جنگ روانی علیه دولت تلقی نمی‌کنید، گفت: البته می‌توان مدعی چنین ادعایی شد اما شرایط به گونـه‌ای نیست کـه بخواهیم همـدیگـر را خـراب کنیم و در این وضعیت باید به گونه‌ای پیش بـرویم که اوضاع بهتـر شـود و آب در آسیـاب دشمن نـریزیـم. اگر چنین باشد جای هیچ توجیهی ندارد.
اعتدال در پاسخ به این پرسش که آیا اعتصاب بازار، وضعیت را از این هم بدتر می‌کند، گفت: صددرصد همین‌طور است چراکه به طور کلی ماهیت بازار، عرضه و تقاضاست و در این شرایط اگر امر و نهی اتفاق بیفتد به یقین سبب محدودیت می‌شود و محدودیت، شکل واقعی بازار را از بین می‌برد.
از این رو در صورت برهم خوردن بازار، هم تولیدکننده و هم مصرف‌کننده ضرر خواهند کرد. اگر از یک سو تولیدکننده و فروشنده نفروشند و از سوی دیگر مصرف‌کننده، کمپین نخریدن راه بیندازد، سبب بهم خوردن قاعده و تعادل بازار می‌شود.
وی در پایان تاکید کرد: دولت به عنوان نهاد سیاست‌گذار و ناظر، باید عملکرد بهتری برای تنظیم بازار داشته باشد. دولت باید بتواند تصمیم قاطع بگیرد، هر چند هر تصمیمی هزینه‌هایی به همراه دارد اما دولت هر تصمیمی که بگیرد باید پیامد آن را نیز در نظر بگیرد.