پلتفرم‌های مشارکتی راهبرد خودروسازان بین‌المللی

این روند تا جایی پیش رفت که وزیر صنعت، معدن و تجارت که همواره دفاع از تولید خودروهای پرتیراژ را در دستور کار خود قرار داده بود، در تازه‌ترین اظهارنظر خود از جمع‌بندی برای کنار گذاشتن این پلتفرم‌ها خبر داده است.اظهارات محمدرضا نعمت‌زاده با تاکید براینکه به دنبال پلتفرم جدید هستیم تا استاندارد و کیفیت را افزایش دهیم تا براین اساس رضایت مشتریان جلب شود، نشان داد با امضای قرارداد گروه صنعتی ایران‌خودرو با شرکت طراحی آلمانی- ایتالیایی با هدف توسعه پلتفرم از یک‌سو و تلاش سایپا برای طراحی پلتفرم جدید از سوی دیگر، از سال آینده شاهد تغییر و تحولاتی در خطوط تولید خودروسازان خواهیم بود. پلتفرم یا سکوی خودرو مجموعه‌ای مشترک از طراحی، مهندسی، عملیات تولید و همچنین اجزای اصلی خودرو است که به تولیدکنندگان اجازه می‌دهد با کاهش هزینه تولید، مدل‌های متنوعی از خودروها به بازار عرضه کنند اما با این حال شاهد بودیم که در سال‌های گذشته و با محدودیت‌های به وجود آمده خودروسازان نه‌تنها راهکاری برای توسعه پلتفرم‌های جدید نداشتند بلکه قادر به ارتقای استانداردهای پلتفرم‌های جدید نیز نبودند و همین امر باعث شد شاهد برخی محصولات بی‌کیفیت در چرخه تولید خودروسازان باشیم.

همکاری مشترک راهکار کاهش هزینه‌های طراحی

میثم گودینی، کارشناس پارچه‌سازی پلتفرم ملی با تاکید بر اینکه در طراحی پلتفرم جدید باید تیراژ بالای تولید مدنظر قرار گیرد، گفت: سیاستی که در دنیا در زمینه تولید و طراحی پلتفرم وجود دارد همکاری مشترک است. وی افزود: یک پلتفرم از سوی دو کمپانی بزرگ توسعه می‌یابد و پس از آن هرکدام از بدنه خود روی آن پلتفرم استفاده می‌کنند. مانند شرکت رنو نیسان که پلتفرم‌هایی طراحی کرده و توسعه می‌دهد اما هرکدام از آنها ماهیت خاص خود را دارند و در تولید خاصی از خودرو، مورد استفاده قرار می‌گیرند. این کارشناس حوزه پلتفرم با تاکید بر اجرای پروژه‌هایی در زمینه پلتفرم با همکاری خارجی‌ها اظهار کرد: اگر درنظر داریم توسعه پلتفرم در ایران را اجرایی کنیم باید بتوانیم با خودروسازان خارجی به صورت مشترک پروژه‌ای را پیش ببریم تا ضمن به صرفه بودن تیراژ، به لحاظ قیمتی نیز رقابتی باشد. گودینی ادامه داد: توسعه صفر تا ۱۰۰ یک پلتفرم در کشور با وجود بازار داخلی محدود که چندان صادراتی نیز انجام نمی‌شود، پروژه شکست خورده‌ای خواهد بود. وی راهکار رفع این مشکل را بهینه‌سازی پلتفرم‌های قدیمی به جای توسعه پلتفرم‌های جدید دانست و تصریح کرد: به طور قطع این بهینه‌سازی به مراتب به‌صرفه‌تر خواهد بود تا اینکه گروه‌های خودروسازی به تنهایی و مستقل از شرکت‌های خارجی، اقدام به طراحی و توسعه یک پلتفرم با هر میزان تیراژی که مدنظر است، کنند. به گفته این کارشناس حوزه پلتفرم، اگر پلتفرم‌های فعلی در زمینه افزایش مقاومت در تصادف‌ها و بدنه جدید روی این پلتفرم لحاظ شوند، به مراتب قابلیت بیشتری خواهند داشت تا اینکه پلتفرم جدیدی طراحی شود.

تیراژ بالا طراحی پلتفرم را اقتصادی می‌کند

در همین برخی معتقدند بهینه‌سازی برخی پلتفرم‌ها نه‌تنها کار درستی نخواهد بود بلکه امری هزینه‌بر خواهد بود و هیچ توجیه اقتصادی به همراه نخواهد داشت. به طور قطع پلتفرم خودرویی که ۲۰ سال از تولید آن می‌گذرد با بهینه‌سازی نیز راه به جایی نخواهد برد زیرا هر اندازه نسبت به ارتقای وضعیت آن اقدام شود، به مراتب هزینه‌های هنگفتی به وجود خواهد آمد. مدیر پشتیبانی طراحی مرکز تحقیقات ایران‌خودرو  با اشاره به اظهارنظرهای مطرح شده مبنی بر بهینه‌سازی پلتفرم‌های موجود به جای ساخت پلتفرم‌های جدید اظهار کرد: برخی پلتفرم‌ها این قابلیت را ندارند در برخی از موارد نمی‌توان رای یکسان برای همه صادر کرد اما در مقابل برخی پلتفرم‌ها این قابلیت را دارند و می‌توان سرمایه‌گذاری روی بازسازی آنها انجام داد.

امیر سیم‌دار افزود: برخی پلتفرم‌ها به واسطه قدیمی بودن طرح اولیه، قابلیت توسعه ندارند و شاید با انجام اقداماتی همچون افزایش استانداردها و همچنین وزن آنها نسبت به بروزرسانی آنها اقدام کرد اما درنهایت منجر به افزایش میزان سوخت شده و نمی‌توانند استانداردهای مصرف سوخت را پاس کنند. وی با تاکید بر اینکه این موارد به صورت زنجیروار به یکدیگر متصل هستند، تصریح کرد: وقتی وارد موضوعات اینچنینی می‌شوید باید به صورت موردی به آنها پرداخت تا اینکه یک پلتفرم خاص را موردبررسی قرار داد و اعلام کرد این امر امکانپذیر است یا خیر. مدیر پشتیبانی طراحی مرکز تحقیقات ایران‌خودرو با اشاره به تاکیدات مطرح شده مبنی بر توسعه و طراحی پلتفرم‌های مشترک در چند سال اخیر گفت: پلتفرم‌ها با عنوان سوپر پلتفرم و مگاپلتفرم مطرح بوده به صورت ماژولار هستند و می‌توان خودروهای متنوعی را روی یک پلتفرم تولید کرد و این امر باعث کاهش هزینه‌ها و افزایش تعداد خودروهایی که روی یک پلتفرم هستند، می‌شود، در این شرایط با توجه به مشترک‌سازی قطعات، می‌توان نسبت به ساخت خودرو اقدام کرد. سیم‌دار تیراژ را موضوع مهمی در توسعه و طراحی یک پلتفرم دانست و ادامه داد: تیراژ به طور قطع تاثیر زیادی بر نرخ تمام شده و درنهایت به صرفه بودن و یا نبودن پلتفرم طراحی شده دارد. وی یادآور شد که در طراحی پلتفرم و طرح‌های تجاری در این سطح باید همه امور موردبررسی قرار گیرد و بررسی جامعی روی موارد مرتبط انجام شود و تمام پارامترها در کنار یکدیگر قرار گیرد.

مدیر پشتیبانی طراحی مرکز تحقیقات ایران‌خودرو افزود: تعیین سگمنت خودرو و عرضه آن به بازار به چه میزان تیراژ و قرار گرفتن در چه سطحی از تجهیزات و سطح ایمنی و همچنین نوع موتور مصرفی و مشخصات آن و راحتی خودرو و پارامترهایی از این دست باید به طور هماهنگ مدنظر قرار گیرد و با بالانس این موارد به سطحی برسیم که از نظر تیراژ به صرفه بوده و هزینه‌های تولید را کاهش دهد. بر اساس این گزارش، اظهارات مطرح شده نشان می‌دهد بی‌شک طراحی و توسعه پلتفرم‌های جدید یکی از مهم‌ترین بندهای رقابتی بودن صنعت خودرو به شمار می‌رود اما اینکه این پلتفرم‌ها بر اساس توجه به چه مواردی طراحی شده و توسعه پیدا می‌کنند، از مهم‌ترین موضوعات توسعه صنعت خودرو به شمار می‌رود. به طور قطع، داشتن قدرت رقابت، توجه به قیمت، روزآمدبودن و تیراژ از اصلی‌ترین موضوعات تحقق رقابت‌پذیری در صنعت خودرو به شمار می‌رود.