به گزارش می متالز، در فهرست تهیه شده از ۵۰۰ شرکت ایران، این سازمان روی شناسایی آرایش بنگاههای بزرگ کشور در کنار همدیگر تمرکز دارد؛ به عبارت دیگر، از آنجا که رونق و رکود بزرگترین شرکتهای ایران، به دلیل وجود ارتباطات گسترده پسین و پیشین به سرعت در تمامی سطوح اقتصاد کشور آثار خود را بروز میدهد، سازمان مدیریت صنعتی با تهیه این فهرست، قصد دارد تصویری سالانه و متکی به آمارها، از چگونگی تغییرات در آرایش بنگاههای بزرگ کشور و صنایع و فعالیتهای اقتصادی مختلف ارائه بدهد.
در گزارش نهایی ارائه شده توسط سازمان مدیریت صنعتی ایران، فهرست شرکتهای برتر از جنبههای مختلف مانند بیشترین سود، بیشترین رشد فروش، بالاترین ارزشافزوده، بیشترین دارایی، بیشترین اشتغالزایی، بیشترین سودآوری، بیشترین بازه فروش، بیشترین صادرات و بالاترین ارزش بازار، مورد ارزیابی قرار میگیرند. در نهایت فهرست ۵۰۰ شرکت برتر کشور به صورت دستههای ۱۰۰تایی اعلام و ۱۰ شرکت برتر نیز به عنوان شرکتهای پیشرو و همچنین شرکتهای برتر از نظر رشد سریع انتخاب میشوند که برای هر یک معیارهای متفاوت و معینی تعریف شده است. همواره طی سالهای گذشته صنایعی مانند «بانکداری»، «پتروشیمی» و «فرآوردههای نفتی» بیشترین سهم را در درآمدزایی و ایجاد ارزشافزوده نسبت به سایر حوزهها به خود اختصاص دادهاند.
۵۰۰ شرکت برتر ایران در سال ۱۳۹۹ در حالی معرفی شدند که در این فهرست، نام بسیاری از هلدینگهای مشهور قابل مشاهده است؛ البته گزارشهای این سال، از ورود بازیگران جدید به دنیای شرکتهای بزرگ خبر میدهد. با اینکه فهرست شرکتهای برتر در بیست و سومین دوره آن، بسیار متنوع بود، اما همچنان صنایعی مانند «بانکداری»، «پتروشیمی» و «فرآوردههای نفتی» به روال سالهای گذشته همچنان در ردههای نخست تا سوم قرار داشتند.
نتایج بیست و سومین سال رتبهبندی شرکتها نشان میدهد حجم فروش ۱۰۰شرکت نخست امسال براساس اطلاعات مالی سال گذشته، بیش از یک میلیون و ۳۸۵هزار میلیارد تومان بوده که نسبت به کل فروش همین ۱۰۰ شرکت در سال قبل، ۴۶درصد رشد فروش را به ثبت رسانده است. در مجموع ۱۴ شرکت رده نخست فهرست شرکتهای پیشتاز، ۵۰درصد جمع فروش ۱۰۰ شرکت را به خود اختصاص میدهند که نشاندهنده درجه تمرکز در وضعیت شرکتهای بزرگ ایران است. در عین حال ۱۰شرکت نخست فهرست، فروشی معادل ۱۹ برابر فروش ۱۰شرکت انتهای فهرست دارند. نتایج رتبهبندی براساس گروههای صنعتی ۳۲گانه نیز حکایت از این موضوع دارد که از نظر میزان فروش (درآمد) گروه بانکها و موسسات اعتباری با ۱/ ۱۹درصد سهم در جایگاه نخست، گروه پتروشیمی با ۴/ ۱۵درصد سهم در جایگاه دوم و گروه فرآوردههای نفتی با ۵/ ۱۲درصد سهم در جایگاه سوم قرار گرفتهاند. براساس جزئیات اعلام شده در بیست و سومین دوره معرفی ۱۰۰ شرکت برتر، ۱۰ شرکت نخست رتبهبندی (براساس بالاترین رتبه فروش) به ترتیب شرکت صنایع پتروشیمی خلیجفارس، شرکت پالایش نفت بندرعباس، شرکت سرمایهگذاری غدیر، شرکت فولاد مبارکه اصفهان، شرکت گروه گسترش نفت و گاز پارسیان، بانک ملت، بانک رفاه کارگران، شرکت سرمایهگذاری پارس آریان، شرکت ایران خودرو و بانک صادرات ایران قرار دارند.
نکته قابل تامل در برگزاری بیست و سومین دوره معرفی ۱۰۰ شرکت برتر، حضور پررنگ شرکتهای صنایع معدنی در این میان است. حضور ۱۹ شرکت در حوزه صنایع معدنی در میان ۱۰۰ شرکت برتر و رشد این شرکتها نسبت به سالهای گذشته، نویدبخش رشد شرکتهای صنایع معدنی است که سهمی نزدیک به یک پنجمی را به خود اختصاص دادهاند. شرکت سرمایهگذاری غدیر به عنوان سرمایهگذار در صنایع معدنی در رتبه سوم، شرکت فولاد مبارکه اصفهان در رتبه چهارم، شرکت ملی صنایع مس ایران در رتبه پانزدهم، شرکت معدنی و صنعتی گلگهر در رتبه بیست و دوم، شرکت فولاد خوزستان در رتبه بیست و سوم، شرکت ذوبآهن اصفهان در رتبه سی و دوم، شرکت گسترش صنایع معدنی کاوه پارس در رتبه چهل و دوم، شرکت مادرتخصصی توسعه معادن و صنایع معدنی خاورمیانه در رتبه چهل و سوم، شرکت فولاد هرمزگان جنوب در رتبه چهل و پنجم، شرکت فولاد کاوه کیش جنوب در رتبه پنجاه، شرکت توسعه آهن و فولاد گلگهر در رتبه پنجاه و دوم، شرکت مجتمع فولاد خراسان در رتبه پنجاه و سوم، شرکت فرآوری معدنی اپال کانی پارس در رتبه شصتم، شرکت آهن و فولاد ارفع در رتبه هفتاد و یکم، شرکت سیمان فارس و خوزستان در رتبه هفتاد وهفتم، شرکت سنگ آهن مرکزی ایران در رتبه هشتادم، شرکت فولاد سیرجان ایرانیان در رتبه هشتاد و دوم، شرکت فولاد آلیاژی ایران در رتبه هشتاد و نهم و شرکت مجتمع صنایع و معادن احیای سپاهان در رتبه نود و دوم قرار دارند. در کنار شرکت فولاد مبارکه اصفهان که همواره طی سالهای گذشته در رده ۱۰ شرکت برتر قرار گرفته است، سایر شرکتهای حوزه صنایع معدنی نیز توانستند حضور خود را در میان این ۱۰۰ شرکت بیش از گذشته نمایان کنند. قرار گرفتن شرکت ملی صنایع مس ایران در رده پانزدهم، رشد چشمگیر این شرکت از رتبه بیست و ششم نسبت به سال پیش را به خوبی نشان میدهد. همچنین قرار گرفتن شرکت ذوبآهن اصفهان در رده سی و دوم، در حالی که این شرکت سال گذشته اصلا در بین این ۱۰۰ شرکت برتر قرار نداشته است، رشد قابل ملاحظه این شرکت را در سالهای اخیر به خوبی نشان میدهد. البته هرچند حضور شرکت صنایع معدنی در میان شرکتهای برتر روند افزایشی به خود گرفته است، اما باید اذعان کرد که سهم فولادسازان در این میان بسیار چشمگیر است که اگر شرکت صنایع ملی مس ایران و یک شرکت سیمانسازی را از این فهرست جدا کنیم، سایر شرکتها در زنجیره فولاد قرار دارند و این موضوع خود نوید این امر را میدهد که چه بسا در سالهای آتی شرکتهای فولادسازی یا شرکتهایی که به نوعی در زنجیره فولاد در حال فعالیت هستند، بتوانند در رده نخست تا سوم ردهبندی صنایع برتر قرار بگیرند. هرچند این فهرست شرکتهای صنایع معدنی ما را در برابر این پرسش قرار میدهد که چرا جای سایر صنایع معدنی دیگر همچون صنایع غیرآهنی از جمله آلومینیومسازان و شرکتهای سرب و روی یا شرکتهای صنایع غیرفلزی در این فهرست خالی است؟