تجارت جهانی شمش فولاد زنگ‌نزن در سال‌‌های اخیر، کاهش یافته است

می متالز - شمش زنگ‌نزن از جمله محصولاتی است که به‌عنوان ماده خام در صنایع پیشرفته مورد استفاده قرار می‌گیرد. از این رو اغلب کشورهای متقاضی آن در مناطق توسعه یافته قرار دارند.

به گزارش می متالز، کشورهایی نظیر سوئد، فرانسه و آمریکا بزرگ‌ترین واردکنندگان شمش زنگ‌نزن هستند. همچنین به‌دلیل فناوری پیشرفته تولید فولاد زنگ‌نزن، برترین صادرکنندگان نیز از میان این دست کشورها هستند که در این بین انگلستان با اختلاف زیاد بزرگ‌ترین صادرکننده شمش زنگ‌نزن جهان است. روند حاکم بر تجارت جهانی شمش زنگ‌نزن پس از سال‌ها با پیوستن چند کشور محدود آسیایی به بزرگ‌ترین تجار این محصول در سال‌های اخیر تغییر یافته است.

افتخار کشف فولاد زنگ‌نزن در سال 1913 به هری بریرلی متالورژ انگلیسی اعطا شده است: هرچند که پیش از او نیز تلاش‌هایی برای تولید فولادی مقاوم به محیط شیمیایی خورنده انجام شده بود. با وجود این که ابزار غذاخوری اولین محصول تولید شده از فولاد زنگ‌نزن بود؛ اما این تولید اسلحه بود که منجر به کشف تصادفی فولاد زنگ‌نزن شد. درست پیش از جنگ جهانی اول زمانی که تولید اسلحه بسیار افزایش یافته بود، بریرلی در پی تولید فولادی مقاوم در برابر زنگ‌زدگی ناشی از افزایش دما در قسمت داخلی لوله اسلحه بود که از سایش گلوله با لوله اسحله حاصل می‌شد. او با افزودن درصدهای مختلف کروم، جهت افزایش دمای ذوب و تغییر درصد کربن، سعی در دستیابی به هدف بود که به‌طور تصادفی متوجه شد ترکیبی خاص از کربن و کروم، مقاوم به خوردگی است. از آن زمان تا کنون فولاد زنگ‌نزن در اشکال مختلف اعم از شمش، ورق، سیم و ... تولید و مصرف می‌شود. شمش زنگ‌نزن نیز از جمله این محصولات است که به‌عنوان ماده اولیه برای تولید بسیاری از تجهیزات و قطعات مورد استفاده قرارمی‌گیرد.

حجم تجارت جهانی شمش زنگ‌نزن در سال‌های اخیر متغیر بوده؛ اما می‌توان گفت روند حاکم بر آن نزولی بوده است. همان‌طور که در نمودار 1 نیز مشاهده می‌شود، بیشترین مقدار شمش زنگ‌نزن تجارت شده در سال‌های 16-2010 مربوط به سال 2011 است و برابر 662 هزار تن بوده است که در ادامه کاهش یافته و به حدود 542 هزار تن در سال‌ 2016 رسید. با توجه به اینکه کشورهای صاحب فناوری تولید قطعات و تجهیزات ساخته شده از فولاد زنگ‌نزن اغلب خود توان تولید شمش زنگ‌نزن را نیز دارند، بنابراین حجم تجارت آن در مقایسه با سایر محصولات زنگ‌نزن پایین است. علاوه بر حجم تجارت محدود، پرترددترین مسیرهای تجاری شمش زنگ‌نزن بین کشورهای توسعه یافته است.

کاهش تجارت جهانی شمش زنگ‌نزن در حالی بود که تولید فولاد زنگ‌نزن در سال‌های گذشته روند صعودی داشت؛ به‌طوری که نرخ رشد تولید کل فولاد زنگ‌نزن در سال‌های 16-2011 حدود 6 درصد برآورد می‌شود. البته بخش اندکی از این تولید فولاد زنگ‌نزن به شمش زنگ‌نزنی که در گزارش حاضر به تجارت آن پرداخته شده است اختصاص دارد. بخش اعظم فولاد زنگ‌نزن تولید شده به‌صورت محصولات فولاد زنگ‌نزن از قبیل ورق زنگ‌نزن است. با این وجود، کاهش تجارت در عین افزایش تولید نشان می‌دهد که بسیاری از کشورها سعی در تأمین تقاضای شمش زنگ‌نزن از طریق تولید داخل داشته‌اند؛ به خصوص این که همان‌طور که اشاره شد اغلب این کشورها در زمره کشورهای توسعه یافته قرار دارند.