روایت معدن در دنیای امروز

می متالز - استخراج مواد معدنی از دل زمین چه از نوع فلزات پایه و اساسی باشد چه از نوع فلزات گرانبها، چه در گروه عناصر نادر و کمیاب قرار بگیرد چه از نوع عناصری باشد که فراوان یافت می‌شود، بخشی جالب توجه در دنیای امروز را به خود اختصاص داده است.

به گزارش می متالز، معدن و صنایع معدنی به شکل‌گیری بازاری گسترده در سطح جهان منجر شده و شرکت‌های غول معدنی را بر پا کرده که بیشتر آنها در اروپای غربی و امریکای شمالی پا گرفته‌اند و در بسیاری از کشورهای آسیایی، افریقایی و امریکای لاتین به اکتشاف و استخراج مواد معدنی مشغولند. این غول‌ها به دنبال یافتن بازار مناسب برای محصولات خود بین کشورهای مصرف‌کننده‌ای هستند که اقتصادهای برتر مانند چین و ایالات متحده، جایگاه ویژه‌ای در میان آنها دارند. گاه بازار پررونق بوده و تقاضا چنان برای مواد معدنی زیاد است که سودهای سرشاری را عاید این شرکت‌ها می‌کند و گاه آنچنان در رکود به سر می‌برند که غول‌های معدنی را به کاهش حجم تولید، کاهش شمار نیروی انسانی و تعطیل کردن واحدهای تولیدی وا می‌دارند. در این بین آنچه بیشتر زمینه‌ساز رونق و رکود است، سیاست‌ دولت‌ها در سطح جهان است. فقط تجارت نیست. اکتشاف تا بهره‌برداری از مواد معدنی، دنیای علم را هم از خود متاثر کرده و در سراسر جهان دانشکده‌های معدنی شکل گرفته که رتبه‌بندی آنها بخشی از فعالیت موسسه‌های علمی را به خود اختصاص داده است. سالانه همایش‌ها و نمایشگاه‌های گوناگونی در سراسر جهان برپا می‌شود که جنبه علمی یا تجاری دارد و به گردهم آمدن دانشجویان و استادان علوم معدنی و تاجران مواد معدنی و صنایع وابسته به آن در نقطه‌ای از جهان می‌انجامد. در این بین دنیای فناوری‌های مربوط به استحصال مواد معدنی هم حال و هوای خود را دارد. پدیده‌ای همانند استخراج معادن نه تنها از ابعاد اقتصادی دنیای امروز تاثیر پذیرفته بلکه حالا دیگر ابعاد اجتماعی هم دارد.
شرکت‌های معدنی، این روزها با مسئولیت‌های اجتماعی روبه‌رو هستند و در کنار درآمدزایی که دغدغه اصلی آنهاست، باید به ابعاد انسانی قضیه نیز توجه کنند. در واقع دامنه فعالیت‌های آنها به قدری گسترده شده که حتی آنهایی هم که سروکاری با شرکت‌های معدنی ندارند، از آن تاثیر می‌پذیرند.
اینها بیشتر بومیان مناطقی هستند که سایت‌های استخراج مواد معدنی را به عنوان پدیده‌ای نوظهور در میان خود می‌پذیرند. گروهی از مردمان این سیاره هم روی خوش به فعالیت‌های معدنی نشان نمی‌دهند و گاه آنقدر قدرت می‌گیرند که می‌توانند سد راه آن شوند. اینها خود را طرفداران محیط زیستی می‌دانند که فعالیت‌های معدنی، بدون اغراق برای آن آسیب‌زاست.
اگر این فعالیت معدنی غیرقانونی باشد یا قوانین به خوبی وضع و اعمال نشوند، نه تنها جان طبیعت بلکه جان انسان‌ها هم از آسیب‌ها مصون نیست.

ثمن رحیمی راد / روزنامه‌نگار

منبع: صمت

معدن