تولید سیمان از خاکستر زباله‌های شهری

به گزارش می متالز، امروز، صنعت سیمان ژاپن در سطح جهان از نظر میزان تولید، کیفیت، فناوری‌های مربوط به صرفه‌جویی در انرژی، بهره‌وری نیروی کار، زباله صنعتی و نوآوری در تولید محصولات فرعی از کشورهای سرآمد در جهان است.

۳۰ واحد تولیدی و ۱۷ شرکت

از آوریل ۲۰۱۷ (فروردین ۱۳۹۶) مقیاس تولید در این صنعت، به ۳۰ واحد رسید؛ این ۳۰ واحد متعلق به ۱۷ شرکت هستند که در مجموع، ظرفیت تولید ۵۵میلیون تن کلینکر را در سال دارند.
واحدهای تولید سیمان در ژاپن، مجهز به تغلیظ بالای ویژه هستند. ۶ واحد در منطقه کیوشو و ۴ واحد در منطقه یاماگوچی‌پری‌فِکچِر قرار دارند که هر دو در داشتن ذخایر غنی سنگ آهک شناخته‌شده هستند. در منطقه کانتو هم که بزرگ‌ترین بازار مصرف سیمان ژاپن به شمار می‌رود، ۶ واحد تولیدی مستقر است. در کل، مجموع ظرفیت تولید سالانه کلینکر در واحدهای بزرگ‌مقیاس ژاپن به بیش از ۶ میلیون تن می‌رسد و ظرفیت تولید کلینکر در هر واحد نیز حدود ۱.۸ میلیون تن برآورد می‌شود.
تعداد نیروی کاری که به طور تمام وقت در هر یک از این واحدها اشتغال دارند، به بیش از ۱۰۰ نفر می‌رسد، در همین حال ژاپن در تلاش است تا مکانیزه و کامپیوتری کردن تجهیزات خود را ارتقا دهد و از شمار نیروی انسانی بکاهد.
در ژاپن ۵۲ کوره پخت سیمان وجود دارد و در حالی که ظرفیت تولید واحدها ۵۵ میلیون تن در سال عنوان شده، میزان تولید سیمان کشور در سال گذشته میلادی ۵۹ میلیون تن بوده است. داده‌های انجمن سیمان ژاپن همچنین نشان می‌دهد که تولید سیمان در دهه جاری میلادی و سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۷ میلادی (۱۳۸۹ تا ۱۳۹۶ خورشیدی) به طور متوسط سالانه نزدیک ۶۰ میلیون تن بود و مصرف داخلی آن نیز در همین دوره به طور متوسط به ۴۵ میلیون تن می‌رسید. میزان صادرات آن نیز حدود ۱۱ میلیون تن و واردات آن کمتر از ۵میلیون تن در سال بود.
گفتنی است «سیمان اکو» از سال ۲۰۰۶ میلادی (۱۳۸۵ خورشیدی) به مجموعه محصولات سیمانی ژاپن وارد شده است. این سیمان یک نوع جدید و به عبارتی انقلابی در تولید سیمان این کشور است که از خاکستر کوره زباله‌های شهری درست می‌شود.

رشد مکانیزاسیون و کاهش شمار کارگران

نسبت تولید سیمان ژاپن بر حسب نوع کوره در دهه جاری و بین سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۷ میلادی به این صورت است که نزدیک ۹۰درصد از سیمان تولیدی در ژاپن در دهه جاری در کوره‌های پری‌کالساینر و حدود ۱۰ درصد در کوره‌های پری‌هیتر تولید می‌شود. پیش از سال ۲۰۰۰ میلادی (۱۳۷۹ خورشیدی) استفاده از کوره‌های پری‌کالساینر رواج کمتریداشت.
داده‌های وب‌سایت یادشده همچنین نشان می‌دهد از سال ۱۹۷۰ تا ۲۰۱۶ میلادی (۱۳۴۹ تا ۱۳۹۵ خورشیدی) شمار کارگران شاغل در واحدهای تولید سیمان ژاپن کاهش چشمگیری داشته است. در سال ۱۹۷۰میلادی، ۱۶هزار و ۵۰۰ کارگر در این صنعت مشغول بودند که شمار آنها در سال ۱۹۸۰ میلادی (۱۳۵۹ خورشیدی) به ۱۰هزار و ۸۰۰ نفر، در سال ۱۹۹۰ میلادی (۱۳۶۹ خورشیدی) به ۶هزار و ۹۰۰ نفر، در سال ۲۰۰۰ میلادی به ۴هزار و ۴۰۰ نفر و در سال۲۰۱۰ میلادی به ۳هزار و ۱۰۰ نفر کاهش یافت. از سال ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۶ میلادی (۱۳۸۹ تا ۱۳۹۵ خورشیدی) نیز متوسط شمار کارگران ۳هزار و ۲۰۰ نفر بوده است.

تحویل بتن، ۹۰ دقیقه پس از تولید

بیشتر سیمانی که در ژاپن تولید می‌شود، در تولید بتن به کار می‌رود. در همین حال ۷۰درصد از کل سیمان تولیدشده با کشتی به واحدهای تولید بتنی می‌رود که آماده مخلوط شدن با ماده ثانویه هستند. در واقع بتن در مدت ۹۰ دقیقه پس از مخلوط شدن به یک سایت ساخت‌وساز تحویل داده می‌شود. واحدهای تولید بتن آماده‌ مخلوط شدن در سراسر ژاپن مستقر هستند و تولیدکنندگان سیمان برای اینکه محصول‌شان بهترین صرفه اقتصادی و بهره‌وری را داشته باشد، پایانه‌های سیمانی منحصر به خود را در واحد‌های تولید بتن دارند.

مقاصد صادراتی

انجمن سیمان ژاپن در ادامه این گزارش، آسیا، خاورمیانه، اقیانوسیه، امریکای شمالی و جنوبی، افریقا و اروپا را مقاصد صادراتی سیمان ژاپن معرفی می‌کند. در آسیا، سیمان ژاپن بیش از همه به چین، کره جنوبی، تایوان، هنگ‌کنگ، سنگاپور و مالزی می‌رود. همچنین گفتنی است که ژاپن از سال ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۶ میلادی، هیچ سیمانی به اروپا و از سال ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۶ میلادی نیز هیچ سیمانی را به خاورمیانه صادر نکرده است. این کشور در سال ۲۰۱۶ میلادی نیز صادرات سیمان به چین نداشته است.
از سال ۱۹۹۰ میلادی تاکنون، صادرات سیمان این کشور تنها به ۲ صورت سیمان فله و کلینکر و پیش از آن به صورت کیسه‌ای هم بوده است. در سال ۲۰۱۶ میلادی، کل وزن سیمان فله صادر شده از ژاپن ۶میلیون تن و کلینکر ۵.۵ میلیون تن بوده است. در نتیجه، این کشور در این سال، ۱۱ میلیون و ۵۰۰هزار تن سیمان و کلینکر صادر کرده است.

نمودار1، میزان صادرات سیمان و کلینکر ژاپن را بر حسب منطقه در بین سال‌های ۱۹۸۰ میلادی (۱۳۵۹ خورشیدی) تا سال ۲۰۱۶ میلادی (۱۳۹۵ خورشیدی) در واحد میلیون تن نشان می‌دهد .

ارقام جدول1، نشان‌دهنده فروش محصول سیمان ژاپن در داخل، به تفکیک نوع محصول در واحد میلیون تن است .