چشم انداز توسعۀ انرژی‌های تجدیدپذیر در ایران و جهان

به گزارش می‌متالز، مریم صحرا گرد، کارشناس دفتر برنامه راهبردی و تنظیم مقررات ساتبا در یادداشتی نوشت:
تأمین انرژی از طریق منابع تجدیدپذیر در سال ۲۰۲۰ رکورد قابل توجهی داشته است که این موضوع با کاهش استفاده از سوخت‌های فسیلی در بخش‌های مختلف به دلیل همه‌گیری ویروس کووید-۱۹ تفاوت چشم‌گیری دارد؛ تقریباً ۹۰ درصد از تولید برق جدید در سال ۲۰۲۰ ناشی از انرژی‌های تجدیدپذیر بوده و تنها ۱۰ درصد آن از طریق گاز و زغال سنگ تأمین شده است.

این روند منجر خواهد شد که انرژی الکتریکی حاصل از انرژی‌های تجدیدپذیر در سال ۲۰۲۵ به بزرگترین منبع تولید برق به جای زغال سنگ، که طی ۵۰ سال گذشته در این حوزه سلطه داشته است، تبدیل شود. پذیرش لزوم مقابله با بحران آب و هوا از طریق کاهش انتشار گاز‌های گلخانه‌ای، سرمایه‌گذاری در حوزۀ انرژی‌های تجدیدپذیر را برای سرمایه گذاران به طور فزاینده‌ای جذاب کرده است.

به گزارش آژانس بین المللی انرژی، سهام سازندگان تجهیزات مربوط به انرژی‌های تجدیدپذیر و توسعه‌دهندگان در این حوزه از بیشتر شاخص‌های اصلی بازار سهام بهتر عمل کرده و ارزش سهام شرکت‌های مرتبط با انرژی‌های خورشیدی در مقایسه با دسامبر ۲۰۱۹ بیش از دو برابر شده است.

فاتح بیرول، مدیر اجرایی (IEA) در این زمینه می‌گوید: "انرژی‌های تجدیدپذیر فراتر از مشکلات ناشی از همه گیری ویروس کرونا پیش رفته است که این امر نشان دهندۀ رشد چشم‌گیر این منبع انرژی است. در حالی سوخت‌های دیگر در شرایط کاملا متفاوتی هستند".

وی می‌افزاید: "انعطاف پذیری و چشم انداز‌های مثبت این بخش به وضوح از اشتیاق فراوان و مداوم سرمایه گذاران قابل مشاهده است. در سال ۲۰۲۰ سوخت‌های فسیلی دوران متلاطمی را پشت سر گذاشته اند چراکه اقدامات صورت گرفته برای کنترل ویروس کرونا موجب سقوط چشم گیر تقاضا در بخش حمل و نقل و سایر بخش‌ها شده است".

پیش بینی می‌شود که منابع انرژی‌های تجدیدپذیر در سال ۲۰۲۵، به بزرگترین منبع تولید برق در سراسر جهان تبدیل خواهد شد و به پنج دهه حاکمیت زغال سنگ به عنوان بهترین تأمین کنندۀ برق پایان خواهد داد. تا آن زمان، انتظار می‌رود منابع تجدیدپذیر یک سوم برق جهان را تأمین نمایند. در همین راستا بنابر گزارش آژانس بین المللی انرژی‌های تجدیدپذیر (IRENA)، ظرفیت انرژی‌های تجدیدپذیر در سال ۲۰۲۰ به صورت تجمعی ۲۷۹۹ گیگاوات بوده که نسبت به سال ۲۰۱۹ با ظرفیت ۲۵۳۷ گیگاوات، رشد قابل ملاحظۀ ۱۰ درصدی را تجربه نموده است.

شایان ذکر است که (IEA) پیش بینی کرده است، این رشد در سال ۲۰۲۱ چشم گیرتر خواهد شد تاجایی که ظرفیت کل انرژی باد و خورشیدی تا سال ۲۰۲۳ در مسیر پیشی گرفتن از گاز و تا سال ۲۰۲۵ از زغال‌سنگ خواهد بود. در واقع بنابر چشم‌انداز این گزارش برای پنج سال آتی، با کاهش هزینه‌ها و حمایت پایدار خط مشی‌ها ادامۀ رشد قدرتمند در فناوری انرژی تجدیدپذیر پیش بینی می‌شود. درخصوص کشورایران نیز مطابق ماده ۵۰ قانون برنامه پنجسالۀ ششم توسعه، سهم نیروگاه‌های تجدیدپذیر و پاک با اولویت سرمایه گذاری بخش غیردولتی (داخلی و خارجی) به میزان حداقل ۵ درصد ظرفیت برق کشور در نظر گرفته شده است.

شایان ذکر است تا پایان سال ۱۳۹۹ مجموع ظرفیت کل منصوبه انرژی‌های تجدیدپذیر حدود ۸۷۵.۶ مگاوات بوده است که نیروگاه‌های خورشیدی با ظرفیت ۴۲۹.۴ مگاوات (معادل ۴۹.۰۴۱ درصد) بالاترین سهم و سپس به ترتیب، نیروگاه‌های بادی با ظرفیت ۳۰۸.۰۸ مگاوات (معادل ۳۵.۱۸ درصد)، نیروگاه‌های برق آبی کوچک با ظرفیت ۱۰۴.۳۵ مگاوات (معادل ۱۱.۹۱۷ درصد)، بازیافت تلفات با ظرفیت ۱۳.۶۰ مگاوات (معادل ۱.۵۵ درصد)، زیست توده با ظرفیت ۱۰.۵۶ مگاوات (معادل ۱.۲۰۶ درصد) و توربین انبساطی با ظرفیت ۹.۶۰ (معادل ۱.۰۹ درصد) رده‌های بعدی را به خود اختصاص داده‌اند.

همچنین در سال ۹۹ حدود ۱۰۴.۵ مگاوات نیروگاه نصب و به بهره برداری رسیده است که ظرفیت نیروگاه‌های خورشیدی در این بین حدود ۸۳.۸۹ مگاوات بوده است. علاوه بر این پیش بینی می‌شود با افتتاح حداقل ۲۰۰ مگاوات نیروگاه جدید تا پایان سال ۱۴۰۰، مجموع ظرفیت نیروگاه‌های تجدیدپذیر به بیش از ۱۰۸۰ مگاوات برسد.

لازم به ذکر است احداث نیروگاه‌های تجدیدپذیر به منظور تأمین انرژی مورد نیاز مراکز استخراج رمزارزها، امکان صادرات برق تجدیدپذیر و نیز تأمین بخشی از انرژی موردنیاز ساختمان‌های اداری از محل تجدیدپذیر، از جمله سیاست‌هایی است که به منظور توسعۀ صنعت تجدیدپذیر، اتخاذ شده است که در صورت اجرائی شدن، ظرفیت مورد بهره‌برداری تا پایان سال ۱۴۰۰ به‌مراتب بیشتر از پیش بینی فوق خواهد بود.

منبع: برق نیوز