احیای تولید صنعتی جهان

به گزارش می‌متالز، تولید صنعتی جهان که در فاصله سال ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۰ حدود ۱/ ۸ درصد کوچک شد، در عمده مناطق جهان روندی نزولی را تجربه کرده است. بر مبنای گزارش سازمان توسعه صنعتی ملل متحد در سال ۲۰۲۰، تولید صنعتی در تمامی نقاط جهان به غیر از چین، با افت جدی نسبت به آمار‌های سال ۲۰۱۹ مواجه شده که در این بین افت مربوط به آفریقا با ۶/ ۵۷درصد، آسیا و اقیانوسیه با ۵/ ۲۲ درصد و آمریکای‌لاتین با ۹/ ۱۶درصد بیش از سایرین بوده است.

گزارش تازه یونیدو نشان می‌دهد از مجموع ۲۲ رشته صنعتی منتخب ۱۰ رشته با افت تولید روبه‌رو شده و ۱۲ رشته نیز بیش از سال ۲۰۱۹ تولید کرده اند. در بین مناطق مختلف جهان نیز تنها کشور چین نمره قبولی را در مجموع سال‌۲۰۲۰ دریافت می‌کند.

چینی‌ها موفق به ثبت رشد ۳/ ۱ درصدی تولید صنعتی در سال ۲۰۲۰ شده‌اند و این در حالی است که در مجموع عملکرد سالانه تنها در سه صنعت نمره منفی دریافت کرده و ۱۹ صنعت دیگر این کشور در سال ۲۰۲۰ رشد تولید را سپری کرده‌اند. پاندمی البته با همه جهان یکسان برخورد نکرده و به‌نظر در مناطق فقیرتر نظیر قاره آفریقا یا آمریکای‌جنوبی به شکل بدتری ضربه زده است. در جهان صنعتی، اما با وجود افت تولید، شرایط تا حدی مدیریت شده است. در واقع مناطقی نظیر آمریکای‌شمالی و اروپا موفق شدند نرخ افت خود را مدیریت کرده و تنها نزولی در محدوده ۵ تا ۱۵ درصد را به ثبت رساندند. این در حالی است که پیش‌بینی‌های اولیه از رکود شدید تولید در بخش‌های توسعه‌یافته حکایت داشت.

شواهد موجود نشان می‌دهد به‌رغم افت شدید صنایعی نظیر خودرو و پوشاک، صنعت تجهیزات الکترونیک بهترین رشد ممکن را در بین همه صنایع تجربه کرده ضمن اینکه صنایع چاپ، حمل و نقل و چرم در جهان بدترین افت را در سال ۲۰۲۰ متحمل شده‌اند. البته اعداد قطعا برای صنایعی نظیر نفت و گاز بسیار بدتر است، اما با توجه به اینکه شاخص تولید صنعتی یونیدو روی محصولات کارخانه‌ای تمرکز دارد، می‌توان با استناد به این گزارش از بازگشت رونق به تولید صنعتی کارخانه‌ای در سال ۲۰۲۱ خبر داد.

پاندمی بازهم سرعت جهان صنعتی را کند کرد

نتیجه بدیهی این گزارش این است که چین موفق نشده سرعت خود را در سال ۲۰۲۰ در زمینه رشد تولید حفظ کند، اما با توجه اینکه سرعت جهان صنعتی به‌شدت کم شده، فاصله چین با دنیای توسعه‌یافته کاهش یافته است. چین که به مدد کنترل این بیماری همه‌گیر توانست رشد ۳/ ۱ درصدی را در بخش صنعت تجربه کند، مدیریت جالبی را در نحوه اداره بخش صنعت خود در سال ۲۰۲۰ به نمایش گذاشت. آمار‌های تولید چین در ۲۲ صنعت منتخب نشان می‌دهد این کشور هم مزایای صنایع موفق در کشور‌های در حال ظهور در دوره پاندمی را حفظ کرده و هم فواید صنایع بزرگ کشور‌های صنعتی را در سال ۲۰۲۰ جذب کرده است. جدول عملکرد جهان به تفکیک مناطق مختلف نشان می‌دهد چین عملکرد درخشانی در زمینه نحوه مواجهه با توفان کرونا از خود نشان داده و افت تولید صنعتی را تنها در سه بخش دخانیات، پوشاک و چرم تجربه کرده است.

البته همه‌گیری ناشی از شیوع کرونا تاثیر زیادی در سه ماهه اول سال ۲۰۲۰ بر چین به‌عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده جهان داشت. با این همه چین در سه ماهه چهارم سال ۲۰۲۰ رشدی ۴ درصدی نسبت به سال پیش از آن را تجربه کرد؛ این در حالی‌است که پیش از این نیز در سه ماه سوم سال ۲۰۲۰ با رشدی ۹/ ۷ درصدی روبه‌رو بود.

فصل چهارم؛ پیام‌آور امید

در نیمه نخست سال‌۲۰۲۰ در پی انتشار کووید-۱۹، جهان در گرداب یک بحران اقتصادی فلج‌کننده گرفتار شد که نتیجه آن کاهش شدید رشد اقتصادی بود. رکودی که گرچه در سال ۲۰۱۹ آغاز شده بود، اما با هجوم کرونا شدت گرفت. شوک اقتصادی کرونا گرچه شدید بود، اما با توجه به محدودیت‌هایی که بر فعالیت‌های اقتصادی و اجتماعی سایه افکنده بود، اجتناب‌ناپذیر بود. گرچه عرضه و تقاضا دچار اختلال شده بود، اما این بحران در همه کشور‌ها به یک میزان نبود و در سه‌ماهه چهارم سال ۲۰۲۰ نشانه‌های بهبود در بسیاری از کشور‌ها به‌چشم می‌خورد، چراکه بسیاری از کشور‌های صنعتی از اکتبر ۲۰۲۰ در پی سرکشی کرونا، محدودیت‌های بی‌سابقه‌ای را اعمال کردند و بر سرعت واکسیناسیون خود افزودند. همه‌گیری سبب شده که دولت‌ها به سوی حمایت فعال از اقتصاد و فعالیت‌های تجاری خود حرکت کنند. بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که احتمال اتخاذ سیاست‌های کوتاه‌مدت و واگرا در کشور‌ها وجود دارد و این امر به‌شدت به جهش‌های آتی ویروس و توزیع جهانی واکسن وابسته است.

بنا بر گزارش یونیدو، اقتصاد‌های صنعتی در سه‌ماهه پایانی سال‌۲۰۲۰ از زیانی ۶/ ۱ درصدی در تولیدات خود خبر دادند در حالی‌که این ارقام در سه‌ماهه دوم ۲/ ۱۶ درصد و در سه ماهه سوم ۶/ ۵ درصد بود. انقباض‌هایی که کشور‌ها در نیمه دوم سال ۲۰۱۹ تجربه کردند بیشتر ناشی از سایه عدم‌اطمینان بر تجارت و وجود تعرفه‌ها در تجارت کالا بین ایالات‌متحده، چین و اتحادیه اروپا بود.

دیگر شواهد این گزارش

در مقایسه‌ای سالانه، ایالات‌متحده در سه ماهه پایانی سال‌۲۰۲۰ انقباضی ۱/ ۳ درصدی در تولیدات خود را ثبت کرد این در حالی است که پیش از آن در سه ماهه دوم سال گذشته میلادی، انقباضی ۹/ ۱۵ درصدی و در سه‌ماهه سوم انقباضی ۶/ ۵ درصدی برای آن به ثبت رسیده بود. روند صعودی تولید در ایالات‌متحده مدیون افزایش شدید فعالیت تولیدی در این کشور است. اقتصاد‌های صنعتی آسیای‌شرقی نیز در سه‌ماهه چهارم سال ۲۰۲۰ رشدی ۱/ ۰ درصدی را تجربه کردند، این رشد پس از آن حاصل شد که این منطقه در سه ماهه دوم سال ۲۰۲۰ انقباضی ۹/ ۱۲ درصدی و در سه‌ماهه سوم انقباضی ۸/ ۵ درصدی را ثبت کرده بود.

ژاپن که در این منطقه بزرگ‌ترین تولید‌کننده است، پس از آنکه کاهشی ۵/ ۲۰ درصدی را در تولیدات خود در سه‌ماهه دوم ۲۰۲۰ تجربه کرده بود در سه‌ماهه پایانی سال، این انقباض را به ۵/ ۳ درصد کاهش داد. در این منطقه به‌دلیل عملکرد خوب صنایع الکترونیک و دارویی کشور‌های بسیاری رشد را تجربه کردند. به‌عنوان مثال کره‌جنوبی رشدی ۱/ ۲ درصدی، تایوان رشدی ۲/ ۸ درصدی و سنگاپور رشدی ۴/ ۱۱ درصدی را به ثبت رساندند. چین نیز که به‌دلیل اندازه و ویژگی‌های خاص آن سایر از کشور‌های دیگر مورد بررسی قرار می‌گیرد در سه ماهه آخر سال ۲۰۲۰ رشدی ۴/ ۹ درصدی را به ثبت رساند؛ این در حالی است که در پیش از آن نیز در سه‌ماهه قبلی این کشور آسیایی رشدی ۹/ ۷ درصدی داشت و تولیدات خود را به سطح پیش از همه‌گیری رسانده بود.

علاوه‌بر بحران ناشی از کووید در سال ۲۰۲۰، عدم اطمینان در بازار‌ها به‌دلیل افزایش محدودیت‌های تجاری، تاثیر عمده‌ای بر تولیدکنندگان سراسر جهان داشته و روند تولید را از سال ۲۰۱۸ به تدریح کند کرده است؛ گرچه این اثر بر صنایع مختلف، یکدست نبوده است. میزان تولید صنایع با فناوری پایین رشد منفی ۸/ ۱ درصدی را تجربه کرد. از سوی دیگر، میزان تولید صنایع با فناوری متوسط و بالا در سال ۲۰۲۰ رشدی ۴ درصدی در سه‌ماهه پایانی داشت. در میان صنایع مختلف، بیشترین رشد در تولید جهانی را تجهیزات الکترونیکی و کامپیوتری ثبت کردند و بیشترین رشد منفی برای صنایع پوشاک و چرم به ثبت رسید.

منبع: دنیای اقتصاد