رفع گلوگاه‌های خط تولید با بومی‌سازی قطعات

به گزارش می متالز به نقل از مس پرس، مهندسی معکوس و رویکرد بومی‌سازی قطعات در سال‌های اخیر در مس منطقۀ آذربایجان با جدیت فراوانی در حال پیگیری و اجراست؛ به‌طوری‌که این رویکرد باعث شده است بسیاری از قطعات و تجهیزات کلیدی که فرایند خط تولید به آن‌ها وابسته است، توسط سازندگان و تولیدکنندگان استان آذربایجان شرقی بومی‌سازی شود. برای آگاهی از این دستاوردها که همگی در راستای تحقق اقتصاد مقاومتی در شرکت ملی صنایع مس ایران است، به سراغ مهندس «جهانگیر رضوی» مدیر مهندسی مجتمع مس سونگون رفتیم. در ادامه این گفت‌وگو را بخوانید.

امور مهندسی مجتمع مس سونگون در سال‌های گذشته چه اقدامات مهمی در راستای بومی‌سازی انجام داده است؟

بومی‌سازی قطعات مصرفی در کارخانه‌های شرکت ملی صنایع مس ایران، یکی از مهم‌ترین استراتژی‌های شرکت مس محسوب می‌شود. در همین راستا، این امور برای بومی‌سازی تجهیزات و قطعات کلیدی و گلوگاهی فرآیند تولید، اقدامات مهمی داشته است.
این فعالیت‌ها به‌طور کلی تکنولوژی و دانش فنی ساخت، به‌کارگیری و نگه‌داری تجهیزات، ماشین‌آلات و کاربست ابزارآلات را شامل می‌شود. این شرکت در توسعۀ فرهنگ بومی‌سازی اقدامات ارزشمندی انجام داده و چشم‌انداز خوبی در این زمینه پیشِ رو دارد. تاکنون با همکاری و همیاری سازندگان، تولیدکنندگان، صنعتگران و مجموعه‌های دانش‌بنیان، تعداد زیادی از کالاها در داخل طراحی و ساخته شده است.
این اقدامات زیربنایی، منجر به بومی‌سازی ساخت تجهیزات مهمی شده است؛ مانند همۀ قطعات «پمپ‌های وارمن» مستقر در خط تولید که جزو تجهیزات گلوگاهی بوده و توقف آن‌ها موجب توقف خط تولید می‌شود. این پمپ‌ها از نوع پمپ‌های سنگین‌کار با فشار کاری 60bar، توان 420kw و ارتفاع پمپاژ 300 متر بوده و ساخت کشور انگلستان و آفریقای جنوبی هستند. همچنین، بومی‌سازی ساخت «شیرهای هیدرولیک توپی و چاقویی 16اینچ» که بسته به نوع آن‌ها از کشورهای امریکا، اتریش و برزیل خریداری می‌شوند. در حوزۀ توزیع نیرو و تعمیرات برق، می‌توان به بومی‌سازی «رادیاتورهای ترانسفورماتور kva6000» اشاره کرد که قبلاً از شرکت celduc فرانسه خریداری می‌شد؛ یا تولید داخل «مقره‌های خطوط برق kv230» تغذیه‌کنندۀ مجتمع مس سونگون که پیش‌تر از نوع مقره‌های NGK ساخت ژاپن استفاده می‌شد، و بسیاری از اقلام دیگر که در بخش‌های مختلف عملیاتی و خدمات متنوع فنی و تخصصی بومی‌سازی شده است.

با توجه به این‌که شعار امسال حمایت از کالای ایرانی است، امور مهندسی مجتمع مس سونگون چه راهبردهایی برای تحقق هرچه بیشتر این شعار در این مجتمع دارد؟

امور مهندسی مجتمع مس سونگون به‌منظور دست‌یابی به استقلال و خودکفایی اقتصادی و خنثی‌کردن تحریم‌های دشمنان انقلاب اسلامی، پیشگیری از آثار سوء فرهنگی تولیدات بیگانه، رونق اقتصادی و ایجاد اشتغال و کاهش تورم در کشور، ممانعت از خروج سرمایه‌های کشور و بهبود رفاه اجتماعی که از پیامدهای مثبت و مطلوب تحقق این شعار است، در جلسات متعدد با شرکت خدمات بازرگانی سعی کرده امکانات و تسهیلات مقتضی برای تبدیل درخواست‌های خرید خارجی به ساخت و تأمین داخلی را فراهم کند. به‌عنوان نمونه، برنامه‌ریزی و تلاش به‌منظور جایگزینی تأمین «4000 متر لولۀ 18 اینچ باطله» از کشور چین با سازندۀ ایرانی، که امید است به حول و قوۀ الهی و همکاری شرکت خدمات بازرگانی اجرایی شود.

در تحقق حمایت از بومی‌سازی، مجتمع مس سونگون چه تعاملاتی با سازندگان بومی در استان آذربایجان شرقی دارد؟

پس از شناسایی پتانسیل‌ها و قابلیت‌های صنعتگران استان و اطمینان از توانمندی آن‌ها، تاکنون مجتمع مس سونگون در ساخت قطعات و تجهیزات با برخی از تولیدکنندگان استانی همکاری مستمر داشته و افزایش تعامل با تولیدکنندگان استانی در دستور کار است. به‌عنوان نمونه، می‌توان به تأمین و ساخت قطعات موردنیاز مجتمع از طریق شرکت‌های شیمی پژوهش (درام‌های نوار نقاله و سرندها)، شرکت تکنوتراش (ساخت قطعات شیرهای هیدرولیک)، یونار دمیر (قطعات نوار نقاله و قطعات مکانیکی سیکلون‌ها)، شرکت تبریز رزین (ساخت ترود بوش پمپ‌ها)، شرکت آذر فلز و فولادسازان تبریز (ساخت گلولۀ آسیاها)، شرکت آلیاژکار تبریز (تولید قطعات چدنی)، شرکت آلمان آبادی (تعمیر و تولید قطعات سنگ‌شکن و ریخته‌گری قطعات فولادی) و شرکت گروه فنی اسماعیل‌زاده (ساخت قطعات مکانیکی سبک) اشاره کرد.

به نظر شما، حمایت از بومی‌سازی تا چه حد می‌تواند در ایجاد اشتغال‌زایی در استان مؤثر باشد؟

با توجه به ظرفیت‌های موجود در استان آذربایجان شرقی و دارا بودن نیروهای کار متخصص و وجود زیرساخت‌های صنعتی، بومی‌سازی قطعات یدکی و موردنیاز مجتمع در مراکز صنعتی تبریز، رونق اقتصادی صنایع مربوط را در پی داشته و باعث جذب نیروهای کار از طرف صنایع خواهد شد. از طرفی، با توجه به سطح بالای تکنولوژی ماشین‌آلات و تجهیزات مستقر در فرآیند تولید مس، پروسۀ بومی‌سازی قطعات نیازمند ارتقای زیرساخت‌های دانش فنی، تجهیزات و تخصص‌های واحدهای صنعتی استان است که سرمایه‌گذاری در این حوزه‌ها از طرف صنایع هم موجب اشتغال‌زایی می‌شود.

آیا تاکنون فهرستی از قطعاتی که قابلیت بومی‌سازی در مجتمع مس سونگون دارند تهیه‌ شده است؛ و در صورت تهیه‌شدن، چه برنامه‌ریزی‌هایی برای تحقق بومی‌سازی این قطعات دارید؟

با توجه به بحرانی بودن بخشی از فرآیند امور مهندسی که در صورت بروز مشکل می‌تواند باعث توقف خط تولید شود و در نظر گرفتن مشکلات متعدد تأمین و خرید قطعات از سازندگان خارجی، استراتژی امور مهندسی کاهش وابستگی به کشورهای خارجی و بهره‌مندی از مزایای تولید داخلی با اولویت قطعات و تجهیزات اثرگذار بر فرآیند تولید است. بر این اساس، این گروه از قطعات و تجهیزات شناسایی‌ شده و برنامه‌ریزی کوتاه‌مدت و بلندمدت برای بومی‌سازی ساخت قطعات در واحدهای تابعۀ امور مهندسی به انجام رسیده است. یکی از پروژه‌های کوتاه‌مدت، بومی‌سازی کامل «ترانس kVA6000 سگ‌میل» فاز دو تغلیظ است. این ترانس جزو تجهیزات حساس و گلوگاهی خط تولید و ساخت شرکت WEG برزیل است که برنامه‌ریزی‌هایی برای بومی‌سازی آن توسط شرکت ایران‌ترانسفور در حال انجام است.