نفت و پتروشیمی، بزرگ‌ترین مصرف‌کنندگان شمش نیکل ایران

می متالز - ایران از تولیدکنندگان فولاد زنگ‌نزن به‌شمار نمی‌رود؛ بنابراین، مصارف شمش نیکل در ایران در صنایع مختلف متفاوت از میانگین جهانی است. در جایی که در مقیاس جهانی تولید فولاد زنگ‌نزن بزرگ‌ترین مصرف‌کننده شمش نیکل است، در ایران صنعت نفت و پتروشیمی، بیشترین سهم از مصرف شمش نیکل را دارد. البته ایران از مصرف‌کنندگان محصولات تخت و محصولات طویل نیکل نیز به‌شمار می‌رود، اما مهم‌ترین محصول در بازار نیکل ایران، شمش نیکل خالص است.

به گزارش می متالز، نیکل از جمله عناصر استراتژیک محسوب می‌شود. خواص ویژه این فلز کاربردهای آن را چه به صورت خالص و چه به صورت آلیاژی در صنایع با فناوری پیشرفته از قبیل ساخت توربین‌های حرارتی و ساخت باتری‌ها به همراه داشته است. در حالی که منابع نیکل در جهان محدود هستند. کشورهای چین، ژاپن و روسیه بزرگ‌ترین تولیدکنندگان نیکل در جهان هستند. در ایران نیز نیکل به اشکال مختلف مصرف می‌شود که از این میان شمش نیکل خالص با سهم 46 درصدی بیشترین سهم از مصرف نیکل کشور را در اختیار دارد. همچنین محصولات تخت نیکل (اعم از غیر آلیاژی و آلیاژی) حدود 27 درصد از کل مصرف را شامل می‌شوند. طی سال‌های 2010 الی 2016 واردات محصولات تخت نیکل در ایران نرخ رشد سالانه 36 درصد را محقق کرد و به 656 تن در سال 2016 رسید. محصولات تخت، دومین محصول پرمصرف نیکل در بازار ایران به‌شمار می‌روند. با توجه به اهمیت مصرف شمش نیکل خالص، به لحاظ حجم مصرف و صنایع مصرف‌کننده، در گزارش حاضر به بازار شمش نیکل خالص ایران پرداخته شده است.

در نمودار 1 سهم صنایع از مصرف شمش نیکل در ایران نشان داده شده است. بیشتر از 60 درصد نیکل جهان برای تولید فولاد زنگ‌نزن به مصرف می‌رسد؛ اما در ایران به‌دلیل عدم تولید فولاد زنگ‌نزن، این بخش سهمی از مصرف نیکل ندارد. البته صنعت فولاد همچنان از مصرف‌کنندگان نیکل به‌شمار می‌‌رود. کاتالیست‌های مورد استفاده در ریفورمر‌ واحدهای احیای مستقیم، کاتالیست‌های پایه نیکل هستند. 11 درصد از کل مصرف نیکل به تولید این دست از کاتالیست‌ها اختصاص دارد، اما پر مصرف‌ترین صنعت ایران، صنعت نفت و پتروشیمی است. بسیاری از کاتالیست‌های این صنعت نیز بر پایه نیکل هستند که تولید این کاتالیست‌ها در ایران 68 درصد از مصرف نیکل را به‌خود اختصاص داده است. در حالی که در جهان تولید کاتالیست‌ها کمتر از یک درصد مصرف جهانی نیکل را در اختیار دارند. همچنین سهم تولید آلیاژ‌های مس- نیکل از مصرف شمش نیکل در ایران به‌عنوان دومین مصرف‌کننده، 20 درصد است. بخش کوچکی از مصرف هم صرف آبکاری می‌شود که در مقایسه با سایر مصارف بسیار ناچیز است.