شریف نظام مافی
به گزارش می متالز، اروپا پس از خروج امریکا از برجام مصمم به حمایت سیاسی و از سوی دیگر اقتصادی و مالی از ایران است. مکانیزم ارزی که قرار است برای تسهیل مبادلات مالی ایران از سوی اروپا راه اندازی شود براساس همین تصمیم اروپا به مرحله اجرا خواهد رسید. تا چند روز آینده اروپا از جزییات این کانال ارزی می گوید و البته اعلام جزییات و استفاده از این کانال با تاریخ تشدید تحریم های امریکا علیه ایران مصادف خواهد شد.
اکنون سوالات بسیاری درباره نحوه عملکرد این کانال ارزی وجود دارد و باید دید اروپا به این ابهامات چگونه پاسخ می دهد. ابهام اول این است که آیا کانال ارزی و مکانیزم پرداختی که اروپا از آن رونمایی خواهد کرد صرفا برای مبادلات مالی در زمینه غذا و دارو مورد استفاده قرار می گیرد یا به صنعت و ماشین آلات هم اختصاص دارد؟ به نظر می رسد که اگر نفتی کماکان از سوی اروپا از ایران خریداری شود، پول آن با توجه به این مکانیزم مالی به حسابی منتقل می شود تا ایران بتواند برای خرید غلات و دارو از آن استفاده کند. سوال این است که این مکانیزم ارزی مثل این گمانه و مشابه آنچه در بانک های هریتاچ و کونلون چین به اجرا درآمد عمل می کند؟ در چند روز گذشته قطع همکاری بانک کونلون چین به نگرانی بیشتر شرکت های خارجی دامن زده است. سوال مهم این است که آیا شرکت های چینی و روسی همکار با ایران نیز اجازه استفاده از کانال ارزی اروپا و ایران را خواهند داشت؟ آیا راه اندازی چنین کانالی حرکت در مسیر نفت در برابر غذا و داروست یا اروپا حرف های بیشتری برای گفتن و عزم بیشتری برای تجارت با ایران دارد؟ اروپا باید در اعلام جزییات مربوط به این کانال ارزی روشن کند که این مکانیزم صادرات غیرنفتی ایران را نیز شامل می شود و یا شرکت های چینی، روسی و حتی ترکیه ای هم مشمول استفاده از آن خواهند شد یاخیر؟ به نظر می رسد که اروپایی ها تا امروز پاسخ مستقیمی برای این سوالات ندارند و باید دید در آینده فشارهای سیاسی چه شکلی به مکانیزم ارزی خواهد داد.
ایران تا دو سال آینده و انتخابات ریاست جمهوری امریکا و رفتن ترامپ، یا برای شش سال آینده در صورت انتخاب دوباره ترامپ، باید به طور جدی برنامه بهبود معیشت مردم و وضعیت اقتصاد داخلی را دنبال کند. با گروهی که اکنون در کاخ سفید مستقر شده اند، حتی نمی توان مذاکره کرد. گروه ترامپ یک گروه افراطی با سیاست های مشخص است که اکنون همه از آن به خوبی آگاهی دارند. باید دید در سال های پیش رو با وجود حضور ترامپ، کشورهایی که حمایت سیاسی شان را از برجام اعلام کردند، تا چه اندازه نسبت به حمایت اقتصادی از ایران مصمم اند. نکته جالب توجه و البته تعجب برانگیز اخیر حرکت های دولت چین درباره مسئله نفت و در نهایت قطع همکاری بانک کونلون با ایران بود چراکه کمتر فعال اقتصادی فکر می کرد چین در جایگاه اول در شدت عمل به خرج دادن در مورد تحریم ها بایستد. اکنون باید دید واکنش های کشورهای مختلف در ادامه نسبت به اقتصاد ایران چگونه است.