معدن، آغازگر کسب‌وکار‌های تازه

به گزارش می‌متالز، چنانچه رشد اشتغالزایی و بهبود کارآفرینی مورد توجه سیاست‌گذاران باشد باید زمینه تسهیل تولید و توسعه عملکردی صنایع فراهم شود؛ یعنی موانع موجود در مسیر تولید برطرف و ضمن توجه به بازار‌های صادراتی و ارتقای فروش محصولات در بازار جهانی، این مسیر را تسهیل کرد.

اشتغالزایی در ۵۰ حوزه

محمد حیدرزاده، فعال صنعت سرب و روی ضمن تاکید بر اثربخشی فعالیت‌های معدنی و صنایع وابسته به آن در اشتغالزایی گفت: معدن آغازگر بسیاری از فعالیت‌های صنعتی و اقتصادی است. بهره‌برداری از ظرفیت‌های معدنی امکان ایجاد حدود ۵۰ حیطه کسب‌وکار و جایگاه شغلی را فراهم می‌کند. معدن نخستین حلقه در زنجیره تولید است. محصول تولید‌شده در این حلقه در ادامه زنجیره مصرف می‌شود و ضامن تداوم تولید در سایر حلقه‌ها و ارزش‌آفرینی هرچه بیشتر است.

حیدرزاده گفت: کشور ما از ذخایر قابل‌توجه معدنی برخوردار است. در این میان گاه شاهد هستیم فعالان معدن و صنایع معدنی در صدد بهره‌گیری از این ذخایر با هدف توسعه کسب‌وکار خود برمی‌آیند، اما با چالش‌های جدی در مسیر اجرای آن روبه‌رو می‌شوند. به‌عنوان مثال، سازمان حفاظت محیط‌زیست یا منابع طبیعی موانع جدی در مسیر کسب‌وکار‌های معدنی ایجاد می‌کنند. این موانع همچون سدی در مقابل کارآفرینی، توسعه تولید و به دنبال آن اشتغالزایی واقع شده‌اند. در چنین شرایطی مدیران ارشد باید اولویت میان توسعه کسب‌وکار‌های معدنی و صنایع وابسته به آن و محیط‌زیست را انتخاب کنند. این انتخاب و دیدگاه‌های متفاوتی که درباره آن وجود دارد در طول سال‌های گذشته شروع فعالیت‌های جدید معدنی را بسیار دشوار کرده است.
وی افزود: بررسی تجربه جهانی حکایت از آن دارد که کشور‌های توسعه یافته، ابتدا رونق تولید، درآمدزایی و ایجاد کسب‌وکار‌های تازه را هدف قرار داده‌اند؛ در ادامه نیز برای حفاظت از محیط‌زیست قدم‌های مثبتی برداشته‌اند.

اما در کشور ما قبل از اینکه اثرات یک فعالیت معدنکاری بر محیط‌زیست بررسی شود، سازمان‌ها و نهاد‌های مربوط از صدور هر نوع مجوزی برای آغاز به کار یک کسب‌وکار جدید خودداری می‌کنند چراکه به صورت پیش‌فرض اعتقاد دارند هر نوع فعالیت معدنی یا فرآوری به منزله وارد آوردن خطرات جدی برای طبیعت است. این تفکرات در طول سال‌های گذشته زمینه معطل شدن سرمایه‌های قابل‌توجهی را فراهم کرده، تولید را به تعویق انداخته، نرخ بیکاری را افزایش داده و از سهم معدن و صنایع معدنی در تولید ناخالص داخلی کاسته است. این فعال صنعت سرب و روی گفت: رفع موانع یادشده در مسیر کارآفرینان بخش معدن و صنایع وابسته به آن‌ها ضروری به نظر می‌رسد. رفع این چالش‌ها قدم نخست برای شروع کسب‌وکاری تازه در حوزه معدن و صنایع معدنی است.

به‌علاوه آنکه می‌توان با برآوردی میان هزینه و منفعت یک کار، راه‌حلی درست اتخاذ کرد. تجربه آغاز به کار فعالیت‌های معدنی و احداث واحد‌های فرآوری حکایت از ایجاد تحول و بهبود در زندگی مردم محلی آن منطقه دارد. در سایه بهره‌گیری از این ظرفیت‌ها و شروع کسب‌وکار‌های تازه، بسیاری از مردم منطقه مشغول به کار می‌شوند و رفاه عمومی بهبود می‌یابد.

رونق تولید، ضامن اشتغالزایی

رضا شهرستانی، عضو هیات‌مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران اظهار کرد: صنایع فولاد در کشور ما بر پایه بهره‌گیری از ظرفیت‌های غنی معدنی و انرژی احداث شده‌اند. تولید فولاد در رده صنایع استراتژیک قرار دارد. این صنعت از معدن و اکتشاف و به دنبال آن استخراج سنگ آهن آغاز می‌شود. سپس با هدف فرآوری مواد معدنی، واحد‌هایی برای تولید کنسانتره، گندله، آهن اسفنجی احداث می‌شود. در ادامه این زنجیره نیز شاهد تولید شمش فولاد و به دنبال آن ساخت محصولات مختلف پایین‌دستی در این زنجیره هستیم؛ بنابراین بهره‌گیری از ذخایر معدنی زمینه توسعه اجتماعی و اشتغالزایی را فراهم می‌کند. این فعال صنعت فولاد گفت: به‌ازای هر موقعیت شغلی که در زنجیره فولاد ایجاد می‌شود؛ موقعیت‌های شغلی متعددی به‌صورت غیرمستقیم ایجاد خواهد شد.

بدین ترتیب فعالیت در این زنجیره فرصتی مغتنم برای کارآفرینی و رونق کسب‌وکار‌های مختلف را فراهم می‌کند. شهرستانی با اشاره به موفقیت روزافزون صنایع فولاد کشور در مسیر تولید و صادرات گفت: این عملکرد موفق در حالی ثبت شده که صنایع فولاد کشور در طول یک سال گذشته با همه‌گیری ویروس کرونا و محدودیت‌های تجاری ناشی از تحریم روبه‌رو بوده‌اند؛ بنابراین چنانچه توسعه در فعالیت‌های این زنجیره و رشد کارآفرینی در این حوزه مطرح باشد، باید از عملکرد فعالان این زنجیره حمایت شود. منظور از حمایت از صنایع فولادی و توسعه اشتغالزایی در این بخش، تسهیل صادرات است.

صادرات به منزله تداوم و توسعه تولید است. در همین حال با ورود ارز صادراتی، امکان کاهش نرخ دلار در برابر ریال فراهم خواهد شد. از این رو، می‌توان به توسعه کسب‌وکارها، کارآفرینی و به دنبال آن اشتغالزایی امید داشت. این عضو هیات‌مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد در پایان تاکید کرد: چنانچه طرح‌های توسعه در صنعت فولاد با جدیت دنبال شود، شاهد رشد کارآفرینی در این حوزه خواهیم بود. برای مثال، تولید فولاد با ظرفیت درنظر گرفته شده در افق ۱۴۰۴، مستلزم جابه‌جایی ۳۰۰ میلیون تن محصول است. در چنین شرایطی فعالیت در حوزه حمل‌ونقل به‌شدت توسعه خواهد یافت. علاوه‌بر این فرصتی برای توسعه این بخش فراهم می‌شود. یا در ادامه امکانی برای توسعه سایر صنایع از نیروگاه تا ساخت تجهیزات معدنی، استارت‌آپ‌ها، ماشین‌سازی و‌... فراهم می‌شود.

سخن پایانی

بهره‌گیری از ذخایر معدنی زمینه توسعه کسب‌وکار‌های مختلف را ایجاد می‌کند. با وجود این، موانع متعددی در این مسیر هست که ازجمله آن‌ها می‌توان به سازمان حفاظت محیط زیست، معارضان محلی، تغییر قوانین و مقررات و... اشاره کرد. چنانچه موانع موجود برطرف شوند، امکان بهبود در شرایط ایجاد کسب‌وکار‌های جدید و رونق اشتغالزایی و کارآفرینی فراهم می‌شود. درنتیجه از متولیان امر انتظار می‌رود ضمن توجه به نیاز‌های کشور در مسیر تحقق اهداف یاد شده گام بردارند.

منبع: صمت