دست‌انداز در صادرات ایران به افغانستان

‌می‌متالز - نزدیک به یک ماه است که از تشدید درگیری‌های داخلی در افغانستان می‌گذرد. درگیری‌هایی که مبادلات تجاری ایران و افغانستان را نیز به‌شدت تحت‌تاثیر قرار داده است. برمبنای داده‌های موجود به‌دنبال افزایش درگیری‌ها در افغانستان مبادلات تجاری ایران با این کشور به‌شدت افت کرده است. رئیس اتاق مشترک ایران و افغانستان این افت را بیش از ۸۵ درصد مطرح می‌کند.

به گزارش می‌متالز، پیش‌بینی هم می‌شود با ادامه وضعیت کنونی در افغانستان، ایران نتواند به هدف صادرات ۲ میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلاری به افغانستان دست پیدا کند، زیرا برخلاف گذشته که روزانه۱۰۰ کامیون وارد افغانستان می‌شد؛ در این روز‌ها دو یا سه کامیون بیشتر نیست. در فصل نخست سال، افغانستان در لیست ۵ مقصد عمده صادراتی ایران بود، حتی در گزارش تجارت چهار ماهه، افغانستان کماکان این جایگاه را داشت و ایران یک‌میلیون و ۸۰۰ هزار تن به ارزش ۷۲۸ میلیون دلار به این کشور صادر کرد. حسین سلیمی رئیس اتاق مشترک ایران و افغانستان در گفتگو با پایگاه خبری اتاق ایران با اشاره به جنگ داخلی در افغانستان می‌گوید: وقتی اغتشاش و درگیری یا جنگ در یک کشور برپا می‌شود، نخستین نقطه‌ای که آسیب خواهد دید تجارت آن کشور است. متاسفانه اوضاع آنقدر خراب است که فعلا نمی‌توان به‌راحتی پیش‌بینی کرد چه اتفاقاتی در انتظار ماست. هنوز برآورد دقیقی از میزان خسارات وارد‌شده به تجار ایرانی نداریم. باید ببینیم این وضع چه مدت طول خواهد کشید.

سلیمی درباره اینکه پس از استقرار کامل طالبان، روابط اقتصادی ایران و افغانستان چه تغییراتی می‌کند، می‌افزاید: در هر شرایطی نیاز‌های آن کشور منتفی نمی‌شود. هر گروهی در افغانستان قدرت را به‌دست بگیرد باز‌هم افغانستان نیاز به مواد غذایی و مصالح ساختمانی و ... خواهد داشت. بهترین گزینه آن‌ها هم ایران است. چه مواد غذایی و چه اقلامی مثل فرش ایرانی و... برای آن‌ها هم مطلوب‌تر است و هم در دسترس‌تر. ولی این داد و ستد‌ها در زمان آرامش برقرار خواهد بود. اینکه چه زمانی این ثبات بازگردد معلوم نیست، اما اینکه این آرامش توسط چه گروهی فراهم شود در برقراری روابط اقتصادی چندان تاثیر مهمی ندارد. سلیمی درباره تغییر حجم صادرات ایران به افغانستان با بالا‌گرفتن جنگ در این کشور، می‌گوید: اگر این وضع دو هفته اخیر، یک ماه دیگر ادامه پیدا کند ما امسال به ۵۰ درصد صادرات حجم معمول پیش‌بینی شده خودمان به افغانستان هم نخواهیم رسید. وی با تاکید بر اینکه درگیری‌ها در افغانستان شدید است و هیچ چشم‌اندازی برای ایجاد ثبات و آرامش به این زودی‌ها وجود ندارد، ادامه می‌دهد: با ادامه این وضع ما نمی‌توانیم به ۲ میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلاری که امسال برای صادرات به افغانستان پیش‌بینی کرده بودیم، برسیم و حداکثر ممکن است به نصف این پیش‌بینی برسیم. سلیمی می‌گوید: در دو هفته اخیر صادرات ما به افغانستان به ۱۵ درصد میزان صادرات قبلی رسیده است. تقریبا از هر ۱۰۰ کامیون که پیش از این روزانه به افغانستان می‌رفتند، دو یا سه کامیون موفق می‌شوند به آنجا بروند. به گفته او، بیشتر این کاهش مربوط به کالا‌های پرریسک یا کالا‌هایی مثل مصالح ساختمانی است که الان نیازی به آن‌ها وجود ندارد، اما از آنجا که مواد غذایی همیشه مورد‌نیاز است، فعلا بیشترین حجم مواد صادراتی ما به افغانستان را تشکیل می‌دهد.

توقف موقت صادرات به برخی گمرکات

سیدروح‌الله لطیفی سخنگوی گمرک درباره آخرین وضعیت مرز‌های ایران و افغانستان می‌گوید: به دلیل تحولات و درگیری‌های داخلی در کشور افغانستان، از گمرکات اجرایی و تجار درخواست می‌شود تا اطلاع بعدی از ارسال حامل‌های صادراتی و ترانزیتی که قصد خروج از گمرک میلک و بازارچه گمشاد را دارند، خودداری کنند. وی می‌افزاید: گمرک میلک در شهرستان هیرمند و در مقابل گمرک زرنج افغانستان قرار دارد که با تحولات رخ داده، خروج کامیون‌های ایرانی و ترانزیتی به سمت افغانستان تا اطلاع بعدی امکان‌پذیر نخواهد بود. وی ادامه می‌دهد: بر اساس اعلام ناظر گمرکات استان سیستان و بلوچستان از گمرکات اجرایی خواسته شده است تا اطلاع ثانوی از ارسال هرگونه کالای صادراتی و ترانزیتی به افغانستان از طریق مرز میلک و بازارچه گمشاد خودداری کنند. سخنگوی گمرک می‌گوید: کامیون‌های ایرانی و محموله‌های تجاری هم‌اکنون در حال بازگشت هستند و در صورت ایجاد هرگونه تغییری در شرایط این مرز‌ها در روز‌های آتی اطلاع‌رسانی خواهد شد.

منبع: دنیای اقتصاد