بانک «سیتی» چگونه سومین غول مالی آمریکا شد؟

به گزارش می‌متالز، همه بانک‌های بزرگ جهان لزوماً تاریخ طولانی ندارند، اما بانک‌های بزرگ هر کدام سرگذشت جالبی را پشت سر گذاشته‌اند. سیتی گروپ یکی از این بانک‌های بزرگ جهانی است که بیش از دو قرن از تاسیس آن می‌گذرد. آنچه این بانک‌ها را حائز اهمیت کرده در دو بعد قابل بررسی است. اول از لحاظ نحوه شکل‌گیری و توسعه بانک و گروه مالی پشتیبان آن و دوم از حیث پیشرفت روزافزون در راستای بانکداری جهانی.

یکی از بزرگ‌ترین گروه‌های مالی و اعتباری از این دست در جهان، گروه مالی سیتی‌گروپ (Citigroup) است که از ادغام چندین شرکت بزرگ خدمات بانکی از سراسر ایالات متحده تشکیل شده است. هرچند امروزه دیگر، گروه سیتی بیشتر با برند «سیتی» شناخته می‌شود و مرکز مدیریت آن در نیویورک سیتی، مکان تاسیس اولین شعبه، قرار دارد.

برای اینکه این شرکت عظیم را بهتر بشناسیم باید بدانیم که گروه کنونی در سال ۱۹۹۸ از ادغام سیتی‌کورپ با غول خدمات مالی تراولرز تشکیل شده، اما تراولرز در سال ۲۰۰۲ از گروه جدا شد. سیتی‌کورپ هولدینگی است که یکی از قدیمی‌ترین بانک‌های نیویورک یعنی سیتی در زیرمجموعه‌ی آن قرار دارد.

امروزه سیتی در فهرست بزرگ‌ترین بانک‌های آمریکایی در مکان سوم قرار دارد و در کنار جی‌پی مورگان چیس، بانک آو امریکا و ولز فارگو، مربع غول‌های مالی آمریکا را شکل می‌دهد. از سوی دیگر، آخرین رتبه‌بندی فورچن ۵۰۰ برای سال ۲۰۱۹، سیتی را در رتبه ۳۰ جهان قرار می‌دهد. این بانک قدیمی بیش از ۲۰۰ میلیون حساب مشتری دارد و در بیش از ۱۶۰ کشور جهان فعالیت می‌کند.

جالب است بدانید سیتی از آن‌دسته بانک‌هایی است که به عنوان موسسه‌های مالی مهم از لحاظ سیستمی شناخته می‌شود. طبق این تعریف، موسسه‌هایی از لحاظ سیستمی مهم و حیاتی هستند که ورشکستگی آن‌ها باعث ایجاد یک بحران مالی شود. در واقع ابعاد و سرمایه تحت کنترل این موسسه‌های مالی به قدری عظیم است که تاثیری متقابل در بخش‌های متعدد مالی کشور‌ها دارد.

اعراب خلیج فارس، سهامداران مهم سیتی گروپ

دولت فدرال ایالات متحده آمریکا، پس از اجرای بسته محرک اقتصادی و پرداخت کمک مالی به گروه سیتی، در ازای آن، معادل ۳۶ درصد از سهام سیتی‌گروپ را دریافت نمود و هم‌اکنون به عنوان بزرگترین سهام‌دار این گروه به‌شمار می‌آید.

پس از دولت فدرال، سهام‌داران اصلی این بانک را اعراب تشکیل می‌دهند. اصلی‌ترین آن‌ها دولت ابوظبی است، که با پرداخت ۵.۷ میلیارد دلار، ۹.۴ درصد از سهام این شرکت را یکجا خریداری کرد. سهامدار دیگر نیز ولید بن طلال، شاهزاده عربستان سعودی و ثروتمندترین فرد در جهان عرب می‌باشد، که ۶.۳٪ از سهام سیتی‌گروپ را در اختیار دارد.

تاریخچه شکل‌گیری بانک سیتی

آمریکا در ابتدای قرن ۱۹ بانکی به‌نام Bank od the United States داشت که در شهر‌های بزرگ کشور همچون بوستون، بالتیمور، فیلادلفیا و نیویورک فعالیت می‌کرد. تاجران نیویورکی اعتقاد داشتند فعالیت با این بانک در شهر آن‌ها دشواری‌های متعددی دارد.

جورج کلینتون، معاون اول رییس‌جمهور وقت آمریکا در سال ۱۸۱۱، پیشنهادی برای تاجران شهر داشت و هیات‌مدیره‌ای متشکل از همکاران خودش در کنار تاجران نیویورکی را برای بانک جدید پیشنهاد داد.

او خودش را نیز به عنوان اولین مدیر بانک جدید در نیویورک تصور می‌کرد. به هرحال تاجران با پیشنهاد جدید موافقت کردند و در ۱۶ ژوئن سال ۱۸۱۲، City Bank of New York تاسیس شد. اما کلینتون سه ماه بعد به خاطر حمله قلبی از دنیا رفت، اما داستان بانک نیویورک سیتی تا بیش از دو قرن بعد، ادامه یافت.

مدیران سیتی طبق تعهد برای حفظ منابع مالی مشتریان خود، کمیته‌ای را برای اقدام اورژانسی در صورت اشغال نیویورک سیتی تشکیل دادند. همین حرکت آن‌ها موجب جلب اعتماد دولت آمریکا شد و سیتی را به‌نوعی به صندوق امانت و سپرده‌گذاری دولت تبدیل کرد که یک‌سوم دارایی‌های فدرال نیویورک در آن نگه‌داری شد.

کمک‌هزینه‌های ۲۰۰ و ۵۰۰ هزار دلاری که سیتی در دو مرحله به دولت آمریکا پرداخت کرد نیز سهم عمده‌ای در جلب اعتماد آن‌ها داشت. جان جیکوب آستر، یکی از مهم‌ترین مشتریان سیتی بود که در سال ۱۸۲۰ به آن‌ها پیوست. او از تاجران ثروت‌مند آمریکایی محسوب می‌شد که در بازار پارچه‌ی خز فعالیت می‌کرد.

جان جیکوب آستر

او به دلایل نامشخص، ثروت خود را در سال ۱۸۱۱ از بانک یونایتد استیتس خارج کرد و سپس به سیتی پیوست و در دهه‌های بعد به‌عنوان یکی از مهم‌ترین مشتریان و حتی ناجی بانک شناخته می‌شد.

سیتی اولین ساختمان خود را در پلاک ۳۸ وال استریت تاسیس کرده بود. درواقع سیتی را می‌توان یکی از اولین ساکنان مهم وال استریت دانست که تاریخچه تاثیرگذار مالی این منطقه از آمریکا را شکل داد.

اولین مدیر سیتی که سابقه‌ی بانک‌داری داشت، گورهام وورث بود. او سال‌ها به عنوان صندوق‌دار در بانک‌های متعدد آمریکایی فعالیت کرده بود و در سال ۱۸۲۵ به سیتی پیوست.

گورهام دو دهه بعد به مقام مدیریت کل سیتی رسید و تا سال‌ها به عنوان یکی از ستون‌های اصلی فعالیت بانک شناخته می‌شد. بسیاری از همکاران گورهام و همچنین رسانه‌های وقت نیویورک، او را از مورد احترام‌ترین بانک‌داران می‌دانستند.

موزز تیلور یکی از تاثیرگذارترین افراد تاریخ سیتی بود که در سال ۱۸۳۷ و در جریان بحران مالی به بانک ملحق شد. او کمک شایانی به توسعه‌ی پایگاه مشتریان سیتی کرد و در نهایت به مدیر کل تبدیل شد.

سیتی کارت و تحول ساختاری در دنیای دیجیتال

در سال ۱۹۶۷ جورج مور به‌عنوان رسیس هیات‌مدیره و والتر وریستون به عنوان رییس کل سیتی مشغول به کار بودند. آن‌ها از شرکت مشاوره‌ای مک‌کنزی و شرکا درخواست کردند تا بررسی کلی روی بازدهی بانک داشته باشد.

مک‌کنزی اعلام کرد که سیتی از تمامی ظرفیت‌های درآمدی خود بهره نمی‌برد و نیاز به تغییر ساختار دارد. به علاوه مدیریت کافی نیز در تمامی بخش‌ها اعمال نمی‌شد و همراه با تحول و گسترش فعالیت‌ها نبود. به علاوه فعالیت‌های بین‌المللی سیتی یکی از موضوعات چالش‌برانگیز آن‌ها در دهه ۱۹۶۰ بود.

مدیران سیتی پس از شناسایی چالش‌های عملکردی، تصمیم به تغییر رویکرد و بهینه‌سازی گرفتند. در سال ۱۹۶۹، اولین تحول‌های ساختاری از هولدینگ در ساختار مدیریتی اجرا شدند. رویکرد بانک از آن سال به جای تمرکز روی مراکز خدمت‌رسانی و موقعیت‌های جغرافیایی، روی انواع مشتریان معطوف شد.

کارت‌های بانکی Citicard در سال ۱۹۷۴ به برنامه‌های توسعه‌ای سیتی افزوده شدند؛ مشتریان با استفاده از آن‌ها می‌توانستند انواع خدمات نقد کردن اعتبار، اطلاع از باقی‌مانده حساب و بسیاری فعالیت‌های دیگر را انجام دهند.

توسعه بانکداری شخصی با راه‌اندازی عابربانک‌ها

در آن زمان بیش از ۲، ۸۰۰ ترمینال در شعب سیتی و بیش از ۲۰۰۰ مرکز در فروشگاه‌های نیویورک، از کارت‌های سیتی پشتبیانی می‌کردند که یکی از بزرگ‌ترین شبکه‌های ترمینال کامپیوتری را در آن سال شکل می‌داد.

دهه ۱۹۷۰ با تصمیم‌گیری جدی مدیران سیتی مبنی بر اولویت‌دهی بر بانک‌داری شخصی همراه بود. راه‌اندازی ATM‌های کاربردی برای استفاده‌ی مشتریان، یکی از مراحل مهم توسعه بانکداری شخصی بود.

اوج‌گیری دنیای فناوری در دهه‌های پایانی قرن بیستم، برای سیتی نیز مزایای متعددی را به‌همراه داشت. آن‌ها که از ابتدای قرن به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین بانک‌های بین‌المللی با توانایی‌های مالی بالا شناخته می‌شدند، با استفاده از ساختار‌های مدرن ارتباطی، خدمات خود را با سرعت و کیفیت بیشتری به مشتریان ارائه می‌کردند.

وضعیت بانک سیتی در دهه اخیر

سیتی در سال ۲۰۰۵ یکی از مهم‌ترین زیرساخت‌های خود را با هدف خدمت‌رسانی به مناطق محروم بین‌المللی راه‌اندازی کرد و با شروع دهه ۲۰۱۰، کمک به کسب‌وکار‌های نوپا بخش مهمی از فعالیت‌های سیتی را به خود اختصاص داد.

شعبه‌های بانک‌داری هوشمند، از برنامه‌های مهم سیتی محسوب می‌شوند که در ابتدای دهه‌ی ۲۰۱۰ اجرا شد. پیاده‌سازی این شعبه‌ها از ایده‌ای شروع شد که با هدف فعالیت جدی‌تر در بازار ژاپن شکل گرفت. مدیران با دسته‌بندی مشتریان احتمالی به گروه‌های چهار گانه، نیاز آن‌ها را در شعبه‌های بانک بررسی و خدمات متناسب را برای انواع دسته‌بندی سنی مشتریان پیاده‌سازی کردند.

سیتی برای توسعه خدمات خود به همه‌ی مناطق ممکن در جهان، بانکداری اسلامی را نیز به ساختار خود اضافه کرد. آن‌ها با همکاری هیات‌مدیره‌ای از متخصصان اسلامی، اولین شعبه‌ی خود را در بحرن تاسیس کردند. سیتی در شعب بانک‌داری اسلامی، با تکیه بر اصول و قوانین مذهبی، محصولات و خدمات مالی خود را طبق اعتقادات اسلامی بازتعریف کرد. خدمات بانک‌داری اسلامی سیتی در سال‌های بعد به کشور‌های مالزی، اندونزی، پاکستان و ترکیه هم صادر شدند.

سیتی در سال‌های اخیر در برخی بخش‌های فعالیت خود کاهش ابعاد را در نظر داشته است. آن‌ها در سال ۲۰۱۴ خدمات بانک‌داری شخصی را در ۱۱ بازار بین‌المللی تعطیل کردند که از میان آن‌ها می‌توان به پرو، ژاپن، مصر، کره‌ی جنوبی و کاستاریکا اشاره کرد.

جین فریزر اکنون مدیرعامل فعلی سیتی گروپ است، او در سال ۲۰۱۴ و ۲۰۱۵ در فهرست «قدرتمندترین زنان در تجارت» مطرح شد. در سپتامبر ۲۰۲۰، سیتی گروپ اعلام کرد که فریزر در فوریه ۲۰۲۱ جایگزین مایکل کوربات به عنوان مدیرعامل شرکت سیتی گروپ می‌شود و اولین زنی است که رئیس بانک بزرگ ایالات متحده می‌شود.

جین فریزر، مدیرعامل فعلی سیتی گروپ

منبع: شبکه خبری اقتصاد و بانک ایران (ایبنا)