رفتار سرمایه گذاران حقیقی در فراز و فرود بازار سرمایه

به گزارش می‌متالز، به طور کلی، رفتار سرمایه گذاران حقیقی در بازار سرمایه تحت تاثیر سه عامل، ویژگی شخصی سرمایه گذار، تغییرات بازار‌ها (صعودی، نزولی و متعادل) و افق زمانی سرمایه گذار، تغییر می‌یابد.

اگر سرمایه گذاران را به دو دسته ریسک گریز و ریسک پذیر تقسیم کنیم، افراد ریسک گریز به دنبال درآمد‌های ثابت و بدون تحمل ریسک، در بازار سرمایه هستند.

این افراد رفتاری ثابت دارند و تغییرات روزانه بازار تاثیری در رفتار آنان ندارد و فقط در شرایط تورمی بلند مدت ممکن است تغییر رفتار از خود نشان دهند.

سرمایه گذاران ریسک گریز به طور معمول وارد صندوق‌های با درآمد ثابت، سپرده‌های بانکی و یا اوراق با درآمد ثابت می‌شوند و روند رفتاری آنان همیشه ثابت بوده و به دنبال هیجان در بازار نیستند، اما زمانی که اقتصاد کشور دچار تورم‌های دایمی و بلند مدت شود، دچار تغییر رفتار خواهند شد.

در مقابل سرمایه گذاران ریسک گریز، سرمایه گذاران ریسک پذیر قرار می‌گیرند که به دنبال فرصت‌های ریسکی، بازده‌ها و سود بیشتر و دایم بازار هستند.

بازار ریسکی بازار پرنوسان است و سرمایه گذاران، در این بازار رفتار‌های متغیری دارند. اگر این افراد استراتژی درست سرمایه گذاری نداشته باشند، دچار رفتار‌های هیجانی شدید و اضطراب و نگرانی دایمی خواهند شد. در چنین بازاری دانش تحلیلی کم رنگ است، زیرا همه سهم‌ها بدون توجه به شرایط سودآوری در حال رشد هستند و کسی به تحلیل توجه نمی‌کند و سرمایه گذاران به جای تحلیل و بررسی فرصت‌های سرمایه گذاری، هیجانی و در حال تغییر پرتفوی خود هستند.

در این بازارها، بستر اخبار و شایعه‌ها بسیار داغ است و با کوچکترین خبر و یا شایعه‌ای، سرمایه گذاران رفتار خود را تغییر داده و نسبت به راستی آزمایی آن خبر و یا شایعه، به دنبال بررسی دقیق‌تر نیستند.

در بازار نزولی که به طور دایم همه شاخص‌ها و قیمت‌ها رو به کاهش است همانند (نیمه دوم سال ۹۹)، رفتار‌ها ناشی از زیان، هیجانی است و سرمایه گذاران به دنبال بررسی عوامل کاهش قیمت‌ها و تحلیل بازار نیستند. البته تازه وارد‌هایی که تجربه کمتری دارند، طعم بازار نزولی را به طور حتم چشیده اند.

سال گذشته با اوج بازار سهامداران بسیاری وارد شده و در نیمه دوم سال، طعم زیان و کاهش را چشیدند و متوجه شدند که بازار سرمایه همیشه صعودی نیست.

در چنین بازاری که نزولی است، همه سرمایه گذاران دست به فروش سهام خود زده و توجهی به ارزش سهام خود ندارند. در این بازار هیجان کاملا مشهود است و افراد برای آنکه مانع زیان بیشتر شوند برای فروش سهام خود دست به هر کاری می‌زنند.

اما در بازار متعادل، قیمت‌ها منطقی رشد کرده و شرایط خرید و فروش فراهم است و بخشی از بازار که ارزنده است مورد توجه سرمایه گذاران قرار می‌گیرد.

در این بازار سکان دست حرفه‌ای ها، متخصصان و تحلیل گران خواهد بود، زیرا کسی توجه به شایعه و خبر مبنی بر اینکه سهم بالا و یا پایین شود، ندارد.

رفتار سرمایه گذاران در این بازار منطقی‌تر است و سرمایه گذاران در این بازار به دنبال کسب تجربه، دانش و تحلیل هستند.

همانطور که گفته شد، سال گذشته با صعودی شدن بازار، رفتار‌ها هیجانی و صف‌های خرید دائم به دور از تحلیل، به وجود آمد و جریان نقدینگی بسیاری وارد بازار شده و انتظارات تورمی را افزایش داد.

بدون شک، رفتار سرمایه گذاران با افق زمانی سرمایه گذاری‌های آنها، بسیار مهم است و اگر سرمایه گذاران با دیدگاه کوتاه مدت وارد بازار شوند، به طور قطع، دچار ترس و اضطراب، سود‌های کم و کوتاه بدون دانش و آگاهی می‌شوند و بازار سرمایه را به عنوان یک بازار بلندمدت در نظر نمی‌گیرند.

اما سرمایه گذارانی که با افق سرمایه گذاری بلند مدت وارد بازار سرمایه می‌شوند، برهیجان و اضطراب خود غلبه کرده و گزارش‌ها و عملکرد شرکت را با دقت بررسی و تداوم فعالیت و کیفیت سود شرکت‌ها را در نظر می‌گیرند.

یادداشت: محمد رضا اسداللهی کارشناس بازار سرمایه

منبع: پایگاه خبری بازار سرمایه ایران (سنا)