به گزارش میمتالز، بر اساس قانون، هر گونه تعدی، دخل و تصرف و برداشتهای غیرمجاز از منابع معدنی غیرقانونی و غیرشرعی است، اما بر اساس گفته منابع محلی و مسوولان ذیربط، استخراج کنندگان غیرمجاز و چپاولگران، خارج از قانون اقدام به برداشت از معدن طلای «اندریان» در ۹۰ کیلومتری شمال شرق تبریز در حوزه استحفاظی شهرستان ورزقان میکنند.
کار به جایی رسیده که حتی برخی از این چپاولگران ناشناس با استفاده از دینامیت و مواد منفجره اقدام به برداشتهای غیرمجاز از معدن طلای اندریان ورزقان میکنند و بر اساس اخبار رسیده هفته گذشته ۲ نفر به خاطر این موضوع و سقوط سنگ در منطقه فوت شدند.
به نظر میرسد برای تامین امنیت در منطقه، نظارت دقیق تری باید انجام شود تا بیت المال و ثروت ملی کشور از طرف سو استفاده کنندگان ناشناس که بیشتر از استانهای دیگر برای برداشت غیرمجاز به منطقه سفر میکنند، چپاول نشود.
برداشت غیرمجاز سنگ طلا از معدن «اندریان و آستارگان» و مناطق همجوار در شهرستان ورزقان آذربایجان شرقی به معضل سالهای اخیر منطقه، تبدیل و اختلاف نظر در اجرای ماده ۱۹ قانون معادن، تداوم این معضل را موجب شده است.
مطابق تصریح ماده ۱۹ قانون معادن، تبصرههای یک و ۲ این قانون، هرکس بدون اخذ پروانه اکتشاف یا بهرهبرداری یا اجازه برداشت اقدام به حفاریهای اکتشافی، استخراج، برداشت و بهرهبرداری مواد معدنی کند، متصرف در اموال عمومی و دولتی محسوب میشود و با او برابر قوانین و مقررات مربوط رفتار میشود؛ در این موارد باید ماموران بلافاصله از اینگونه عملیات جلوگیری و متهم یا متهمان را برای صدور حکم به مراجع قضایی معرفی کنند.
چندی پیش اسدالله کشاورز، معاون امور معادن و صنایع معدنی وزیر صنعت، معدن و تجارت نیز در جلسه مشترک شورای معدن کشور و شورای معدن آذربایجان شرقی با دستور بررسی آخرین وضعیت فعالیت معدن طلای «اندریان»، از وضعیت فعلی برداشتهای غیرمجاز در محدوده این معدن انتقاد کرد.
وی یادآورشد: متاسفانه برخی با شناسایی رگههای معدنی در جنگلها، به این مواهب طبیعی نیز رحم نکرده و با تخریب طبیعت به برداشت و استحصال مواد ارزشمند معدنی روی آوردهاند.
حجت الاسلام مهدی پورمحمد، امام جمعه ورزقان نیز از قاچاق سنگهای معدنی طلا از این شهرستان انتقاد کرد و گفت: در حالی سنگ معدنی طلا از معادن ورزقان به صورت قاچاق خارج میشود، اما متاسفانه عامل بازدارندهای هم در این خصوص به طور جدی از سوی مسئولان ذیربط مشاهده نمیشود.
سرهنگ هاشم شعفی، معاون اجتماعی فرمانده انتظامی آذربایجان شرقی نیز در این ارتباط گفت: حفاظت از معدن برعهده یگان حفاظت معدن است، معدنکار قرارداد میبندد و سهم دولتی میدهد و حفاظت از محدوده معدن بر عهده یگان حفاظت است.
معاون امور معادن و صنایع معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان شرقی در خصوص برداشتهای غیرمجاز از معادن طلای ورزقان، گفت: مراتب در جلسات مختلف شورای تامین شهرستان ورزقان و استان آذربایجان شرقی با حضور مقامهای قضایی، سیاسی و انتظامی استان، بررسی و راهکارهای لازم در این خصوص ارایه شده است.
مهرانگیز رحمانی افزود: این موضوع در نهایت در پانزدهمین جلسه شورای معادن آذربایجان شرقی با حضور اعضای شورای عالی معادن کشور، مقامهای قضایی و همین طور نمایندگان مجلس، بررسی و راهکارهای لازم به منظور کنترل این برداشتها، ارایه و مصوب شد.
وی همچنین گفت: معدن طلای «آستارگان» با تناژ اسمی ۴۰۰ هزار تن، واگذار شده و میزان استخراج واقعی از معدن در سال ۱۳۹۸ برابر با ۱۲۱.۶ هزار تن، در سال ۱۳۹۹ برابر با ۴.۵ هزار تن و چهار ماهه اول ۱۴۰۰ برابر ۶.۶ هزار تن بوده است.
رحمانی اظهار کرد: معدن طلای «اندریان» نیز با تناژ اسمی یک میلیون تن، واگذار شده و میزان استخراج واقعی از معادن در سالهای ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ و چهار ماهه سال جاری به ترتیب برابر ۱۳۱.۸، ۱۲۹.۵ و ۵۲.۶ هزار تن بوده است.
وی افزود: فعالیت ۲ معدن و واحد فرآوری در کل، بدون در نظر گرفتن برداشتهای غیرمجاز، موجب اشتغال بیش از ۳۰۰ نفر به صورت مستقیم در منطقه شده است.
رحمانی ادامه داد: مواد معدنی به صورت خام از محل حمل نمیشوند و با ساخت واحد فرآوری نسبت به فرآوری و تولید شمش طلا اقدام میشود.
مدیر عامل شرکت زرین داغ آستارکان شرکت بهره بردار معدن طلای اندریان نیز گفت: معدن طلای اندریان شهرستان ورزقان یکی از معادن مهم سنگ طلا در استان آذربایجان شرقی است.
موسی سایخانوف اظهار کرد: ذخیره این معدن ۳۰ میلیون تن سنگ طلا با عیار نیم گرم در تن میباشد و این معدن سالانه با هدف استخراج یک میلیون و ۴۰۰ هزار تن کانسنگ به روش «هیپ لیچینگ» در حال فعالیت است.
وی ادامه داد: تاکنون ۳۵ میلیون دلار سرمایه گذارای خارجی در این معدن انجام شده و بیش از ۶۰۰ نفر در آن مشغول کار هستند.
استاندار آذربایجان شرقی نیز در این خصوص معتقد است: باید با تلاش تمام دستگاههای مسوول و همچنین بهرهبردار معدن طلای اندریان، با قاچاقچیان مواد معدنی در این منطقه، مقابله و برخورد قانونی کرد.
محمدرضا پورمحمدی با بیان اینکه توسعه بهرهبرداری از معادن آذربایجان شرقی، همواره از مهمترین اولویتهای مدیریت استان است، افزود: رعایت مسائل زیست محیطی و جلوگیری از برداشتهای غیرمجاز نیز از دیگر اولویتها مدیریت استان بوده که نیازمند عزم جدی و هم افزایی بین دستگاهی است.
استاندار آذربایجان شرقی، توجه بهرهبردار، عوامل انتظامی و سایر دستگاههای نظامی و امنیتی برای جلوگیری از حفر و برداشتهای غیرمجاز از معدن طلای اندریان را خواستار شد و بیان کرد: تاراج انفال و منافع عمومی در روز روشن، مایه خسران کشور و وهن مسوولان میشود.
پورمحمدی با اشاره به اینکه ترویج وضعیت فعلی در اندریان، باعث برداشت و قاچاق بیشتر شده و افزایش ناهنجاریهای اجتماعی را به دنبال خواهد داشت، ادامه داد: شرکت بهره بردار معدن طلای اندریان باید برای سهولت در کارها و تعامل آسان با دستگاههای مسوول، از نیروهای بومی، متخصص و متعهد استان به عنوان مدیر و یا مدیرعامل معدن طلای اندریان انتخاب کند.
وی تقویت و تجهیز تیمهای حفاظت از محدوده معدن اندریان برای مقابله با برداشتهای غیرمجاز را خواستار شد و یادآوری کرد: شرکت حفاظت و حراست از معدن باید تعهد دهد که با برداشتهای غیرمجاز در اندریان برخورد میکند و گرنه تصمیم دیگری در استان گرفته خواهد شد.
پورمحمدی افزود: مشارکت اجتماعی و تلاش برای توسعه بیشتر در روستاهای محدوده تمامی معادن استان نیز از جمله موضوعاتی است که باید مورد شرکت بهره بردار معدن توجه قرار گیرد.
سرپرست معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری کل آذربایجان شرقی نیز گفت: باید برنامه عملیاتی نظارتی جامع بر معدن طلای اندریان در شهرستان ورزقان تدوین و تهیه شود.
احمد موقری بر پیشگیری از برداشتهای غیرمجاز و رفع مشکلات موجود در معدن طلای اندریان در کوتاهترین زمان ممکن، تاکید و اضافه کرد: بهره برداری از این معدن مهم باید با رعایت تمام مسایل زیست محیطی و ایمنی با رویکرد تامین منافع استانی و شهرستانی به انجام برسد.
وی معدن طلای «اندریان» را ظرفیت و فرصتی مناسب برای توسعه عمران و آبادی منطقه و اشتغال مردم منطقه دانست و اظهار داشت: تأمین امنیت معدن و جدیت سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان شرقی در این زمینه برای انجام وظایف قانونی خود مورد تاکید قوه قضائیه است.
موقری با تاکید بر لزوم پیشگیری از برداشتهای غیرمجاز و رفع مشکلات موجود در معدن اندریان، افزود: با توجه به اهمیت فوق العاده این معدن طلا در حوزه منابع ملی، باید تدابیر دقیقی در خصوص پیشگیری از سوء استفاده افراد سودجو اندیشیده شود.
وی خواستار تدوین سریع برنامه جامع عملیاتی مؤثر برای نحوه نظارت در روند استحصال طلا از معدن اندریان از سوی سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان شرقی شد.
سرپرست معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری کل آذربایجانشرقی همچنین بر لزوم نصب سامانه پایش تصویری آنلاین در معدن طلای اندریان تأکید کرد.
موقری با اشاره به لزوم نظارت بر روند کار این معدن از جمله بهره برداری خارج از روال معمول از آن، اظهار کرد: سامانه پایش یاد شده امکان نظارت بیشتر در منطقه را فراهم میکند.
معاون اداره کل ارتباطات زیر ساخت و فناوری اطلاعات آذربایجان شرقی نیز از ایجاد سایت مخابراتی در ۲ روستای «آستارگان» و «عظیم آباد» در محدوده معدن طلای «اندریان» خبر داد و گفت: با اتمام این سایت ها، مشکلات اینترنتی منطقه رفع شده و این ۲ سایت میتوانند به طور کامل محل معدن را نیز پوشش بدهند.
معدن طلای مناقشه برانگیز «اندریان» در محدوده ۱۲۰ هکتاری منطقه کوهستانی و صعب العبور، مشرف به روستاهای «اندریان»، «آستارگان»، «میوه رود»، «قینر»، «گونه گوره»، «حاجیلار»، «طرزم» و «گل آخور» در محدوده جنگلهای ارسباران دیزمار در فاصله ۸۰ کیلومتری از مرکز ورزقان، و ۳۵ کیلومتری از بخش خاروانا واقع شده است.
فعالیتهای اکتشافی در محدوده معدن طلای اندریان از سال ۱۳۷۲ توسط شرکت منطقهای معادن آذربایجان آغاز شد و اکنون نیز شرکت معدنی «زرین داغ آسترگان» با همکاری و سرمایه گذاری «شرکت پروژه زمین شناسی معدنی» از کشور گرجستان با هدف استخراج سالیانه ۱۴۰۰ هزار تن کانسنگ طلا و تولید طلا به روش «هیپ لیچ» در این معدن فعالیت میکنند.
گزارش از: پیمان پاکزاد