اما و اگر‌های عرضه سیمان در بورس کالا/ بازهم خبری از شفافیت در صنعت خاکستری نیست

به گزارش می‌متالز، این روز‌ها در مورد بتن به عنوان یکی از مصالح پرکاربرد ساخت و ساز و پروژه‌های عمرانی جملاتی زیاد به گوشمان می‌رسد از گرانی و کم شدن خط تولید آن گرفته تا قیمت‌های نجومی فروش آن. از طرفی با توجه به ورود سیمان "ماده اولیه تهیه بتن" به بازار بورس حالا هر کسی که یک کد بورسی داشته باشد، می‌تواند سیمان را بخرد و با قیمت‌های گزاف به متقاضیان خرید سیمان بفروشد.

صادرات سیمان، نوعی رانت پنهان نفتی است

علی اصغر کیهانی کی از فعالان صنعت بزرگ بتن کشور اظهار داشت: برابر مصوبه هیات وزیران، توزیع سیمان هم در کنار تولید و مصرف آن مشمول مقررات استاندارد اجباری است، در نتیجه کارخانه‌های سیمان، وزارت صمت و ستاد تنظیم بازار، برای هرگونه تصمیم درباره توزیع سیمان در بورس، لازم است مصوبه ۱۳۸۴/۱۲/۲۳ هیات وزیران را رعایت کنند.

وی با بیان اینکه سیمان ماده اولیه است و برای تبدیل شدن به محصول نهایی مثل بتن آماده و یا قطعات بتنی پیش ساخته، نیازمند رعایت استاندارد‌های دیگری است، افزود: در مرحله توزیع سیمان نیز باید دستورالعمل‌ها و آیین‌نامه‌های ابلاغی سازمان استاندارد را رعایت شود.

وی گفت: سازمان استاندارد موظف است هر زمان که بر اساس ارزیابی‌های خود درباره تولید و مصرف فرآورده‌ها در جامعه انحرافی مشاهده کرد، نسبت به ابلاغ هشدار‌های لازم اقدام کند.

کیهانی با بیان اینکه استاندارد ملی بتن آماده تدوین شده است که برای رعایت این استاندارد، نیاز به ماشین آلات صنعتی با امکانات، تجهیزات کنترل کیفیت، حمل، پمپاژ و نیروی متخصص و تکنسین مربوطه هستیم، تصریح کرد: بخش قابل توجهی از سیمان تولیدی دنیا در قالب بتن آماده مصرف می‌شود، این نسبت در ایران بین ۶۰ تا ۷۰ درصد مصارف سیمان را تشکیل می‌دهد؛ بنابراین در وهله اول تولید هرگونه بتن دست ساز در پای کار ساختمان‌ها ممنوع است و از طرفی تولیدکنندگان و کارخانه‌های تولید بتن آماده لازم است برای واحد تولیدی خود گواهینامه استاندارد اخذ کنند.

کیهانی با اشاره به اینکه توزیع سیمان نباید به مصرف بتن دستی منجر شود، عنوان کرد: در این مورد هرگونه تغییر و یا تعریف الگویی جدید برای توزیع سیمان که در تولید و مصرف بتن آماده استاندارد اخلال ایجاد کند اقدامی مغایر با مصوبه هیئت وزیران است و سازمان استاندارد می‌تواند به استناد شرح وظایف قانونی‌اش به آن موضوع ورود کند.

وی تشریح کرد: از سوی سازمان ملی استاندارد بر پایه اطلاعات جمع آوری شده از پروژه‌های بتن ریزی اعلام شده است که از زمان توزیع سیمان در بورس کیفیت بتن نهایی مصرفی در پروژه‌های مختلف کاهش پیدا کرده است، دلیلش این است که در سه ماهه اخیر، سیمان بر خلاف اینکه توسط کارخانجات تولید بتن آماده استاندارد به مصرف برسد، بصورت دستی در پای کار مصرف شده است، این یعنی الگوی توزیع سیمان در بورس تا به اینجا خطا بوده است.

این تولیدکننده بتن با اشاره به اینکه توزیع سیمان در بورس قانونی کردن دلالی در کشور است، گفت: با توجه به کمبود نقدینگی در میان دارندگان کارخانجات بتن آماده، طبیعی است که دلالان سیمان در بورس دست برتر را داشته باشند و این مساله سبب می‌شود که سیمان در بورس وارد یک واسطه گری وسیع شود.

کیهانی افزود: سیمان از جنس انرژی است و در تولید هر تن سیمان ۱۲۵ لیتر سوخت فسیلی و ۱۱۰ کیلووات ساعت برق مصرف می‌شود که هر دوی این‌ها در ایران با سوبسید ۸۵ درصدی در اختیار صنایع قرار می‌گیرد و این کارخانجات از ارزان بودن قیمت سوخت در داخل کشور سوء استفاده می‌کنند.

وی ادامه داد: البته این را هم در نظر داشته باشید که به ازای تولید هر تن سیمان، یک تن انواع گاز گلخانه‌ای وارد محیط زیست می‌شود و نزدیک ۲ تن انواع مواد معدنی از طبیعت برداشت می‌شود؛ بنابراین واژه صادرات سیمان را بهتر است سرقت انرژی نامید، مثل این است که صاحبان پمپ بنزین بخواهند بنزین و گازوییل را داخل بشکه بریزند و صادر کنند.

کیهانی با بیان این که قیمت سیمان صادراتی ایران در سال ۱۳۹۷ به ازای هر تن تنها ۱۲ تا ۱۴ دلار بوده و کلینکر صادراتی ایران نیز در پنج سال گذشته به ازای هر تن زیر ۱۲ دلار بوده است، افزود: این در حالیست که برای تولید هر تن کلینکر، بیش از ۲۲ دلار یارانه سوخت داده شده است، به عبارتی صادرات سیمان، نوعی رانت پنهان نفتی است.

مخالفان و موافقان عرضه بورسی سیمان چه نظراتی دارند

در این رابطه احمد فروغی یکی از پیمانکاران حوزه ساختمان اظهار داشت: در گذشته بتن مورد نیاز خود را به راحتی از صنایع تولید بتن استاندارد خرید می‌کردیم و همه مسوولیت‌های آزمایشگاهی و نوع مقاومت و کیفیت بعهده کارخانه بود و آن‌ها ملزم به رعایت و قوانین استاندارد بودند.

وی افزود: امروز کارخانجات بتن نمی‌توانند به اندازه نیاز سیمان از بورس خریداری کنند و کاهش محسوس این فرآورده ما را وادار به مصرف بتن دستی و به دور از استاندارد کرده است.

فروغی با بیان اینکه باید برای عرضه سیمان در بورس معایب و مزایای این طرح کارشناسی شود، بیان کرد:عرضه سیمان در بورس مشکلاتی را برای شرکت‌های تولید کننده بتن فراهم کرده است.

فیروزی: قیمت سیمان به مرور تا ۲۵ هزار تومان کاهش می‌یابد/ مصوبه واردات خودرو در صورت تایید شورای نگهبان لازم الاجراست

علی شاه رضایی پیمانکار ابنیه راهسازی با ابراز خرسندی از ورود سیمان به بورس، عنوان کرد: کارخانجات بتن، سیمان لازم را برای تولید را ندارند و این خطرناک است که سازه‌های کشور به سمت و سوی استفاده از بتن دستی برود.

وی افزود: برای ساخت یک پل در جاده‌های پرترافیک باید از بتن استاندارد استفاده شود، اما با توجه به اینکه فرآیند تولید این بتن‌ها در اختیار شرکت‌های معتبری است که در تولید کارخانه‌ای با مشکل مواجه هستند اکنون استفاده از بتن دستی به عنوان جایگزینی برای نوع کارخانه‌ای آن علاوه بر خسارت، امنیت مردم را هم به چالش می‌کشد.

توزیع غیر استاندارد سیمان از طریق عرضه در بورس فساد آور است

شریف حمیدوند دبیر انجمن بتن استان البرز، اظهار داشت: توزیع غیر استاندارد سیمان از طریق عرضه در بورس فساد آور است و باید مراجع ذی صلاح اعم از وزیر صمت، رئیس سازمان استاندارد، تعاون، کار و رفاه اجتماعی، بازرسی کل کشور و تعزیرات حکومتی به این مسئله رسیدگی کنند.

وی افزود: مدتهاست با عرضه پر ابهام سیمان در بورس مواجه شده ایم که سبب افزایش قیمت این محصول در بازار آزاد و از طرفی مشمول رانت‌های پنهانی فراوان شده است.

حمیدوند در ادامه از مکاتبات بیشمار با مدیران مرتبط و عدم واکنش آنان به این موضوع مهم گله کرد و گفت: وقتی سیمانی که بر اساس مستندات محیط زیستی در تولید یک تن خود به موازات، یک تن گاز گلخانه‌ای وارد محیط زیست می‌کند این هزینه سنگینی است که بر مردم تحمیل می‌شود و کارگزاران مربوطه که از بیت المال حقوق دریافت میکنند باید منافع مردم را هم در نظر بگیرند و تخلفات موجود را پیشگیری و اجازه رشد به آن ندهند.

پروژه‌های مسکونی شهر جدید هشتگرد متوقف شد

مسعود حق لطفی مدیر عامل شرکت عمران شهر جدید هشتگرد هم در رابطه با آنچه در زمینه تولید بتن و ماده اولیه آن سیمان در کشور وجود دارد، اظهار داشت: با ورود سیمان به بورس بخش عمده پروژه‌های این شهر با مشکل مواجه شد و تاثیر بسیار بدی روی عملیات اجرایی و مقاوم سازی داشت.

وی با اشاره به چالش‌هایی که از ابتدای سال جاری برای تهیه سیمان با آن مواجه شده اند، افزود: قیمت هر کیسه سیمان به یک باره از ۱۵ هزار تومان به ۱۱۰ هزار تومان رسید و حدود ۳ ماه حتی با کمبود آن مواجه بودیم و این مساله موجب توقف و ایجاد رکود در بسیاری از پروژه‌ها شد.

مدیرعامل شرکت عمران شهر جدید هشتگرد با این توضیح که مهمترین تاثیر ورود سیمان به بورس افزایش برآورد قیمت ساختمان‌ها در این شهر بوده است، گفت: این مساله اصلا به نفع مردم نبود و سبب شد تا شاهد رشد قیمت‌ها در ساختمان‌های مسکونی حتی اجاره بها باشیم.

وی در ادامه به معطل شدن پروژه‌ها به دلیل نبود سیمان و بتن اشاره کرد و گفت: ورود سیمان به بورس نقش موثری در رکود پروژه‌ها داشت به گونه‌ای که هم اکنون بسیاری از طرح‌های مهم عمرانی که باید مدت‌ها قبل بهره برداری می‌شد به تاخیر افتاده و خسارت چشمگیری به کارفرما و پیمانکار وارد کرده است.

حق لطفی با بیان اینکه به شخصه مخالف ورود سیمان در بورس هستم، ادامه داد: سیمان جز مواردی است که دولت در بحث سوخت انرژی برای آن یارانه می‌دهد و باید این یارانه مستقیم به دست مصرف کننده برسد.

سود ۳۰ درصدی واحد‌های تولید کننده سیمان از فروش سیمان فله

جاوید خطیبی مسوول بنیاد ملی حامیان استاندارد استان البرز اظهار داشت: فروش سیمان به نرخ تنی ۳۵۰ هزار تومان سود ۳۰ درصدی را عاید کارخانجات سیمان می‌کند.

وی افزود: برای سود‌های کلانی که با واسطه‌گری و بورس بازی عاید عده‌ای از افراد می‌شود ضروری است ریاست قوه قضاییه به عنوان مدعی العموم در این حوزه ورود و دست این افراد را از این کالای مهم که سهم عمران و آبادی کشور و امنیت را دارد کوتاه کند.

مسوول بنیاد ملی حامیان استاندارد استان البرز گفت: مسکن و پروژه‌های عمرانی سهم حداقل ۳۰ درصدی در اقتصاد کشور دارد و نبود و کمبود و گرانی سرسام‌آور سیمان اقتصاد کشور را بیمارتر و به مرگ تدریجی راضی می‌کند.

وی افزود: این صحیح نیست که تاکنون متخصصین و صنعتگران بتن مسیر توسعه بسیار خوبی را در ده سال اخیر طی کردند و امروز یک عده برای سود‌های بیشتر دست به واسطه گری و بورس بازی می‌زنند تا به ساختار عمران کشور لطمه وارد شود.

خطیبی توضیح داد: ۷۰ درصد سیمان برای موارد سازه‌ای توسط صنایع سیمان‌بر و پیمانکاران پروژه‌های عمرانی مصرف می‌شود که باید مستقیم از نزدیکترین و مناسب‌ترین کارخانه سیمان تهیه شود.

منبع: خبرگزاری تسنیم