جزئیات جدید از سد ایلیسو ترکیه/ قرار است چه اتفاقی بیفتد؟

می متالز - سد دجله یا ایلیسو بالاخره به دست اردوغان افتتاح شد تا خاورمیانه را با وضعیت تازه ای روبرو کند. رئیس‌جمهور ترکیه که از سیاست خود بابت افتتاح بی‌رویه سدهایی که کشورهای منطقه را وارد بحران‌های زیست محیطی می‌کند، خشنود بود، در سخنرانی که به مناسبت ایلیسو انجام داد،آن را بزرگترین پاسخ به دشمنان ترکیه دانست.

به گزارش می‌متالز، ترکیه مدعی است همان طور که منابع نفتی هر کشور متعلق به آن کشور است، منابع آبی هم که از ترکیه سرچشمه می‌گیرند، به این کشور تعلق دارند و از آنجایی که دجله هم سرچشمه‌اش در ترکیه است، این کشور حق زدن یک سد روی آن و محدود کردن سهم دیگر کشور‌ها به‌ویژه عراق را دارد.

سد ایلیسو در دارگچیت در استان ماردین زده شده است. اولین‌بار چنین طرحی در زمان آتاتورک مطرح شده بود، اما از آن زمان تا امروز کسی به فکر چنین اقداماتی نیفتاد.

دولت ترکیه مدعی است که در چارچوب این طرح، نه تنها برق وآب برای توسعه کشاورزی تامین شده و سیلاب‌ها کنترل خواهند شد، بلکه امکانات بسیاری مانند جاده، راه‌آهن، فرودگاه، جاذبه گردشگردی، کارخانه، بیمارستان، مدرسه و امکانات نوین برای مردم این کشور فراهم میشود و از مهاجرت مردم نیز جلوگیری خواهد شد.

دولت ترکیه، برای اجرای کامل این طرح ۳۰ سال زمان و ۳۲ میلیارد دلار پول در نظر گرفته است. در این طرح،۱۴ سد روی فرات، هشت سد بر دجله و سرجمع ۱۹ نیروگاه برق آبی ساخته خواهد شد.

ترکیه سد ایلیسو را روی رود دجله ساخته و با این کار از ورود ۵۶ درصد منابع آب دجله به خاک عراق جلوگیری می‌کند وتبعات زیست محیطی تنش‌آفرینی خواهد داشت. به ویژه آنکه کشاورزی در عراق وابستگی اساسی به این رود دارد و حتی انتظار میرورد دجله، یکی از مهمترین رود‌های جهان که در عراق جریان دارد و به بغداد جان بخشیده خشک شود.

سد «ایلیسو» گنجایش ۴۳ میلیارد متر مکعب آب را دارد و پس از سد آتاتورک، دومین سد بزرگ ترکیه محسوب می‌شود.

دجله مستقیما از ترکیه وارد عراق می‌شود و عراق را آبیاری می‌کند و سرانجام به تالاب هورالعظیم می‌رسد و به نظر می‌رسد این تالاب در خطر مرگ قرار خواهد گرفت و مشکل ریزگرد‌ها در ایران بالا میگیرد. علاوه بر هورالعظیم، تالاب‌های مرکزی عراق و سوریه هم در خطر نابودی قرار می‌گیرند.

برای اردوغان که سیاست تهاجمی در منطقه پیش گرفته است، ایجاد سد ایلیسو به معنی به دست آوردن یک پیروزی در منطقه است.

او به این واقعیت دست یافته که جنگ‌های آینده بر سر منابع آبی خواهند بود و به گفنه خودش نمی‌خواهد حتی یک قطره آب از سمت ترکیه هدر برود. خلأ قدرت در عراق پس از سال ۲۰۰۶ اردوغان را به این فکر انداخت تا پروژه‌ای که دهه‌ها به فراموشی سپرده شده بود را احیا کند.

جمعیتی بیش از ۲۰ میلیون نفر، تحت تاثیر این تصمیم آنکارا قرار خواهند گرفت که ۱۵ درصد آن‌ها در ترکیه از مواهبش بهره خواهند برد و بقیه در عراق با مشکلات ناشی از خشکسالی و بحران‌های زیست محیطی روبه‌رو می‌شوند. هر چند در سال ۲۰۰۶ دولت بغداد توانست با شکایتی بین‌المللی، سدسازی را متوقف کند، اما این شکایت کمی بعد به دست فراموشی سپرده شد و اردوغان هم با خیالی راحت‌تر از قبل سیاست آبی خود در مورد دجله را دنبال کرد.

منبع: تجارت نیوز