معادن اردبیل، ظرفیت فراموش شده

به گزارش می متالز، بر اساس اعلام مراجع رسمی 178معدن در استان اردبیل وجود دارد که از این تعداد 3 معدن فلزی و بقیه معادن غیرفلزی، سنگ‌ها، کانی‌های صنعتی، مصالح ساختمانی بوده و چندان تاثیری مهم در حرکت رو به توسعه اقتصاد استان ندارد.
به اعتقاد کارشناسان، با توجه به شرایط اقتصادی کنونی و عقب‌ماندگی بخش صنعت در استان اردبیل، معدن یکی از بخش‌های مهم در ایجاد اشتغال پایدار در استان بوده و می‌تواند زمینه ساز ایجاد صنایع پایه و زنجیره‌ای در استان شود.
هدف‌گذاری رفع مشکل بیکاری و ایجاد فرصت‌های شغلی پایدار در دولت تدبیر و امید باعث شده تا نگاهی ویژه به بخش معدن در استان اردبیل ایجاد و از چند سال پیش عملیات بزرگ اکتشاف پهنه‌های بزرگ معدنی در مناطق مختلف استان شروع شده است.
به گفته کارشناسان، تسریع در اکتشاف و عملیاتی کردن استحراج معادن در استان می تواند علاوه بر ایجاد فرصت‌های شغلی مستقیم، به‌ جذب سرمایه گذاری‌ها در بخش صنایع جنبی نیز کمک کند و دولت می‌بایست در این زمینه بر توجه خود توسعه بخشد.
کارشناسان معتقدند: شرط موفقیت در بخش معدن استان اردبیل پیوند دادن آن به صنعت و تجارت است، ایجاد صنایع زنجیره‌ای برای تولید ارزش افزوده و وصل آن به بازارهای جهانی رمز موفقیت در این بخش مهم به‌شمار می‌رود.
احد رضایی مقدم کارشناس زمین شناسی گفت: مواد معدنی از جمله پوکه که به‌وسیله گدازه‌های آتشفشانی ایجاد شده‌اند در شمال استان به‌وفور وجود دارد و از این ‌رو در زمینه پوکه، استان اردبیل در کل کشور یک منطقه بی‌نظیر به‌شمار می‌رود.
وی افزود: پوکه‌های دانه‌بندی سبلان که معادن بسیار زیادی را تشکیل می‌دهند، ده‌ها کاربرد داشته و از جمله برای سنگ‌ شو، موارد ساختمانی و مصالح سبک به‌کار می‌روند.
این کارشناس یادآور شد: در زمینه «پرلیت» نیز در کل کشور بزرگترین معادن پس از آذربایجان‌شرقی در استان اردبیل واقع شده‌اند، پرلیت بیش از 300 نوع کاربرد از جمله در صنایع پزشکی، تولیدات کشاورزی و مصالح سبک دارد.
به گفته وی، به غیر از پرلیت، استان اردبیل در سنگ نما نیز ظرفیت‌های بالقوه و بالفعل بسیاری دارد، از جمله معادن تراورتن متعددی در استان وجود دارد که بیشتر آن‌ها در شهرستان‌های خلخال و کوثر فعال بوده و از سوی شرکت‌های بزرگ استخراج می‌شوند.
او با اشاره به ظرفیت استان اردبیل که بسیار بیشتر از ظرفیت بالفعل کنونی است، گفت: برای سرمایه‌گذاران عرصه فعالیت در زمینه سنگ های تراورتن بیش از پیش آماده است، البته معادن گرانیت و مرمر هم در سال‌های گذشته در استان فعال بوده‌اند.
رضایی مقدم ادامه داد: همچنین در زمینه سنگ‌های قیمتی و نیمه ‌قیمتی 30 آنومالی در استان فعال بوده و در این زمینه معدن عقیق سبلان یکی از بهترین‌هاست.
وی اضافه کرد: این معدن بزرگترین معدن عقیق ژاسپر دنیاست که حجم بسیار بالایی دارد، کاربرد این سنگ‌های قیمتی تنها منوط به انگشتر و دست‌آویز نیست، این سنگ‌ها در تمام دنیا کاربردهای وسیع و متعددی دارد و به‌ خاطر ویژگی‌های درمانی، این سنگ‌ها کاربردهای بسیار دیگری نیز پیدا کرده‌اند.
فاطمه جوادی کارشناس امور معدن نیز گفت: این استان از جمله مناطق غنی در زمینه معدن بوده و دولت تدبیر و امید بزرگترین سرمایه‌گذاری را در این زمینه در استان انجام داده و گزارش‌های ارائه شده شرکت‌های فعال در اکتشاف معدن در استان امیدوار کننده است.
وی افزود: از 20 پهنه معدنی موجود در ایران سه پهنه شامل قزل اوزن (خلخال)، سبلان قره سو (مشگین شهر) و باغرو (کوثر) به استان اردبیل تعلق دارد.
به گفته وی، تا یک دهه قبل معادن استان اردبیل به‌شکل شدادی، اتفاقی و غیرعلمی بهره‌برداری می‌شد، در حالی که استان قابلیت‌های معدنی مطلوب در همه عناصر معدنی را داراست تاکنون قسمت عمده‌ای از فعالیت‌های معدنی آن به استخراج انواع مصالح ساختمانی مربوط می‌شود .
بر این اساس و با توجه به ظرفیت غنی استان، سامان بخشیدن به مشکلات بخش معدن و توسعه آن، این روزها به یکی از دل مشغولی‌های مسئولان تبدیل شده، بخشی که قبل از دولت تدبیر و امید چندان به آن توجهی نمی‌شد.
در استان اردبیل سرمایه‌گذاری در بخش معدن به صورت حجیم شروع شده و در چندین نقطه هم حفاری و مطالعات لازم انجام شده ولی پیشرفت کار در آن کند بوده و نیاز به شتاب بخشی به آن است.
به گفته مسئولان، در حال حاضر در 3 پهنه معدنی استان اردبیل حفاری‌های لازم انجام شده و حتی عناصر و کانی‌های موجود در معادن برخی معادن برای تعیین نوع عناصر آن‌ها به آزمایشگاه‌های معتبر خارجی ارسال شده است.
3 پهنه معدنی استان شامل قزل اوزن در خلخال، سبلان قره‌سو در مشگین‌شهر و باغرو در کوثر در 3 مرحله به شرکت‌های میتکو، ایمیدرو و کوثر واگذار شده و با داشتن تخصص و سرمایه لازم کارهای مطالعاتی آن‌ها در حال انجام است.
 

موانع اکتشاف پهنه‌های معدنی استان اردبیل برطرف می‌شود

اکبر بهنام‌جو استاندار اردبیل می‌گوید: بخش معدن یکی از محورهای توسعه استان بوده و بر این اساس موانع حفاری و اکتشاف پهنه های معدنی استان باید برطرف شود.
وی افزود: برای رفع موانع فعالان بخش معدنی استان این آمادگی وجود دارد تا حمایت لازم از سرمایه گذرای در این بخش صورت گرفته و مدیریت صنعت و معدن استان و فرماندارانی که در محدوده شهرستان آنها پهنه معدنی قرار دارد باید نهایت همکاری را با سرمایه گذاران داشته باشند.
او بر لزوم تعیین تکلیف همه پهنه‌های استان در برنامه زمانبدی مشخص تاکید کرد وگفت: برای رفع موانع پهنه معدنی خلخال نماینده‌ای از سازمان محیط زیست به همراه نماینده مردم مشگین شهر و خالقی نماینده خلخال به این منطقه سفر کرده و از نزدیک موانع موجود را بررسی می‌کنند.
استاندار اردبیل گفت: از 20 پهنه معدنی شناخته شده کشور 3 پهنه در استان اردبیل قرار دارد که توسط 3 شرکت سرمایه گذاری غیردولتی از سال 93 عملیات اکتشاف آنها آغاز شده است.
بهنامجو افزود: شرکت ایمیدرو سرمایه‌گذار پهنه قزل اوزن به وسعت 2000 کیلومتر مربع و شرکت میدکو سرمایه‌گذار پهنه قره سو- سبلان به وسعت 1969 کیلومتر مربع و شرکت صنایع و معادن کوثر سرمایه گذار پهنه معدنی باغروداغ با سرمایه گذاری به وسعت 783 کیلومتر مربع در استان اردبیل از جمله شرکت‌های موفق در بخش معدن هستند.
 

حمایت از اکتشاف پهنه‌های معدنی بیشتر شود 

سید حامد عاملی، رئیس صنعت، معدن و تجارت استان اردبیل هم حمایت از اکتشاف پهنه‌های معدنی در استان را مورد تاکید قرار داد و گفت: معدن یکی از بخش‌های مهم در ایجاد اشتغال پایدار در استان بوده و در صورت سرمایه گذاری مطلوب می‌تواند علاوه بر اشتغال چرخ صنعت را نیز در استان به‌حرکت درآورد.
وی افزود: بهره‌بردای از معادن نه تنها خود سودآور است بلکه با در نظرگرفتن میزان بیکاران در استان اردبیل، ایجاد صنایع این بخش می‌تواند موجبات اشتغالزایی هزاران نفر نیز شود.
 

چه راهکاری برای سرعت بخشیدن به اکتشاف معادن استان باید تدارک دیده شود؟

کارشناسان معتقدند در حال حاضر عمده مشکل در مسیر توسعه بخش معدن نبود نقدینگی، مشکلات محیط زیستی، نبود حمایت مسئولان در برطرف کردن موانع موجود، وجود معارضان محلی و مهم‌تر از آن‌ها خام فروشی مواد معدنی است.
آشنایی با روش‌های نوین اکتشاف در بخش معدن از جمله ضروریات است، در چنین شرایطی عدم به‌ کارگیری نیروهای کارآمد و مدیریت با تجربه و آشنا با تکنولوژی‌های روز در حیطه اکتشاف مواد معدنی سبب هدر رفت سرمایه‌های ملی، از دست دادن زمان جهت دست‌یابی به معادن جدید و در نتیجه سد کردن توسعه اقتصادی در دید کلان آن می‌شود.
رفع موانع تولیدی و تزریق نقدینگی یکی از برنامه‌هایی است که مسئولان سعی دارند به‌واسطه آن بخشی از مشکلات معادن را مرتفع سازند، اما آنچه شاید بیش از تزریق نقدینگی بتواند گره گشای مشکلات این بخش باشد، سرمایه گذاری بخش خصوصی در این ارتباط است .
کارشناسان معتقدند شرط موفقیت در بخش معدن استان اردبیل پیوند دادن آن به صنعت و تجارت با هدف ایجاد صنایع زنجیره‌ای برای تولید ارزش افزوده و وصل آن به بازارهای جهانی است .به هر حال مجموعه صنعت و معدن استان اردبیل در صورت جذب سرمایه گذاران بخش خصوصی و شتاب بخشیدن به این سرمایه گذاری‌ها می تواند اقتصاد استان را رونق دهند.