وضعیت نوسازی صنعتی

براساس آمارهای اعلام شده در این دوره بررسی درخواست‌های ارائه شده برای استفاده از معافیت گمرکی برای ورود ماشین‌آلات، مواد اولیه و ماشین‌آلات مستعمل به لحاظ تعداد و ارزش نسبت به مدت مشابه سال قبل افت داشته است؛ که با توجه به این آمار می‌توان گفت با وجود رشد تولیدات صنعتی این بخش هنوز در نوسازی ناموفق بوده است.

براساس آمار اعلام شده در 11 ماه منتهی به بهمن ماه سال گذشته وزارت صنعت، معدن و تجارت در مجموع 4 هزار و 322 فقره درخواست برای معافیت گمرکی ماشین‌آلات از 31 استان و منطقه دریافت کرده است که این تعداد نسبت به مدت مشابه سال قبل به لحاظ تعداد افتی بیش از دو درصد داشته است. از سوی دیگر معافیت پیش‌بینی‌شده برای این تعداد درخواست برای ماشین‌آلات مورد نیاز واحدهای تولیدی به لحاظ ارزشی نیز بیش از 3 هزار میلیون دلار بوده که به لحاظ ارزشی نسبت به مدت مشابه سال قبل شاهد افت حدود 13 درصدی در این بخش بوده‌ایم. اما برای ماشین‌آلات مستعمل نیز از 26 استان در مجموع 467 درخواست به ارزش بیش از 179 میلیون دلار به این وزارتخانه ارائه شده است که به لحاظ تعداد نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد بیش از 3.5 درصدی و به لحاظ ارزشی نیز افتی 50.5 درصدی برای این درخواست ثبت شده است. رشد درخواست ارائه شده برای تامین ماشین‌آلات مستعمل بیانگر آن است که واحدهای تولیدی به‌دلیل کمبود نقدینگی استفاده از ماشین‌آلات مستعمل را برای نوسازی و بهسازی خطوط تولید در دستور کار قرار داده‌اند. تامین ماشین‌آلات مورد نیاز واحدهای تولیدی همواره با چالش‌های بسیاری همراه بوده، چالشی که موجب شده تا بسیاری از واحدهای تولیدی به‌دلیل نبود تجهیزات مورد نیاز یا متوقف شوند یا تولید زیر ظرفیت را در دستور کار خود قرار دهند و با توجه موافقت وزارت صنعت، معدن و تجارت شرایط برای عبور از این چالش فراهم شده است. چالش‌های موجود بر سر تامین ماشین‌آلات در راستای توسعه و نوسازی واحدهای تولیدی و مواد اولیه مورد نیاز صنایع موجب شد تا وزارت صنعت، معدن و تجارت در راستای رفع نیاز واحدهای صنعتی، معافیت گمرکی را برای برخی از ماشین‌آلات نو و مستعمل از یکسو و مواد اولیه مورد نیاز برای این واحدها از سوی دیگر در دستور کار قرار دهند.

آمار اعلام شده حکایت از آن دارد که در مدت زمان مورد‌بررسی استان‌های «یزد، تهران و خراسان رضوی» بیشترین درخواست را برای استفاده از معافیت گمرکی پیش‌بینی شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت برای ماشین‌آلات مورد نیاز خود به این وزارتخانه ارائه کرده‌اند. براساس این آمار درخواست‌های ارائه شده از سوی استان یزد در این مدت در مجموع 402 فقره درخواست به ارزش بیش از 168 میلیون دلار به وزارت صنعت، معدن و تجارت ارسال کرده است و با این تعداد درخواست توانسته جایگاه اول جدول را به خود اختصاص دهد.تخصیص بیشترین درخواست در حالی به این استان اختصاص یافته که در مدت زمان مورد بررسی درخواست‌های این استان به لحاظ تعداد، با افت نزدیک به 13 درصد و به لحاظ ارزش افت نزدیک به 43 درصد داشته است.

درخواست‌های ارائه شده از سوی استان تهران نیز برای ماشین‌آلات برابر با 360 فقره به ارزش بیش از 392 میلیون دلار بوده است که به لحاظ تعداد درخواست‌های این استان با وجود اینکه افتی بیش از 5 درصدی داشته اما به لحاظ ارزش رشدی 44 درصدی برای این استان ثبت شده است. در خواست ثبت‌شده برای استان خراسان‌رضوی نیز برای استفاده از معافیت گمرکی ماشین‌آلات برابر با 339 فقره درخواست با ارزش نزدیک به 382 میلیون دلار بوده است که درخواست این استان نیز افتی بیش از 4 درصد را به لحاظ تعداد و به لحاظ ارزشی نیز افت بیش از 25 درصدی را تجربه کرده است.

درخصوص ماشین‌آلات مستعمل مشمول معافیت گمرکی نیز در مدت زمان مورد بررسی در مجموع 467 فقره درخواست به ارزش بیش از 179 میلیون دلار به این وزارتخانه ارائه شده است که به لحاظ تعداد، درخواست‌های ارائه شده برای این بخش هرچند رشدی 3.5 درصدی داشته اما به لحاظ ارزش درخواست‌های ارائه شده برای این بخش افت 50.5 درصدی را تجربه کرده است.