به گزارش میمتالز، مهدی آزادواری روز پنجشنبه در مسکو با اشاره به جایگاه مهم اوراسیا و نگاه قدرتهای جهانی و منطقهای به آن گفت: امروزه گنجینهای از اقتصاد، تاریخ، سنت، فرهنگ و زبان برای ایران در مناطق زیر مجموعه اوراسیا وجود دارد که با واقع نگری، قدرتمندی و دیپلماسی کارآمد میتواند از آن برای ایفای نقش منطقهای در سطوح پایینتر و سپس سطح اوراسیا بهره برداری کرد.
وی در توضیح این منطقه افزود: آنچه که امروز به مفهوم ژئوپلتیک اوراسیا نام داشته و برای سیاست بین المللی اهمیت دارد، گسترهای است که از دو جمهوری غرب روسیه (اوکراین و بلاروس) شروع و مناطق میان دریای سیاه تا مغولستان را در بر میگیرد و علاوه بر روسیه و قفقاز، منطقه خزر و آسیای مرکزی را نیز شامل میشود.
آزادواری تصریح کرد: این عرصه در دوره شوروی در درون بلوک شرق بود و از این رو، کمتر از آن نام برده میشد، اما اینک محل اشاره بوده و به خاطر همجواری آتلانتیک، خاورمیانه و پاسیفیک، نقش مهمی دارد.
عضو فعال اتاق ایران و روسیه خاطرنشان کرد: برخلاف آتلانتیک که بازیگر اصلی آن آمریکا و در پاسیفیک هم این نقش به عهده آمریکا و چین است، در اوراسیا در حال حاضر، روسیه نقش اصلی را برعهده دارد. اما طی ۱۵ سال اخیر، به موازات مطرح شدن این منطقه در عرصه ژئواستراتژیک جهان، سایر بازیگران (آمریکا، اروپا و چین) نیز کوشیده اند تا وارد این معادله شوند.
وی افزود: از نظر دولت آمریکا، بازیگری در اوراسیا در راستای ایفای نقش هژمون (به عنوان حافظ اصلی و موتور گسترش نظام جهانی سرمایه داری لیبرال) و نیز در خدمت منافع خود برای حفظ موقعیت در نظام بین المللی قرار دارد. این حضور و نفوذ بایستی احتمال بازگشت روسیه به اشکال پیشین را در منطقه سد نموده و با ایجاد ساختارهای سیاسی، اقتصادی و اجتماعی جدید، موقعیت فعلی آن را نیز محدود سازد.
علاوه بر این، حضور در اوراسیا میتواند نقش کنترل کننده و محدود سازنده چین را در صفحه شطرنج جهانی را (به تعبیر برژینسکی) نیز عملی سازد. همچنین باید به کنترل خاورمیانه اشاره کرد چرا که اوراسیا به لحاظ فرهنگی و سیاسی در پیوندی اساسی با آن قرار دارد و حضور در آن تکمیل کننده حضور در خاورمیانه است.
وی افزود: نگاه اتحادیه اروپا نیز در درجه اول جلوگیری از سرایت بحرانهای منطقه به اتحادیه و نیز نقش اتحادیه در گسترش نظام جهانی است. اروپاییها به شکل مسالمت آمیزی در صدر الگوسازی برای اوراسیا هستند و تا کنون نیز موفقتر از آمریکا عمل کرده اند.
رییس مرکز مطالعات اقتصادی اوراسیا با بیان اینکه منطقه اوراسیا برای چین علاوه بر همجواری خاک دارای اهمیت راهبردی است، افزود: بسیاری از مسائل نظیر مسائل دینی بر بخشهای مهمی از چین تأثیر دارد، منافع مهمی، چون انرژی در منطقه وجود دارد و ایفای نقش در این منطقه، علاوه بر محدود سازی حضور آمریکا، میتواند نقش بین المللی این کشور را برای آینده افزایش دهد.
آزادواری ادامه داد:، اما برای روسها، اوراسیا معنا و مفهوم خاصی دارد و در واقع، اوراسیا یعنی امپراتوری روسیه و از قرن هفده به بعد و به ویژه در تمام قرن بیستم نیز کماکان اینچنین بوده است.
وی تصریح کرد: ایران در این وضعیت پیچیده باید به دقت عمل نماید. منافع ملی ایران نه در ارتباط با همه منطقه اوراسیا که عمدتاً و در درجه اول در مناطق فرعی درون آن (آسیای مرکزی، خزر و قفقاز) نهفته اند. برای حفظ این منافع در بخشهای مختلف فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و امنیتی، تعاملات دوجانبه با حکومتها و ملتهای منطقه، نهادهای منطقهای نظیر اکو، نشستهای جمعی نظیر نشست کشورهای ساحلی خزر در اولویت قرار دارد.
عضو فعال اتاق ایران و روسیه در پایان گفت: به هر حال، امروزه گنجینهای از تاریخ، سنت، فرهنگ و زبان برای ایران در مناطق زیر مجموعه اوراسیا وجود دارد که با واقع نگری، قدرتمندی و دیپلماسی کارآمد میتواند از آن برای ایفای نقش منطقهای در سطوح پایینتر و سپس سطح اوراسیا بهره گرفت و آن را نیز تقویت کرد. در غیراینصورت صرفاً برای یادآوری خاطرههای گذشته خوب است.