به گزارش میمتالز، آذربایجان غربی با بیش از ۵۰۰ معدن دارای پروانه بهره برداری با ظرفیت ۵۲۰۸ نفر اشتغال مستقیم از قطبهای مهم معدن کشور به شمار میرود، اما این ظرفیت تاکنون سهم ناچیزی در توسعه و رونق اقتصادی استان دارد.
ویژگیهای زمینشناسی به ویژه در برداشتن دو پهنه ساختاری رسوبی آذربایجان زاگرس سبب شده کانی سازی متنوعی از مواد معدنی از جمله میکا، طلا، نقره، جیوه، کرومیت، مس، انواع سنگهای ساختمانی و پوکه معدنی سیلیس، دولومیت، تیتان و انواع متنوعی از سنگهای تزئینی مرمر، تراورتن، مرمریت، چینی و گرانیت و فلدسپات، ذغال سنگ خاک نسوز… بهعنوان ذخایر و ثروتی کمنظیر در استان به وجود آید.
این استان از لحاظ تنوع و غنای مواد معدنی، رتبه سوم کشوری را به خود اختصاص داده و ۵۲ نوع از ۶۸ ماده معدنی شناسایی شده در کشور در این استان شناسایی شده که ۲۰ نوع آن در مرحله اکتشاف و ۳۱ نوع در مرحله بهره برداری است.
همچنین آذربایجان غربی همچنین در زمینه ذخایر و تولید عنصر ارزشمند طلا جز رتبه برتر کشور قرار گرفته و نام استان زرخیز را در کنار تولید محصولات با کیفیت کشاورزی و صنایع تبدیلی به یدک میکشد، اما این عناوین و ارقام تاکنون نتوانسته استان را از بن بست اقتصادی رهایی دهد.
خام فروشی و بی توجهی مسوولان برای توسعه قطب معادن در حالی سالهاست به یکی از چالشهای اصلی این حوزه تبدیل شده، اما بروکراسی اداری و معارضان محلی به همراه پوشش گیاهی نیز قفل سنگینی بر سرمایه گذاری و توسعه معادن تبدیل شده است.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان غربی در خصوص آخرین وضعیت معادن استان گفت: در حال حاضر ۲۱۷ محدوه اکتشافی، ۶۶ معدن دارای گواهی کشف معتبر و ۵۱۱ معدن دارای پروانه معتبر بهره برداری با ایجاد اشتغال برای ۶ هزار و ۷۵ نفر در سطح استان وجود دارد.
غلامرضا بابایی با بیان اینکه استان آذربایجان غربی از ۶۸ نوع ماده معدنی شناسایی شده در کشور بیشترین تنوع مواد معدنی از لحاظ تنوع ماده معدنی را در کشور داراست و از این لحاظ جزو ۵ استان برتر کشور محسوب میشود، افزود: خام فروشی، معارضان محلی و پوشش گیاهی در حال حاضر مهمترین مانع توسعه معادن استان به شمار میرود.
بابایی اضافه کرد: تاکنون از کل محدودههای مورد استعلام از دستگاههای ذیربط برای انجام عملیات معدن کاری در استان فقط ۱۵ صدم درصد از کل مساحت درخواستی مورد تأیید قرار گرفته است که این خود یک مانع جدی برای استفاده از ظرفیت معادن استان برای توسعه اقتصادی و ایجاد اشتغال است.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان غربی خاطرنشان کرد: همچنین عمده موانعی که در مسیر معادن استان وجود دارد و مانع از فعالیت معدنی محسوب میشود مخالفتهای دستگاههای ذیربط استان، معارضین محلی و وجود پوشش گیاهی است.
وی با بیان اینکه واحدهای فرآوری معادن باید در کنار معادن ایجاد شود تا بتوان بهره برداری اقتصادی از این ظرفیت را نصیب استان کرد، گفت:، چون هزینه حمل و نقل ماده معدنی به سایر مناطق و حتی سایر استانها به صرفه نیست امروز فعالان معدنی استان علاقمند به ایجاد واحدهای فرآوری در استان هستند، اما متأسفانه در بخش زیرساختهای اصلی از جمله آب و برق با مشکلات زیادی مواجه هستیم.
بابایی با بیان اینکه زیرساختهای اصلی در شهرکهای صنعتی استان فراهم است، اما به دلیل دور بودن محدودههای معدنی امکان ایجاد واحدهای فرآوری در این مناطق کمی مشکل است، گفت: برای جلوگیری از خام فروشی و رونق بخش معادن باید زیرساختها در محدودههای معدنی استان فراهم شود.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان غربی اضافه کرد: ۱۰ ماهه نخست سال جاری در استان ۳۸ معدن جدید با اخذ پروانه بهره برداری وارد مدار تولید شدند که نسبت به مدت زمان مشابه سال گذشته از لحاظ صدور پروانه بهره برداری نزدیک به ۱۲ درصد افزایش داشته است.
وی با اشاره به بهره برداری از ۳۸ معدن از ابتدای سال جاری با ظرفیت استخراج سالانه بیش از ۳ میلیون و ۹۴۲ هزار تن انواع مواد معدنی افزود: برای بهره برداری از این معادن ۱،۴۱۲ میلیارد ریال سرمایه گذاری انجام شده است که نسبت به مدت زمان مشابه سال گذشته با بیش از ۳۲۹ درصد افزایش روبرو بوده است.
استاندار آذربایجان غربی نیز پیشتر در آخرین جلسه شورای معادن استان گفت: باید دلایل و علل مخالفت و عدم فعالیت معادن استان به صورت مصور و مستند جهت تصمیم گیری و ارائه راهکار جدی برای فعال سازی و رفع موانع در حوزه معادن ارائه شود.
محمدصادق معتمدیان با بیان اینکه مدیران دستگاههای اجرایی و ذیربط در حوزه معادن استان که یکی از زمینههای بالفعل ایجاد اشتغال و توسعه اقتصادی استان است راهکارهای گره گشایی ارائه کنند، افزود: مدیران باید از قوانین تفسیری منطقی و معقول داشته باشند که در راستای اشتعال زایی و توسعه اقتصاد استان تأثیر گذاری داشته باشد.
وی با تاکید بر اینکه باید مسائل و مشکلات بخش معدن این استان در راستای توسعه بیشتر و جذب سرمایهگذار بررسی و ارزیابی دقیق شوند، اظهار کرد: مشکلات بخشهای مختلف از جمله راه دسترسی، آب، تأمین امکانات در بخش معادن این استان مورد بررسی قرار گیرند.
استاندار آذربایجانغربی گفت: نتیجه مصوبات جلسات برای ساماندهی پهنههای معدنی آذربایجانغربی جمع بندی و نتیجه ارائه شود تا اقدامات لازم در دستور کار مدیران مربوطه قرار گیرد.
نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه آذربایجان غربی با وجود بیش از ۵۰۰ معدن و داشتن دو معدن بزرگ طلا هنوز واحد فرآوری بزرگ مقیایس سنگ و طلا ندارد، گفت: دولت باید با ارائه تسهیلات برای سرمایه گذاران در جهت احداث واحدهای فراوری در این منطقه و برگردان ۱۵ درصد از حقوق وصولی از معادن به توسعه مناطق محروم کمک کند.
حجت الاسلام سیدسلمان ذاکر با اشاره به اینکه برابر تبصره ۴و۶ ماده چهارده قانون معادن دولت مکلف است ۱۵ درصد از حقوق وصولی از معادن را به اعتبارات همان استان اضافه کند، تصریح کرد: با اضافه کردن این اعتبارات وصولی همگی در جهت توسعه زیرساختهای همان شهرستان هزینه میشود.
نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای گفت: در سال گذشته عایدی وصولی آذربایجان غربی از معادن ۱۳۲ میلیارد تومان بود که تنها ۳ درصد از آن به استان برگشت که آن هم به صورت اوراق بود.
ذاکر با اشاره به اینکه نتوانستهایم حقوق معادن استان را به خود استان برگردانیم، خاطر نشان کرد: در سال ۹۸ نیز حقوقی که باید به استان برمی گشت ۴۸ میلیارد تومان بود که فقط ۳ درصد آن به صورت اسناد برگشت.
وی با تاکید به اینکه آذربایجان غربی دارای معادن همچون سنگ گرانیت، مرمرتزیینی، کانیها فلزی همچون طلا، کود پتاس و شیمیایی و شیشه است، یاد آور شد: از فرآوری مواد معدنی موجود در دریاچه ارومیه میتوان به توسعه پایدار رسید، اما متأسفانه به دلیل عدم وجود واحدهای فرآوری کافی در مقایسه با تعداد معادن موجود، مواد معدنی بصورت خام فروشی از استان خارج میشوند.
هم اکنون در آذربایجان غربی ۵۱۱ معدن دارای پروانه بهره برداری معتبر با ظرفیت استخراج اسمی سالانه ۱۷ میلیون و ۴۳۵ هزار تن انواع مواد معدنی و ذخیره قطعی بیش از یک هزار و ۱۳۸ میلیون تن با حجم سرمایه گذاری بیش از ۴ هزار و ۸۱۰ میلیارد ریال و ایجاد اشتغال مستقیم برای ۵ هزار و ۱۷۹ نفر فعالیت میکند.
منبع: خبرگزاری مهر