ایستگاه دوازدهم هم اندیشی فولاد

به گزارش می‌متالز، بزرگان معدنی از امروز به‌مدت سه روز در تهران گردهم می‌آیند تا برای دوازدهمین دوره متوالی وضعیت حال و آینده صنعت فولاد ایران و جهان را بررسی کنند. در دوازدهمین همایش و نمایشگاه چشم انداز صنعت فولاد و سنگ‌آهن ایران با نگاهی به بازار، هفت‌سرفصل کلیدی بررسی خواهد شد. «بررسی توازن توسعه زیرساخت‌ها (حمل‌ونقل، گاز، برق، آب و...) و طرح جامع فولاد»، «سیاست‌های حاکمیتی در نظام قیمت‌گذاری ارکان زنجیره فولاد»، «بررسی و ارائه راهکار تضاد استراتژی و منافع نهاد‌های مختلف (منابع طبیعی، محیط‌زیست و...) با بخش معدن»، «اهمیت اکتشافات و احیای معادن راکد در چشم انداز بلندمدت تامین منابع مواد اولیه»، «بررسی اهمیت و تاثیر امنیت سرمایه‌گذاران و فعالان بخش خصوصی در معدن و صنایع معدنی»، «احیای برجام و اصلاح سیاست‌های ارزی و صادراتی» و «بررسی طرح جامع استراتژی توسعه صنعتی؛ تدوین، اجرا و پیاده‌سازی» محور‌هایی هستند که چهار گروه اصلی «تحلیلگران و فعالان بازار فولاد»، «سرمایه‌گذاران»، «تامین کنندگان و صاحبان تکنولوژی» و «تولیدکنندگان» در سه‌روز متوالی به بررسی آن می‌پردازند.

کاربرد محصولات مختلف فولادی در سایر صنایع باعث شده است تا صنعت فولاد و صنایع وابسته در تمامی کشور‌های پیشرفته جزو صنایع مادر محسوب شوند. این محصولات، در فرآیند تولید و زنجیره تامین یا به عنوان ماده اولیه استفاده می‌شوند یا کاربرد آن‌ها در تولید تجهیزات و تاسیسات صنعتی دیده می‌شود. از این رو، پیشرفت این صنعت در رشد صنایع پایین دست زنجیره تولید بسیار تاثیرگذار است. همچنین محصولات فولادی فرصت مغتنمی برای صادرات و ارزش آفرینی ارزی ایجاد می‌کنند که با توجه به شرایط تحریمی که در کشور ما برقرار است، چنین امکانی موقعیتی ارزشمند برای کشور محسوب خواهد شد؛ بنابراین به‌کارگیری اقدامات موثر در راستای بهبود ساختار، دستیابی به عملکرد بهینه و مدیریت اجزای این صنایع که موجب سودآوری مضاعف و توسعه اقتصادی می‌شود، باید در اولویت همه اجزای این صنایع (شامل ارکان دولتی و خصوصی) باشد.

در حال حاضر، دروازه‌ای طلایی برای تولید و صادرات مواد معدنی به‌ویژه در بخش فولاد باز شده که توجه به آن می‌تواند منافع و درآمد‌های بسیاری را عاید کشور کند. ایران که هم اکنون جزو ۱۰فولادساز بزرگ جهان است، با وجود چالش‌های جدی در مسیر توسعه ظرفیت تولید، توانسته است نقش خود را در این بخش به‌خوبی ایفا کند. بخشی از این عملکرد مناسب ناشی از انگیزه بالا برای صادرات است. نگاهی به قیمت‌های جهانی ارقام مختلف زنجیره فولاد نشان می‌دهد، کاهش همه‌گیری کرونا با واکسیناسیون گسترده، تقاضا برای فولاد را افزایش داد. به دنبال این اتفاق نیز کل زنجیره صنعت تحریک شد و تولید رونق گرفت تا در عمده ایام سال گذشته میلادی، به‌ویژه در فصول اول تا سوم سال ۲۰۲۱ صنعت فولاد شاهد قیمت‌هایی وسوسه انگیز باشد. بازار جهانی فولاد خام در حالی سال ۲۰۲۱ را به پایان رساند که بازیگران آن، افزایش ۶/ ۳ درصدی در تولید را نسبت به سال ۲۰۲۰ ثبت کردند. بررسی روند بازار فولاد نشان می‌دهد این بخش در حالی سال ۲۰۲۱ را به پایان رساند که با یکی از موج‌های صعودی قیمتی خود در سال‌های اخیر روبه رو بود و قیمت هر تن فولاد به ورای ۹۰۰دلار رسید.

البته از ابتدای ۲۰۲۲ روندی از کاهش قیمت‌ها در بازار فولاد شروع شد که در میانه فصل دوم ۲۰۲۲ از شدت آن کاسته شد. پیش‌بینی می‌شود روند ملایم رشد قیمت که امروز در بازار لمس می‌شود، ادامه داشته باشد. به طور کلی با نگاه به تغییرات تقاضای جهانی و تحولاتی که در بین بازیگران تولیدکننده و مصرف‌کننده شکل گرفته است، می‌توان برخی مسیر‌های روشن را برای صنایع داخلی پیشنهاد کرد. یکی از این مسیر‌ها که پیوسته در ماه‌ها و هفته‌های اخیر مورد توجه قرار گرفته، بحث افزایش ظرفیت استخراج، فرآوری، تولید و صادرات محصولات معدنی به‌ویژه فولاد است که در یکی از بهترین دوره‌های قیمتی خود قرار دارد. ارزیابی‌های مختلف «دنیای‌اقتصاد» برگرفته از گزارش‌های معتبر موسسات آماری و تحلیلی بین‌المللی نشان می‌دهد، روند قیمتی کنونی تا انتهای ۲۰۲۵ تداوم خواهد داشت و در این راستا لازم است تمام سیاست‌های معدنی به سمت تقویت ظرفیت تولید با هدف کسب حداکثر سود تنظیم شود. تعلل در این زمینه می‌تواند موج بعدی کاهش قیمت را که در نتیجه ترند‌های فناورانه، زیست محیطی و سبز است، به بازار تحمیل کرده و دست صنایع داخلی را از درآمد‌های ارزی مناسب و رشد صادرات دور کند. البته وضعیت بازار‌های جهانی گویای تحولاتی جدی در رفتار بازیگران این بخش است. چین آشکارا از جهش‌های پیوسته تولید فولاد عقب نشسته است.

این رفتار که بعضا در نتیجه فرامین رهبران سیاسی این کشور حادث شده، به اقدامات چین برای توازن بخشی به اقتصاد خود در راستای اقتصاد سبز برمی گردد. در بسیاری از مناطق دیگر جهان نیز این رویه کم و بیش احساس می‌شود. جهان در شرایطی به سمت اهداف کربن زدایی در سال ۲۰۲۶- کوپ۲۶ (COP ۲۶) - در سال ۲۰۳۰ و نیز ۲۰۵۰ خیز برداشته که صنعت فولاد باید نقش بارزی در جلوگیری از گرم‌شدن زمین ایفا کند. در ایران، اما به جز این مهم، چالش‌هایی نظیر تامین انرژی برق، تامین آب، افزایش صرفه مقیاس اقتصادی، رشد بهره وری، رشد ظرفیت واقعی تولید همسو با اهداف ۱۴۰۴، تامین پایدار مواد اولیه، تکمیل حلقه‌های مفقوده زنجیره ارزش، تامین ماشین آلات و گسترش اکتشافات از جمله مصائبی هستند که بخش معدن و حوزه فولاد با آن‌ها درگیرند. سیاستگذار، اما کمتر در مسیر رفع و رجوع این قبیل چالش‌ها کنش موثر یا اقداماتی قاطع انجام داده، به طوری که میز سیاستگذار مملو از چالش‌هایی است که ماه‌ها و سال‌هاست تصمیمات یا اقداماتی مناسب برای آن‌ها گرفته نشده است.

با توجه به این مسائل، صاحب‌نظران و فعالان اقتصادی طی امروز و دو روز آینده مسائل و چالش‌های حوزه فولاد ایران و جهان را بررسی خواهند کرد. برگزاری ۱۱دوره «همایش و نمایشگاه چشم انداز صنعت فولاد و سنگ‌آهن ایران با نگاهی به بازار» با ابتکار گروه رسانه‌ای «دنیای‌اقتصاد»، این رویداد را در طول سال‌های گذشته به یکی از معتبرترین‌ها در این حوزه تبدیل کرده است. علاوه بر اهمیت صنایع فولادی، غلبه بر فراز و نشیب‌های اقتصادی حاصل از تحریم‌های بین‌المللی و همه‌گیری کرونا در جهان این صنایع را نیازمند توجه دوچندان ساخته است. در همایش دوازدهم، علاوه بر سخنرانی‌های کلیدی، برگزاری پنج‌میزگرد تخصصی با موضوعات مرتبط با صنعت فولاد و سنگ‌آهن نیز برنامه‌ریزی شده است. «بررسی چالش‌ها و فرصت‌های صنعت فولاد در ۱۴۰۱»، «بررسی چالش‌ها و فرصت‌های صنعت سنگ‌آهن در ۱۴۰۱»، «سیاست‌های کشور در نظام قیمت‌گذاری ارکان زنجیره فولاد»، «بررسی طرح جامع استراتژی توسعه صنعتی؛ تحول دیجیتال، تدوین، اجرا و پیاده‌سازی» و «اهمیت اکتشافات و احیای معادن راکد در چشم‌انداز بلندمدت تامین منابع مواد اولیه»، عناوین میزگرد‌های روز‌های اول و دوم همایش هستند.

در روز سوم همایش نیز برگزاری دو کارگاه تخصصی برنامه‌ریزی شده است. «تحولات صنعت فولاد جهان و ایران» عنوان کارگاه اول است که کارشناسان شرکت مهندسی بین‌المللی فولادتکنیک آن را اداره می‌کنند. سرفصل‌های کلیدی این کارگاه شامل «چین و تولید فولاد جهانی»، «پیش‌بینی تولید و مصرف فولاد جهانی»، «تحولات بازار سنگ‌آهن جهانی»، «روند تجارت سنگ‌آهن جهانی و تحولات تکنولوژی تولید»، «صنعت فولاد ایران در مسیر افق ۱۴۰۴»، «تولید، تجارت و مصرف فولاد ایران»، «اقتصاد ایران و عوامل موثر بر مصرف فولاد» و «زیرساخت توسعه صنعت فولاد ایران»، «چالش‌های فراسوی توسعه صنعت فولاد ایران (نکات کلیدی پایش طرح جامع فولاد)» است.

«پلتفرم‌های جامع فرآیند‌ها و محصولات، ابزار موثر در مدیریت فرآیند، کاهش هزینه‌ها، ارتقای محصولات و توسعه بازار» عنوان کارگاه تخصصی دوم است. سرفصل‌های کلیدی این کارگاه شامل «شرح اجزای پلتفرم‌های جامع»، «ابزار، روش‌ها، منابع دقت و خطای مشخصه‌یابی»، «مشخصه‌یابی مواد اولیه و اجتناب از افت کیفیت و افزایش هزینه موثر از عدم‌تطابق خواص و اظهارنامه»، «مهندسی معکوس و مشابه‌سازی چالش توسعه پایدار صنایع و بومی‌سازی سرآمد»، «عارضه‌یابی و تحلیل تخریب و نقش آن در ارتقای کنترل و کاهش هزینه»، «شناسنامه‌های تخصصی محصولات و تمایزآفرینی در بازار‌های بین‌المللی» و «تجربه‌های صنعتی از اجرای پلتفرم‌ها در صنایع قطعه‌سازی و بهره‌بردار» است.

منبع: دنیای معدن