آیا هوش مصنوعی چاره ساز همه مشکلات بشر است؟

به گزارش می‌متالز، هوش مصنوعی را می‌توان به عنوان یکی از دستاورد‌های اساسی فناورانه زمان در عصر حاضر دانست. غوغای اخیر هوش مصنوعی در دنیا منجر به این باور عمومی شده است که هوش مصنوعی نه تنها نحوه زندگی، برقرار ارتباط، کار و سفر در آینده‌ای نزدیک را تغییر خواهد داد، بلکه راه حل‌های مبتنی بر هوش مصنوعی مشکلات اساسی جوامع ما از تشخیص بیماری‌ها و اطلاعات نادرست گرفته تا نفرت پراکنی کلامی و پویایی شهری را مرتفع خواهد کرد.

از این رو غوغای اخیر درباره هوش مصنوعی با این موضوع ارتباط دارد که هوش مصنوعی به خودی خود مشکلات اصلی جوامع را برطرف خواهد کرد. در جلسات استماع کنگره ایالات متحده آمریکا در سال ۲۰۱۸ مارک زاکربرگ مدیرعامل فیس بوک، از عباراتی مانند «هوش مصنوعی چاره مشکل است» و «در آینده ما فناوری خواهیم داشت که به این موضوعات رسیدگی کند» بیش از ده‌ها بار در پاسخ به اتهامات سوء استفاده از اطلاعات، عدم نظارت بر نفرت پراکنی کلامی و نقض حریم خصوصی استفاده نمود. در بخش‌های دیگر، مشاغل و فناوری‌ها بر این باورند که فناوری‌ها و محصولات مبتنی بر هوش مصنوعی می‌توانند سرطان را در مراحل اولیه تشخیص دهند، الگو‌های کلاهبرداری مالیاتی را ردیابی کنند، وسایل نقلیه را به طور موثر در مناطق شهری راهنمایی کنند و همچنین رفتار‌های ضد اجتماعی و جنایتکارانه را در فضا‌های عمومی شناسایی نمایند.

به اذعان برخی از دانشمندان، این روایت که فناوری مشکلات اجتماعی را برطرف خواهد کرد در واقع موضوعی تکراری در تاریخ ظهور و رشد فناوری و جامعه است تدبیر فناورانه به دنبال ایجاد و ارائه راه حل‌های کاربردی برای مشکلات اجتماعی و سیاسی است: وسایل نقلیه خودران ممکن است با امنیت بیشتری در سطح شهر تردد کنند، اما پویایی شهری را برای بخش‌های وسیعی از جمعیت فراهم نمی‌کند. نرم افزار‌های فیلترینگ ممکن است با شناسایی اطلاعات غلط و نفرت پراکنی کلامی بهبود یابند، اما این بهبود باعث ریشه کن کردن موارد فوق نمی‌شود و بنابراین قادر به ایجاد تعادل کامل میان آزادی بیان و نظارت بر گفتار مضر نخواهد بود. این مشکلات اساسا ساختاری اجتماعی دارند و بنابراین تنها یک جواب درست و صحیح که بتواند از لحاظ فناوری عملی باشد وجود ندارد.

به اعتقاد این دسته از دانشمندان، این روایت که «هوش مصنوعی چاره مشکلات است» نیز به خودی خود گمراه کننده است؛ چرا که باعث منحرف نمودن توجه از عامل انسانی و روابط اجتماعی به عنوان زیربنای اصلی هوش مصنوعی می‌شود. محصولات مبتنی بر هوش مصنوعی به خودی خود به وجود نمی‌آیند بلکه محصولاتی ساخته دست بشر هستند. دستگاه‌ها و خدمات معمول مبتنی بر هوش مصنوعی مانند وسایل نقلیه خودران و ابزار‌های تشخیص تصویر را می‌بایست محصولات شرکت‌هایی با علایق تجاری و مفروضات هنجاری دانست؛ بنابراین مشاهده این گونه علایق تجاری در محصولات موجود در بازار به آسانی قابل تشخیص است. علاوه بر این محصولات هوش مصنوعی ماحصل میزان توجه پذیری از کار انسانی است، از مدل‌های پیچیده ریاضی گرفته تا فعالیت‌های روزمره مانند روش‌های آموزش هوش مصنوعی تصویر در تصویر.

در نتیجه به اعتقاد دانشمندان حتی اگر خدمات و دستگاه‌های دارای هوش مصنوعی در آینده عملکرد کاملا قابل قبول و مطابق با معیار‌های از پیش تعیین شده داشته باشند، جمله هوش مصنوعی چاره مشکلات است همچنان به عنوان ساختاری کاملا گمراه کننده باقی خواهد ماند. بسیاری از این مشکلات اساسا اجتماعی هستند و راه حل عملی فناورانه برای آن‌ها وجود ندارد. فناوری هوش مصنوعی یک عامل خود مختار نیست بلکه ماحصل تعامل انسان و جامعه است؛ بنابراین با استناد به ادعای این دسته از صاحبنظران علوم ارتباطات، هوش مصنوعی نمی‌تواند همه چیز را اصلاح کند و ممکن است انسان‌هایی که از هوش مصنوعی استفاده می‌کنند، بعضی از مشکلات را مرتفع نمایند.

منبع: خبرگزاری تسنیم