عناصر نادر خاکی، آینده‌ساز بخش معدن استرالیا

به گزارش می متالز به نقل از اِی‌بی‌سی‌نیوز، بخش معدن استرالیا به سمت و سوی جست‌وجو برای عناصر نادر خاکی پیش می‌رود و از سویی دیگر این صنعت به دنبال توسعه ارزش افزوده خود است، از آن رو که درحال‌حاضر سنگ‌آهن و زغال سنگ به عنوان دو مورد از بزرگترین کامودیتی‌های استرالیا با کشتی و در حجم انبوه به سایر کشورها که قابل‌توجه‌ترین آنها چین است، صادر می‌شوند و در آنجا با به کار گرفته شدن و تولید محصولات گوناگون ارزش افزوده پیدا می‌کنند.این محصولات در ساخت انواع کالاهایی استفاده می‌شوند که استرالیا آنها را می‌خرد و وارد می‌کند، در حالی که بسیاری از آنها از مواد معدنی‌ای تولید می‌شوند که از این کشور صادر می‌شوند.فلزات فناورانه یا به اصطلاح لاتین آن «فناوریکی» را از عناصر نادر خاکی می‌سازند و همچنین از دیگر مواد معدنی و فلزات که صورت نویی از اقتصاد را پیش می‌برند و برای ساخت موبایل‌ها، پنل‌های خورشیدی و ماشین‌آلات خودکار عناصری ضروری به شمار می‌آیند. این عناصر در ساخت انواع باتری‌ها نیز به کار می‌آیند، باتری‌هایی که در ذخیره انرژی از منابع تجدیدپذیر و ساخت انواع ماشین‌های برقی که جایگزین ماشین‌های احتراقی هستند به کار می‌آیند. از جمله این عناصر کمیاب که استرالیا ظرفیت خوبی برای سرمایه‌گذاری در آن دارد، وانادیوم است و ذخایر آن با عیار بالا در مرکز استرالیای غربی یافت می‌شود. وینست آلگار، مدیرعامل شرکت وانادیوم استرالیا نیز بر امکان بهره‌برداری از این ماده تاکید دارد و در این باره می‌گوید: این ماده عامل آفرینش فرصت‌های زیادی برای کسب و کارهای جدید با ارزش افزوده در کشور است،

اما مسیری که درباره مواد معدنی پیشین در استرالیا داشتیم نباید تکرار شود که هر چند پررونق بود، اما در نهایت با ضعف روبه‌رو شد و تجربه‌ای که باید تبدیل به درسی سودمند شود. او در ادامه توضیح داد: روندی که برای مواد معدنی سنتی پیش گرفته شد نباید در فضای لیتیوم، وانادیوم و کبالت نیز تکرار شود و نیاز به تغییر جریان انتقال مواد معدنی به حجم چندین تن به خارج از کشور دارد. وانادیوم پیش‌تر به عنوان عامل تحکیم فولاد در شکل میلگرد استفاده می‌شد، اما آلگار می‌گوید ارزش واقعی آن در دوره فناوری‌های جدید و در جایگاه یک عنصر کلیدی در باتری‌های ردوکس که با نام باتری‌های جریان هم شناخته می‌شوند، ظهور و بروز می‌کند. آلگار در این باره می‌گوید: ما این صنعت جدید در حال توسعه را در اختیار داریم و به باور من باید باتری جریان اکسایشی-کاهشی را در استرالیا بسازیم، تا به اکنون نیز در ساخت دسته‌ای از الکترولیت وانادیوم در دانشگاه استرالیای غربی که برای باتری‌ها مورد نیاز است، موفق بودیم. شرکت وانادیوم استرالیا در همین زمینه به یک معامله پرریسک با بزرگترین شرکت سازنده باتری جریان در جهان، شرکت آلمانی «گیلده‌مایستر» وارد شده است.

در هر حال آنچه جویندگان عناصر نادر خاکی در پی آن هستند، صنعتی با ارزش افزوده است. تا همین اواخر، همه عناصر نادر، استخراج و به چین صادر می‌شدند که بر این صنعت و نرخ آن اثر ناخوشایندی داشت. اکنون و با افزایش ارزش جهانی آن حرکت بازار در روندی رو به رشد و در واقع موافق با پیدا کردن ذخایر بیشتری از این عناصر پیش می‌رود و استرالیا نیز کشوری مستعد برای پیگیری این ذخایر است. در واقع این ذخایر در سراسر پوسته زمین حاضر و موجودند و آنچه آنها را «نادر» می‌کند، این است که در حجمی که از نظر اقتصادی بهره‌برداری آن مقرون به صرفه باشد، در یک منطقه متمرکز نیستند و همین متمرکز نبودن، هزینه جست‌وجو و بهره‌برداری از آنها را بالا می‌برد. در جدول تناوبی ۱۷ نوع عنصر نادر خاکی وجود دارد که بسته به وزن اتمی خود به دو دسته عناصر خاکی نادر سنگین و عناصر خاکی نادر سبک تقسیم می‌شوند. در همین راستا گفتنی است ایران نیز از این ذخایر برخوردار است و براساس خبری که ایسنا در دی سال گذشته منتشر کرد در پی اکتشاف و توسعه‌ای که برای حوزه بهره‌برداری از عناصر نادر خاکی انجام شد، سرپرست مرکز تحقیقات فرآوری مواد معدنی ایران از ظرفیت حدود ۳۰۰ هزار تن عناصر نادر خاکی در کشور خبر داد.