به گزارش میمتالز، سنگ جشم ببر چیست؟ سنگ چشم ببر سنگی متامورفیک و با سختی ۶.۵ – ۷ (Mohs) با نوارهای راه راه طلایی تا قهوهای است که از نظر دیداری سبب پدیده بازتاب نوری چاتویانسی از نوع چشم ببری در آن میشود. خواص سنگ چشم ببر از نظر فیزیکی شامل جلای ابریشمی و مات، بدون فلورسانس و با فرم شکستگی رشتهای با سیستم کریستالی هگزاگونال (تری گونال) و وزن مخصوص ۲.۷۱ – ۲.۶۴ میباشد.
سنگ چشم ببر شکل ریخت وارهای از کوارتز (pseudomorphs) است که از جایگزینی آزبست کروسیدولیت با رنگ آبی – خاکستری به جای کوارتز بوجود میآید. کروسیدولیت یک نوع آزبست یا پنبه کوهی و از تجمع رشتههای فیبری شکلی است که در مجموعه سازند آهن تشکیل و با موقعیت موجی شکل خود و انعکاس نور روی این فیبرها سبب پدیده چاتویانسی یا همان بازتاب نوری خاص در چشم ببر میشود.
سنگ چشم ببر تقریبا در اکثر نقاط کره زمین وجود دارد. اگرچه مهمترین منابع آن تایلند و آفریقای جنوبی است، زیرا کیفیت آنها بسیار استثنایی است. علاوه بر آنها هند، استرالیا، نامبیا، کانادا، برزیل، برمه، چین و اسپانیا از دیگر ذخایر این سنگ در جهان میباشند.
انواع رنگهای سنگ چشم ببرچشم ببر میتواند با باندهایی با رنگهای طلایی تا زرد، قهوهای – قرمز یا خاکستری براق هماتیتی را شامل شود. چشم ببر میتواند به شکل راه راه، لایهای و یا الگو یافت شود و این رنگها هر کدام زیبایی خاصی به آن میدهند.
حین تشکیل این سنگ و فرآیند جایگزینی، اکسید آهن و هیدروکسیدهای همراه با کروسیدولیت که عامل رنگ سنگ چشم ببر میباشند سبب متلاشی کردن و لکههایی رو کوارتز شده که رنگهای زرد طلایی تا قهوهای (اکسید آهن) چشم ببر را برای ما فراهم میکند. البته در پدیده بازتاب نور چشم گربه، نوارهای رنگی هنگامی که فقط هیدروکسید روی فیبرهای کروسیدولیت باشد از بین میروند که این یک امر عادی حین تشکیل سنگهایی با شکل معدنی جایگزینی (کاذب) میباشد.
تراش سنگ چشم ببر برای اینکه پدیده چاتویانسی یا چشم گربه این سنگ به خوبی پدیدار شود باید بصورت جهت دار تراش و موازی با طول فیبرهای درونی این سنگ انجام شود. درنتیجه هنگامی که بصورت عمودی یا خلاف اکثریت فیبرهای چشم ببر آن را تراش دهید ممکن است نتیجه کار یک سنگ قهوهای تیره متمایل به سیاه بی جان و بدون پدیده چاتویانسی باشد!
این رشتههای فیبر مانند باریک میتوانند تا ۲ اینچ نیز باشند. اغلب دارای ضخامت ۰.۰۰۱ میلیمتر تا ۰.۰۰۰۰۳۹ اینچ هستند و گاهی آنقدر سر راست نیستند که بتوان از آنها یک تراش خوب برای نشان دادن چاتویانسی آن داشت. به طور کلی ازسنگ چشم ببر در تسبیح، مهره، آویز و مدال، انگشتر و بخصوص دستبند استفاده و همچنین از آن در ساخت اشیا کلکسیونی استفاده میشود.
روش تشخیص سنگ چشم ببر اصلاین سنگ از طریق تست رنگ و ماندگاری آن قابل شناسایی است. سختی سنگ چشم ببر طبیعی بین ۶.۵ – ۷ است بنابراین میتواند روی شیشه خش پایدار بیندازد بدون اینکه روی خودش خش وارد شود. شاید این روشی باشد که تفاوتش با پلاستیک حداقل مشخص شود. البته این یک تست تخریبی است و باید مواظب باشید حین انجام آن سنگ شما آسیب نبیند.
راه حل بعدی تشخیص، انعکاس نوری خاص چشم ببر یا چاتویانسی است. همچنین مهمترین ترکیب رنگ چشم ببر، طلایی تا قهوهای شکلاتی و تیره است که ناشی از ترکیبات سیلیکن دی اکسید میباشد. راههای اصولیتر برای تشخیص سنگ چشم ببر میتواند تعیین وزن مخصوص سنگ باشد.
خوشبختانه سنگ چشم ببر به دلیل ارزان بودن، نمونه سنتتیک و آزمایشگاهی نداشته و نمونههای بدل چشم ببر معمولا پلاستیک فشرده و یا رنگ مصنوعی روی سنگهای مشابه از جنس کالسدونی هستند که از نظر بازی نور راه راه موازی آن میتوان تفاوت را تشخیص داد.
سنگ چشم ببر بهسازی شده بوسیله حرارت دهیممکن است در بازار نمونههایی از نوع کمتر رایج قرمز چشم ببر دیده باشید که با نام چشم ببر قرمز یا چشم گاو نر (Bulls eye) معروفند. اغلب آنها به روش حرارت دهی به این رنگ درآمده اند. در این روش ابتدا جهت جلوگیری از شک حرارتی، سنگ را در درون کوره خنک گذاشته و هر ساعت به آن ۵۰ درجه فارنهایت اضافه میکنند تا به ۴۰۰ درجه فارنهایت رسیده و سپس آن را به آرامی خنک میکنند.
روشهای دیگری نیز برای بهسازی چشم ببر وجود دارد. بخصوص در مورد تبدیل آن به سنگ پیترسیت که با پرکردن و تزریق چسب یا واکس درون ترکها در مراحل پایانی پولیش استفاده میشود.
مدت زیادی پس از کشف چشم ببر نگذشت که تراشکاران معروف ایدار-اوبراشتاین با استفاده از روش هیدروکلریک اسید و اگزالیک اسید رنگ سنگهای تیره چشم ببر را کمرنگ، روشن تر، شفافتر و متمایل به زرد کنند. پس از اینکه به خوبی آنرا تراش دادند نتیجه کار بسیار شبیه “چشم گربه” از انواع کمیاب کریزوبریل بود. البته تفاوتشان را یک گوهرشناس به راحتی میتوانست بفهمد.
سنگ آهن ببری یا چشم ببر ماتریکسی نوعی کوارتز – زغال سنگ قهوهای با فرمول شیمیایی SiO۲ + Fe۲O۳ است بنابراین اکسید آهن در آن وجود دارد. این سنگ از ترکیب لایههای طلایی چشم ببر، جاسپر سرخ و سرشار از آهن که خطوط خاکستری فلزی هماتیت هستند تشکیل شده است که در جواهرات و اشیا کلکسیونی از محبوبیت بالایی برخورداراند. استرالیا، برزیل، انگلیس، مکزیک و اطراف دریاچه سوپریور از مناطق مهم این سنگ آهن ببری میباشند. این نوع بخصوص در نمونههای قرمز آن و بدون رگه چشم ببر زرد درواقع جاسپیلیت بوده و زیر مجموعه چشم ببر نمیباشد.
سنگ چشم ببر خاص مارامامبادر غرب استرالیا منطقه Pilbara یک نمونه چشم ببر کمیاب یافت میشود که به نام مارامامبا “Marra Mamba” مشهور است که کلکسیونرها به دنبال آن هستند. این سنگ نوع فشرده شده سنگ آهن ببری میباشد که ناشی از فرآیندهای زمین شناختی در ۲۰۰ میلیون سال پیش است.
چشم ببر مارامامبا میتواند دارای لایه سفید کوارتز (SiO۲)، زرد (گوتیت + Fe۲O۳)، قرمز (هماتیت Fe۲O۳)، آبی (کانی Riebeckite)، سبز (ترکیب کانی گوتیت و Riebeckite) و سیاه (هماتیت و مگنتیت) باشد! این سنگ چندین سال از این منطقه (فقط دو معدن) استخراج میشد و امروزه مارامامباهای اصل بسیار اندکی وجود دارد. در برخی ذخایر جدید مارامامبا برداشت میشود، ولی مانند ذخایر اولیه کیفیت لازم و پدیده چاتویانسی و تنوع رنگ را ندارند.
خواص سنگ چشم ببر و قدرتهای جادویی آندر گذشته از خواص ماورایی چشم ببر جهت دفع چشم زخم و سو نیت و سنگی برای خوشبختی استفاده میشد. در اسطوره شناسی مشرق زمین این سنگ با ببر سحرآمیز “پادشاه حیوانات” مرتبط است. سربازان رومی در جنگ قطعهای از چشم ببر را با خود حمل میکردند تا به آنها شجاعت داده و شمشیر دشمن را منحرف کند.
در مصر باستان از آنجا که سنگ چشم ببر دارای لایههای طلایی و قهوهای بود به عنوان پیش کشی برای خدای خورشید (RA) و خدای زمین (Geb) استفاده میشد. آنها همچین سنگی درخشنده در چشمان بتهای خدایانشان قرار میدادند تا جلوهای از بینش الهی را نشان دهد.
در باورهای چین باستان از این سنگ به عنوان گوهری برای احیا و دوباره بازسازی انرژی یین و یانگ استفاده میشد. یین و یانگ نمادی از مفهوم یگانگی متضادها است و آن را احتمالا با علامت سیاه و سفید دیده اید. در آفریقا سنگ چشم ببر به عنوان معاملهای خوب با ودو (voodoo)؛ جادوگر سیاهان استفاده میشد. گفته شده این کانی جهت تشخیص قابل اطمینان بودن افراد استفاده و در پایان روز حیله گریها را آشکار میسازد!
خواص سنگ چشم ببر در چاکرا درمانیچشم ببر دارای عنصر آتش و زمین و چاکرای ناف (سوم)، خلاقیت و اندام جنسی (چاکرای دوم) و ریشه (اول) را تحت تاثیر ارتعاشات خود قرار میدهد. این سنگ موجب القای تعادل، نیروی حیات و خلاقیت و وضوح میشود. این سنگ چاکراهای پایینی را فعال و یکپارچه مینماید که به دنبال آن اعمال فرد بر اساس طیف کامل استقامت، خلاقیت و نیت روشن را بیابد.
چشم ببر سنگ خورشیدی سرزندگی، عملی بودن و عملکرد جسمانی است و با حمایت از تعادل هورمونی موجب ارتقای سرزندگی عمومی فرد میشود. این سنگ میتواند به فرد بر غلبه بر خستگی و بی رغبتی استقامت ببخشد و به بدن انرژی میدهد تا الزامات و احکام اراده را اجرا کند. همچنین خواص سنگ چشم ببر موجب تسهیل احساسی با دیگران (از هر نوع باور و یا مذهب) میشود.
منبع: شیعه نیوز