به گزارش میمتالز، از شهریور سال ۱۴۰۰ شاهد بودیم که صادرات ایران به ۱۵ کشور همسایه در مجموع ۹۵ درصد رشد پیدا کرده است. به نظر میرسد که با تغییر دولت، رویکرد دیپلماسی اقتصادی در خصوص همسایگان تقویت شده است.
مهدی صفری معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه ایران با بیان اینکه آمارها عموما متمرکز بر صادرات است، گفت: تمرکز ما در وزارت خارجه بر ارزآوری برای کشور است. ارزآوری تنها از طریق صادرات نیست. اگر بتوانیم در واردات نیز صرفهجویی کنیم، سبب ارزآوری خواهد شد.
وی با بیان اینکه در حال حاضر غلات، ماشینآلات و محصولات متعددی را وارد میکنیم، گفت: در مورد کود شیمیایی تنها از یک کشور خاص واردات داریم. برنامه وزارت خارجه این بوده است که این کالا را از چند منبع، با همان کیفیت، اما قیمت پایینتر تامین کند. در مورد کالاهایی که وارد میشود به دنبال واردات نرم افزاری هستیم تا بتوان آن را در کشور تولید کرد.
به طور مثال در خصوص روغن پایه یا کود شیمیایی (پتاس و فسفات) چنین اقدامی در دستور کار قرار دارد. ما کود شیمیایی را از یک کشور بزرگ وارد میکردیم که برای هر بار واردات وزارت خارجه و سفیر ما باید تلاش میکردند. در زمان حاضر از دو کشور این محصول تامین شده و به زودی وارد کشور خواهد شد. این موضوع خود ارزآوری محسوب میشود.
صفری با اشاره به اینکه انتقال تکنولوژی نیز سبب ارزآوری خواهد شد، گفت: اگر شما بتوانیم فرمولاسیون یک داروی خاص که ۸۰۰ میلیون دلار از آن را طی یک سال وارد میکنید، به کشور بیاورید و تولید کنید نیز برای کشور ارزآوری خواهد داشت.
وی تاکید کرد: باید به دنبال صادرات پایدار برویم. به این معنا که محصول دانشبنیانی که در کشور تولید و صادر میکنیم را گر به صورت اتصال متناوب در کشور هدف تولید کنیم، صادرات به صورت پایدار در آن کشور انجام خواهد شد.
مساله دیگر صادرات خدمات فنی و مهندسی است که سبب ارزآوری برای کشور خواهد شد. صادرات خدمات مهندسی از کالا ارزش بیشتری دارد. به طور مثال در تاجیکستان دو پروژه اجرا کردیم. این پروژهها پایدار است و برای ما ارزآوری داشته است. ضمن اینکه توانستیم یک اثر فرهنگی مبتنی بر تکنولوژی در آن کشور به جا بگذاریم. در عراق نیز پروژههای زیادی را اجرا کردیم.
معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه ایران تاکید کرد: ترانزیت نیز برای کشور ارزآوری دارد. محمولهای که از قزاقستان به ایران آمد و سپس از مسیر ترکیه به سمت اروپا رفت، برای ما ایجاد شغل میکند و سبب ارزآوری خواهد شد. در نتیجه ما نباید صرف صادرات را برای ارزآوری در نظر بگیریم بلکه شش تا هفت فاکتور دیگر نیز وجود دارد که میتواند سبب ارزآوری برای کشور شود.
وی افزود: در بحث قزاقستان سواپ گاز را نیز داریم که این کار نیز خود باعث ایجاد اشتغال و ارزآوری خواهد شد. واردات و فروش برق به کشورهای دیگر نیز خود سبب ارزآوری خواهد شد. در حقیقت ما برق خود را به فروش نمیرسانیم بلکه واردات میکنیم و در زمان مناسب صادر میکنیم.
صفری با بیان اینکه در حوزه دیپلماسی انرژی، برق، آب، صادرات و کشاورزی امکان کار وجود دارد، گفت: یکی از اقدامات خوبی که وزارت خارجه، سازمان توسعه تجارت و وزارت کشاورزی انجام دادند همکاری در حوزه پاکستان بود. با پاکستان مشکلات زیادی داشتیم. دولت پاکستان یک ماه پیش تصویب کرد که تهاتر کالا با ایران انجام شود. جلسات زیادی در این خصوص برگزار شده است.
تنها نباید ۱۵ کشور همسایه را مورد توجه قرار دهیم. امروز ما با کشورهای آفریقایی، آمریکای لاتین و آمریکای مرکزی کار میکنیم. با توجه به شاخصهای ارزآوری که به آن اشاره شد، اقدامات خوبی شکل گرفته و کارها پیش میرود. در نتیجه اقدامات صورت گرفته در هشت ماه اخیر شاهد بودیم که روسای جمهور کشورهای مختلف به ایران آمدند و توافقنامههای مهمی در خصوص سوآپ نفت، سوآپ گاز، توسعه میادین و صادرات خدمات فنی و مهندسی به امضا درآمده است.
وی با اشاره به اینکه سال گذشته صادرات ما به آذربایجان ۲۲ درصد افزایش داشته است، گفت: صادرات به روسیه نیز ۱۱ درصد رشد پیدا کرده است. کالای ما از قزاقستان به روسیه میرود و سپس به روسیه صادر میشود چرا که تعرفه پایینتری دارد؛ بنابراین آماری که گمرک روسیه ارائه میکند صحیحتر است.
اقدامات وزارت خارجه تنها محدود به داخل کشور نیست و اگر سفرای ما در کشورهای هدف فعال نباشند اتفاقی رخ نخواهد داد. سفرای ایران در ونزوئلا، پاکستان، نیکاراگوئه، روسیه و سایر کشورها فعال هستند.
معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه اظهار کرد: در کشورهای آفریقایی نیز اقدامات موثری صورت گرفته و تجارت ایران و نیجریه طی این مدت ۱۰ برابر شده است. تاکید رییس جمهور نیز بر تشکیل کمیسیونهای مشترک با کشورهای مختلف است. در طی سه ماه اخیر شش کمیسیون مشترک با کشورهای مختلف تشکیل شده که تلاش میکنیم این عدد تا پایان سال به ۵۰ کشور برسد.
وی گفت: وزارت صمت با تمام توان خود کمیسیون مشترک به نیجریه را برگزار کرد. مشکل اصلی ما با این کشور بحث مسیر هوایی بود که با اقدامات انجام شده مجوزهای لازم دریافت شده است.
صفری با تاکید بر اینکه وزارت خارجه با همکاری وزارت صمت و وزارت کشاورزی چین را به عنوان هدف صادراتی در نظر گرفته است، گفت: در سال جاری در خصوص صادرات مرکبات، سیب، عسل، انجیر و به زودی پای مرغ از چین مجوز صادرات گرفتهایم. با هماهنگی که بین وزارتخانهها و همچنین سفیر ایران در چین به وجود آمد توانستیم این مجوزها را دریافت کنیم.
وی در ادامه گفت: تا ۱۰ روز آینده جلسهای تشکیل خواهد شد و در آن جلسه تولیدکنندگان مرکبات در کشور شرکت خواهند کرد تا مشخص شود کدام یک امکان صادرات را دارند. در برخی موارد به دلیل نیاز داخل امکان صادرات وجود ندارد.
معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه ایران در خصوص راهآهن رشت-آستارا گفت: در حال حاضر وزارت راه در حال تلاش است، اما تکمیل آن نیاز به دو سال زمان دارد. هماکنون کریدور شمال-جنوب حدود ۲۰ روز است که کار خود را آغاز کرده و کالاها در این مسیر به صورت ترکیبی جابهجا میشوند. کالایی که از سمت روسیه به هند میرود، از خزر به رشت، سپس بندرعباس و بعد هند میرود.
در جلسهای که اخیرا تشکیل شد قرار شد تا گمرک بندر انزلی و بندرعباس را با یکدیگر هماهنگ کند تا عبور کالاها از این مسیر تسهیل شود. تنها یک وزارتخانه درگیر این کار نیست. هماهنگیهایی که بین وزارتخانهها به وجود آمده است سبب شده تا موانع تا حد زیادی رفع شود.
منبع: خبرگزاری تسنیم