پشت پرده خبر احتمال توقف تولید روانکاران/ تهدید یا فرصت برای صنعت روغن موتور

به گزارش می متالز، خبر احتمال توقف تولید شرکت‌های روانکار به دنبال اعتراض به عدم افزایش نرخ فروش محصولات داخلی با وجود افزایش قیمت خوراک از مواردی است که توجه معامله‌گران بورس تهران را به خود جلب کرده است. در این خصوص اگر نگاه دقیق به متغیرهای موجود نشود احتمال گمراهی مخاطب و فعالان بازار سهام وجود خواهد داشت.

روانکاران از ماه‌ها قبل با مشکل افزایش قیمت خوراک و مقاومت دولت در برابر افزایش قیمت فروش محصولات نهایی در داخل کشور مواجه شده‌اند. در تحلیل سهام نفت سپاهان به بررسی دقیق‌تر این موضوع پرداخته شده بود. در این خصوص در ماه‌های گذشته و به دنبال افزایش نرخ تسعیر در شرکت‌های پالایشی روانکاران در ابتدا از پرداخت مابه‌تفاوت لوبکات با ارز 4200 تومانی و نرخ نیما معاف شدند. در ادامه اما در ابلاغیه دیگری دولت به سقف 500 میلیارد تومانی برای پرداخت مابه‌تفاوت خوراک با ارز نیما و ارز دولتی در 5 ماه پایانی سال برای کل صنعت اشاره کرد.

با این حال آن‌چه در صورت‌های مالی پالایش نفت تهران آمده همچنان این موضوع به صورت دقیق تعیین تکلیف نشده است. بر این اساس مشخص نیست که مابه‌تفاوت قیمت خوراک با ارز نیما و ارز دولتی از کدام بخش به شرکت‌های پالایشی پرداخت می‌شود. این موضوع در کنار مقاومت دولت در برابر افزایش قیمت انواع روغن موتور و صنعتی در داخل کشور به معضلی برای صنعت روانکار تبدیل شده است. دولت تمایل دارد که از ادامه فشار گرانی بر جامعه بکاهد اما در این مسیر از روش‌های اشتباه استفاده می‌کند.

هدف روانکاران چیست؟

در این شرایط این سوال مطرح می‌شود که سرانجام چه اتفاقی رخ می‌دهد؟ آیا واقعا روانکاران تولیدات خود را متوقف می‌کنند؟

در این خصوص باید گفت که احتمال توقف تولید روانکاران به شدت پایین است. زیرا توقف تولید این صنعت علاوه بر ضربه سنگین که به بازار محصولات روانکار در داخل کشور وارد می‌کند و می‌تواند بر موج گرانی قابل توجه در این بخش دامن بزند تهدیدی برای تولید صنایع بالادستی نیز به حساب می‌آید. با این حال تهدید روانکاران، دولت را نشانه گرفته است که اگر همچنان به سیاست‌های اشتباه خود ادامه دهد می‌تواند به بحرانی در کشور تبدیل شود.

بحران نگاه دولتی در صنعت روانکار

با نگاهی به وضعیت بازار روانکار در داخل کشور مشخص می‌شود که گرچه قیمت محصولات روانکار فروش کارخانه‌ها تغییر چندانی نسبت به ماه‌های نخست سال نداشته است اما در واقع قیمتی که این روغن به مصرف‌کننده نهایی می‌رسد اختلاف 30 تا 60 درصدی را برای تولیدات محصولات کارخانه‌های مختلف دارد. به نظر می‌رسد دولت بار دیگر تمام تلاش خود را به کارگرفته است تا بتواند از این محل دلالان و واسطه‌ها که محصولات را از کارخانه‌ها با نرخ مصوب دریافت می‌کنند و در بازار با قیمت بالاتر به فروش می‌رسانند تطمیع کند. این در حالی است که اگر اجازه فروش با قیمت بازار به شرکت‌های روانکار داده شود بسیاری از این مشکلات رخ نخواهد داد و نیازی نیست که دولت نیز به دنبال پرداخت یارانه به ازای مابه‌تفاوت به شرکت‌های پالایشی باشد.

درک این موضوع به حدی برای مدیران دولتی دشوار است که رانت‌های سنگین در تابستان را در بخش‌های مختلف صنعت به دنبال داشت اما همچنان این موضوع تکرار می‌شود. بر این اساس به نظر می‌رسد دولت باید از این سیاست اشتباه و واریز کردن سود به جیب دلالان (واسطه‌های خرید با قیمت کارخانه و فروش با قیمت بازار) خودداری کند.

سناریوهای مختلفی بر اساس اشتباهات رایج میان مدیران دولتی می‌توان عنوان کرد. با این حال به نظر می‌رسد با توجه به اهرم فشار تولیدکنندگان روانکار در نهایت برنده اصلی این شرکت‌ها هستند.

سیگنال جذابیت از یک خبر منفی

سود خالص نفت سپاهان در کالبد شکافی متغیرهای اثرگذار بر سودآوری این شرکت بر اساس آخرین سناریوهای موجود از پرداخت یارانه 500 میلیارد تومانی (مابه تفاوت خوراک با ارز نیما) ارائه شده بود. حال این‌که در حالت‌های مختلف باید گفت که در نهایت سودآوری این شرکت جذابیت ویژه‌ای در نگاه فعالان بازار سهام خواهد داشت. در این خصوص انتشار صورت‌های مالی پاییز این شرکت می‌تواند در مسیر قیمتی سهام موثر باشد.

در خصوص نتیجه نزاع دولت و روانکاران نیز باید گفت اگر با افزایش نرخ فروش داخلی موافقت شود سود انتظاری از تحلیل‌های ارائه‌شده پیشی خواهد گرفت. در این شرایط برخی از روانکاران در نگاه اول با چنین مصوبه‌ای در محدوده جذابیت قیمتی ویژه قرار می‌گیرند که در گزارش‌های آتی به این شرکت‌ها پرداخته می‌شود. اگر بنا به پرداخت یارانه از سوی دولت باشد نیز آخرین برآورد سودآوری و انتظار برای ساخت سود حدود هزار تومانی برای هر سهمی مانند «شسپا» دور از انتظار نیست.  

بر این اساس در حالی‌که یک خبر در ظاهر منفی است اما با توجه به واقعیت‌های موجود به نظر می‌رسد باید با دقت بیشتری به این اخبار توجه کرد. شاید دولت به افزایش نرخ فروش محصولات در شرایط کنونی رضایت ندهد اما در نهایت با فشار و احتمال وقوع بحران باید در انتظار عقب‌نشینی از این سیاست اشتباه بود. البته این سناریوهای محتمل است و از سوی دیگر ممکن است دولت به مقاومت خود در این خصوص تا مرز نابودی یک صنعت ادامه دهد (البته حتی در صنعتی مانند خودرو با حساسیت‌های بالای موجود به افزایش قیمت تا حاشیه بازار تن داده شد). حتی اگر سیاست پرداخت مابه‌تفاوت 500 میلیارد تومانی در نظر گرفته شود این مبلغ می‌تواند از محل فروش خوراک نفت به پالایشگاه‌ها تامین شود.

مطالب مرتبط:

 دلار 4200 تومانی مبنای خوراک روانکاران/ ابهام در صنعت روانکار با سد تورمی