گذری به بازار آلومینیوم طی ۱۰ سال اخیر نشان میدهد که این فلز پس از گذر از سال ۲۰۱۱، در سرازیری قیمتی قرار گرفت. آلومینیوم در سال ۲۰۰۸ مرز ۳۰۰۰ و در سال ۲۰۱۱ مرز حدود ۲۶۰۰ دلار بهازای هر تن را گذراند؛ اما افت قیمت یاد شده بهاندازهای شدید بود که قیمت این فلز در پایان سال ۲۰۱۵ به ۱۴۰۰ دلار بهازای هر تن رسید. با آغاز سال ۲۰۱۶، مسیر جدیدی پیش روی آلومینیوم قرار گرفت و اینبار قیمت آن تحت تاثیر محرکهای متفاوت رشد کرد. با آغاز سال جدید میلادی بر شدت این رشد افزوده شد و قیمت این فلز از مرز ۱۹۰۰ دلار بهازای هر تن نیز گذر کرد. کارشناسان بازار این رشد را ناشی از رونق بازار در دو سال گذشته دانستهاند و دلایل متعددی را نیز برای آن ذکر کردهاند. اما در مجموع میتوان گفت، رشد اقتصادی و افزایش تقاضا برای آلومینیوم در کنار کاهش عرضه این محصول، دلایل اصلی افزایش قیمت آن محسوب میشوند.
از همان روزهای نخست سال ۲۰۱۷، رونق بازار آلومینیوم بیشتر شد و قیمتها افزایش بیشتری یافتند. تداوم این روند صعودی را میتوان متاثر از چندین عامل دانست که عبارتند از:
۱. تداوم سیاستهای اقتصادی چین با هدف رشد اقتصادی در سال جاری میلادی نیز ادامه یافتند. این کشور در ماه نخست سال ۲۰۱۷، بیش از ۲۹۰ میلیارد دلار وام بانکی پرداخت کرده است. از این میزان حدود نیمی از آن روانه بخش مسکن شد و موجبات افزایش قیمت فلزات اساسی همچون آلومینیوم را بیش از پیش فراهم کرده است.
۲. کاهش موجودی انبارهای بورس فلزات لندن و افت ذخیره این انبارها نقش مهمی در افزایش قیمت این فلز داشته است. نمودار ۴ میزان ذخیره انبار این بورس را از آلومینیوم در سالهای ۲۰۱۴ تا کنون نشان میدهد. ذخیره این انبارها در چند سال گذشته روند نزولی را طی کرده و افت آن بهخصوص در سالهای اخیر کاملاً محسوس بهنظر میرسد.
۳. بوکسیت ماده اولیه برای تولید آلومینا بهشمار میرود. در سال گذشته محدودیتهایی بر صادرات این ماده معدنی از سوی کشورهای دارای این ماده معدنی همچون مالزی و اندونزی وضع شد؛ این محدودیتها در سال جاری میلادی نیز ادامه یافته است. افزایش نیاز کشورهایی چون چین به بوکسیت و آلومینا در کنار محدودیتهای یاد شده، روند صعودی قیمتها را تشدید کرده است. همچنین موقعیت خوبی را برای تولیدکنندگان بزرگ این محصول فراهم آورد تا قیمت تولیدات خود را افزایش دهند و سود بیشتری را از این اوضاع نصیب خود کنند.
۴. تولید آلومینیوم یکی از صنایع انرژیبر محسوب میشود. بنابراین افزایش قیمت کک و زغالسنگ، بر قیمت تمام شده این محصول تاثیر خواهد داشت. قیمت دو ماده یاد شده طی سال ۲۰۱۶ و دو ماه آغازین سال ۲۰۱۷ در بازارهای مختلف، افزایش داشتهاند. این رشد را میتوان ناشی از کاهش ساعات کاری معادن با هدف مدیریت عرضه این محصول دانست. لازم به ذکر است که افزایش هزینههای مواد اولیه، شرایط فعالیت واحدهای ذوب را در کوتاه مدت با دشواری مواجه میکند. این رشد قیمتی به کاهش سود واحدهای تولید آلومینیوم و در نهایت افت تولید آنها منجر خواهد شد.
۵. کاهش ظرفیت مازاد تولید آلومینیوم در چین را میتوان عامل دیگری برای افزایش قیمت این محصول نام برد. انرژی واحدهای ذوب و تولید آلومینیوم در این کشور از سوختهای آلاینده تامین میشود؛ بنابراین تولید این فلز با آلودگیهای محیط زیستی فراوانی همراه است. در همین راستا، وزارت محیط زیست این کشور پیشنهاد داده است که حدود یک سوم از ظرفیت تولید آلومینیوم در این کشور کاهش یابد. تحقق این امر کاهش هرچه بیشتر عرضه و افزایش قیمتها را به دنبال خواهد داشت.
۶. انتخاب دونالد ترامپ بهعنوان رئیسجمهور جدید آمریکا و تغییرات سیاسی و اقتصادی احتمالی در این کشور میتواند به نوسانات غیرمنتظره در این بازار منجر شود. بهبود شرایط کسبوکار، کاهش مالیات برای تولیدکنندهها و توسعه زیرساختها، از یکسو میتواند سرانه مصرف آلومینیوم را افزایش دهد. اما از سوی دیگر، ایجاد اختلاف در روابط و تجارت جهانی سبب میشود ابهاماتی برای آینده این بازار وجود داشته باشد. برای نمونه میتوان به فرمان اجرایی دونالد ترامپ در اواخر ماه ژانویه سال ۲۰۱۷، مبنی بر ایجاد دیوار میان مکزیک و ایالات متحده آمریکا اشاره کرد. لازم به ذکر است که مکزیک هفتمین خودروساز برتر دنیا بهشمار میرود که حجم عمده تولیدات خود را به آمریکا صادر میکند. بنابراین این اقدام تاثیر بسزایی بر بازار فلزاتی چون آلومینیوم خواهد داشت.