به گزارش میمتالز، کمک به افزایش تولید کشور، اشتغالزایی، تامین مالی تخصصی گسترده برای مشتریان و آحاد مردم را از مهمترین اهداف و اولویتهای بانک مرکزی و شبکه بانکی است.
آمارهای بانک مرکزی نشان میدهد که کل تسهیلات پرداخت شده شبکه بانکی کشور به بخشهای مختلف اقتصادی طی سهماهه اول سال ۱۴۰۱ معادل ۷۰۳۳.۴ هزار میلیارد ریال بوده است که نسبت به رقم دوره مشابه سال قبل به میزان ۳۳.۷ درصد افزایش نشان میدهد.
از کل تسهیلات پرداختی، مبلغ ۵۹۸۳.۸ هزار میلیارد ریال معادل ۸۵.۱ درصد به صاحبان کسب و کار (حقوقی و غیرحقوقی) و ۱۰۴۹.۶ هزار میلیارد ریال معادل ۱۴.۹ درصد به مصرفکنندگان نهایی (خانوار) تعلق گرفته است.
همچنین ۷۷.۹ درصد از کل تسهیلات پرداختی در دوره مذکور صرف تامین مالی سرمایه در گردش واحدهای تولیدی شده است.
طی سال ۱۴۰۰ بالغ بر ۶۶۷.۴ هزار میلیارد ریال تسهیلات به ۱۳۵۹ شرکت دانش بنیان پرداخت شده است. همچنین بر اساس آخرین آمار و اطلاعات موجود، از ابتدای امسال تا پایان تیرماه به ۱۷۱۵ شرکت دانش بنیان ۲۷ هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان تسهیلات پرداخت شده است که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته رشد ۷۹ درصدی داشته است.
گفتنی است، دستورالعمل اعطای تسهیلات به بنگاههای کوچک و متوسط که در تاریخ ۱۹/۰۳/۱۴۰۰ از سوی بانک مرکزی به شبکه بانکی کشور ابلاغ شد. طبق آمار اخذ شده از سامانه وزارت صنعت، معدن و تجارت تا پایان سال ۱۴۰۰ در مجموع مبلغ ۲۷۳.۷ هزار میلیارد ریال تسهیلات به ۵.۶ هزار بنگاه کوچک و متوسط پرداخت شده است.
ضمن اینکه در اجرای مصوبات ستاد ملی مدیریت کرونا، در مجموع از ابتدای شیوع ویروس کرونا تا پایان سال ۱۴۰۰ مبلغ ۱۱۵.۹ هزار میلیارد ریال تسهیلات به ۴۰۰ هزار واحد آسیب دیده پرداخت شده است.
مبلغ ۲۲۶.۰ هزار میلیارد ریال طی سال ۱۴۰۰ تسهیلات بابت خرید تضمینی گندم، سایر محصولات کشاورزی، نهادههای دامی و کالاهای اساسی توسط شبکه بانکی کشور پرداخت شده است. همچنین مبلغ ۳۰۰ هزار میلیارد ریال بابت خرید تضمینی گندم در سال ۱۴۰۱ ابلاغ گردیده که ۱۵۰ هزار میلیارد ریال آن تا کنون پرداخت شده است. همچنین، اعطای خطوط اعتباری از سوی بانک مرکزی به ارزش مبالغ ۹۴.۰ و ۶۷.۰ هزار میلیارد ریال به منظور اعطای تسهیلات به ترتیب به شرکتهای مادرتخصصی بازرگانی دولتی ایران و سهامی پشتیبانی امور دام کشور برای تأمین ۷۵ درصد منابع ریالی لازم برای خرید ارز جهت تأمین ذخایر راهبردی کالاهای اساسی و نهادههای دامی که تا پایان سال ۱۴۰۰ در مجموع مبلغ ۱۶۱.۰ هزار میلیارد ریال به شرکتهای مزبور پرداخت شده است.
ابلاغ مفاد قانون جهش تولید مسکن مبنی بر پرداخت ۳۶۰۰ هزار میلیارد ریال تسهیلات ساخت مسکن از سوی بانکها و موسسات اعتباری غیربانکی.
نهایی شدن و ابلاغ دستورالعمل مربوطه با عنوان «دستورالعمل اجرایی اعطای تسهیلات احداث و نوسازی مسکن» طی بخشنامه ۲۷۱۴۹۶/۰۰ مورخ ۱۷/۰۹/۱۴۰۰ به بانکها و موسسات اعتباری غیربانکی.
طرح و تصویب سقف تسهیلات ساخت مسکن در جلسه مورخ ۱۱/۰۸/۱۴۰۰ شورای پول و اعتبار
(در شهر تهران معادل ۴.۵ میلیارد ریال، شهرهای بالای یک میلیون نفر جمعیت معادل ۴ میلیارد ریال، مراکز استانها معادل ۳.۵ میلیارد ریال، سایر شهرها معادل ۳ میلیارد ریال و مسکن روستایی معادل ۲.۵ میلیارد ریال) و ابلاغ آن به بانکها و موسسات اعتباری غیربانکی.
در سال ۱۴۰۰ حسب مصوبه جلسه مورخ ۲۲/۴/۱۴۰۰ شورای پول و اعتبار سقف تسهیلات مسکن ایثارگران افزایش یافت (به ازای هر واحد مسکونی در شهرهای با جمعیت بیش از یک میلیون نفر معادل سه میلیاردریال، مراکز استانها معادل سه میلیاردریال، سایر شهرستانها معادل دو میلیارد و پانصد میلیونریال و روستاها معادل دو میلیاردریال) و به بانکهای عامل ابلاغ گردید.
در سال ۱۴۰۰ حسب مصوبه هیأت وزیران، سقف فردی تسهیلات طرح ویژه بهسازی و نوسازی مسکن روستایی به مبلغ یک میلیارد ریال افزایش و در خردادماه ۱۴۰۰ به بانکهای عامل ابلاغ گردید. با عنایت به صورتجلسه شورای عالی مسکن مقرر گردید در صورت ارائه تضمین از سوی دولت، تسهیلات مزبور تا سقف دو میلیارد ریال با نرخهای یارانهای افزایش یابد.
به موجب مصوبه مورخ ۱۴۰۱/۰۳/۳۱ شورای پول و اعتبار، اعضای شورا با اعطای تسهیلات کمک ودیعه مسکن با نرخ سود مصوب شورا و دوره بازپرداخت حداکثر پنج سال، در سقفهای ۱۰۰۰، ۷۰۰ و ۴۰۰ میلیون ریال به ترتیب در تهران، سایر کلانشهرها و سایر شهرها از محل منابع بانکی موضوع ماده (۴) قانون جهش تولید مسکن (در سقف کلی سالانه ۴۰۰ هزار میلیارد ریال در سال ۱۴۰۱)، موافقت کردند.
سقف تسهیلات مسکن از محل اوراق گواهی حق تقدم برای تسهیلات انفرادی به ۲۰۰۰ میلیون ریال برای تهران، ۱۶۰۰ میلیون ریال برای مراکز استانها و شهرهای بالای ۲۰۰ هزار نفر جمعیت و ۱۲۰۰ میلیون ریال برای سایر مناطق شهری و برای تسهیلات زوجین نیز به ۴۰۰۰ میلیون ریال برای تهران، ۳۲۰۰ میلیون ریال برای مراکز استانها و شهرهای بالای ۲۰۰ هزار نفر جمعیت و ۲۴۰۰ میلیون ریال برای سایر مناطق شهری افزایش یافت. سقف تسهیلات جعاله مسکن از محل اوراق گواهی حق تقدم استفاده از تسهیلات مسکن نیز مبلغ ۸۰۰ میلیون ریال تعیین شد. در ضمن در جهت کمک به بازار ودیعه مسکن، پرداخت حداکثر ۱۰ درصد از اوراق صادره مذکور برای پرداخت تسهیلات ودیعه مسکن با سقفهای ۵۰۰، ۴۰۰ و ۳۰۰ میلیون ریال به ترتیب در تهران، مراکز استانها و شهرهای بالای ۲۰۰ هزار نفر جمعیت و سایر شهرها مجاز شد.
تسهیلات حمایتی کرونا بابت ودیعه اجاره مسکن: از ابتدای طرح ودیعه مسکن تا پایان سال ۱۴۰۰ تعداد ۴۵۴.۶ هزار فقره تسهیلات ودیعه مسکن جمعاً به مبلغ ۱۳۷.۵ هزار میلیارد ریال پرداخت شده است. همچنین مبلغ ۴۰۰ هزار میلیارد ریال بابت تسهیلات ودیعه اجاره مسکن در سال ۱۴۰۱ در تاریخ ۱۴۰۱/۰۴/۰۶ ابلاغ شد و تا تاریخ ۲۸/۰۴/۱۴۰۱ تعداد ۹/۴ هزار فقره تسهیلات ودیعه مسکن جمعاً به مبلغ ۹/۲ هزار میلیارد ریال پرداخت شده است.
در اجرای بند (الف) تبصره ۱۶ قانون بودجه سال ۱۴۰۰ مبنی بر اعطای تسهیلات قرضالحسنه ازدواج تعداد ۹۲۳.۹ هزار فقره تسهیلات به مبلغ ۸۰۰.۳ هزار میلیارد ریال در طی سال ۱۴۰۰ از سوی بانکها و موسسات اعتباری به متقاضیان پرداخت گردیده است. همچنین از ابتدای سال ۱۴۰۱ تا ۱۴۰۱/۵/۱۹ تعداد ۳۴۳ هزار فقره تسهیلات ازدواج به مبلغ ۴۷۰ هزار میلیارد ریال از سوی بانکها و موسسات اعتباری به متقاضیان پرداخت گردیده است.
اعطای تسهیلات توسط بانکها و موسسات اعتباری در حوزه اشتغال بهمددجویان کمیته امداد امام خمینی (ره) و سازمان بهزیستی، ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره)، ایثارگران، توسعه فناوری ریاست جمهوری، شرکتهای دانش بنیان و اعطای تسهیلات در حوزه ایثارگران و اقشار آسیب پذیر به ستاد دیه، بیماران صعبالعلاج و زوجهای نابارور، نیروهای مسلح، بیماران تحت پوشش بنیاد شهید و امور ایثارگران و مناطق محروم معاونت توسعه روستایی ریاست جمهوری مجموعاً به مبلغ ۱۰۶.۶ هزار میلیارد ریال طی سال ۱۴۰۰.
اعطای تسهیلات بابت حوادث غیرمترقبه: تخصیص مبلغ ۵۶.۴ هزار میلیارد ریال تسهیلات جدید به آسیبدیدگان حوادث غیرمترقبه در استانهای مختلف کشور از طریق سیستم بانکیطی سال ۱۴۰۰.
تسهیلات حمایتی کرونا بابت ودیعه اجاره مسکن: از ابتدای طرح ودیعه مسکن تا پایان سال ۱۴۰۰ تعداد ۴۵۴.۶ هزار فقره تسهیلات ودیعه مسکن جمعاً به مبلغ ۱۳۷.۵ هزار میلیارد ریال پرداخت شده است. همچنین مبلغ ۴۰۰ هزار میلیارد ریال بابت تسهیلات ودیعه اجاره مسکن در سال ۱۴۰۱ در تاریخ ۰۶/۰۴/۱۴۰۱ ابلاغ شد و تا تاریخ ۱۴۰۱/۵/۱۹ تعداد ۲۲ هزار و ۶۰۰ فقره تسهیلات ودیعه مسکن جمعاً به مبلغ ۱۳ هزار میلیارد ریال پرداخت شده است.
به منظور حمایت از جوانی جمعیت، از زمان ابلاغ شیوه نامه مربوطه (۳۱ فروردین) تا تاریخ ۲/۶/۱۴۰۱ به ۲۸۵ هزار نفر به میزان ۱۱.۴ هزار میلیارد تومانوام قرض الحسنه فرزندآوری به متقاضیان پرداخت شده است.
از ابتدای راهاندازی اوراق گام (بهمن ماه سال ۱۳۹۹) تا این تاریخ، در مجموع ۱۶۴ هزار میلیارد ریال اوراق گام توسط بانکهای عامل صادر شده است که از کل اوراق صادر شده، حدود ۸۸.۴ هزار میلیارد ریال بر اساس دستورالعمل قبلی و حدود ۷۵.۶ هزار میلیارد ریال طی چند هفته اخیر و از زمان عملیاتی شدن دستورالعمل و سامانه جدید اوراق گام (نیمه دوم تیرماه) بوده است.
یکی از اقدامات انجام شده به منظور بهبود شیوههای تأمین مالی سرمایه در گردش بنگاههای اقتصادی و توسعه ابزارهای تأمین مالی زنجیرهای، اصلاح و ارتقای دستورالعمل و سامانه اوراق گام است که از نیمه دوم تیرماه عملیاتی شده است.
بر اساس اصلاحات انجام شده در دستورالعمل و سامانه جدید اوراق گام، امکان نگهداری یا انتقال اوراق از زمان صدور تا سررسید حسب نیاز متقاضی اوراق، در شبکه بانکی یا بازار سرمایه اختیاری است.
همچنین سایر تغییرات شامل امکان استفاده اشخاص حقیقی به عنوان رکن متقاضی اوراق، افزایش سررسید گام تا ۱۲ ماه، افزایش سقف اعتباری هر بنگاه متعهد معادل ۱۲۰ درصد فروش سال آخر آن بنگاه، امکان استفاده شرکتهای بازرگانی و پخش از اوراق گام و امکان استفاده از اوراق گام برای خرید ارز واردات مواد اولیه توسط زنجیرههای تولیدی است.
از جمله نکات قابل توجه در خصوص عملکرد اخیر اوراق گام، افزایش تعداد بانکهای فعال در تأمین مالی زنجیرهای و افزایش تنوع بنگاههای متعهد و متقاضی اوراق گام است.
گفتنی است، طیف گستردهای از فعالیتهای اقتصادی از جمله صنایع خودروسازی، قطعهسازی، صنایع شیمیایی، فلزات اساسی، لوازم خانگی، فروشگاههای زنجیرهای و زنجیرههای کشاورزی به منظور تأمین مالی از اوراق گام استفاده میکنند.
از جمله برنامههای آتی بانک مرکزی برای گسترش کاربرد این اوراق، فراهم کردن استفاده از اوراق گام در معاملات بورس کالا و افزایش تنوع متقاضیان این اوراق در زنجیرههای مختلف است.
ذکر این نکته ضروری است که اوراق گام، ابزار مناسب و پرکاربردی برای تأمین سرمایه درگردش سالم و پایدار برای واحدهای تولیدی و تأمین مالی بنگاههای اقتصادی به شیوهای غیرتورمی است.
منبع: خبرگزاری تسنیم