سهم جهان از آب سالم

براساس گزارش منتشرشده از سوی بانک‌جهانی دسترسی به آب سالم در دنیا در سال مورد بررسی برابر با 91 درصد بوده و این در حالی است که در سال 1990، میزان دسترسی به آب سالم در جهان 76 درصد ارزیابی شده بود.

بی‌آبی و عدم دسترسی به آب سالم دو مقوله‌ای است که پیش از این سازمان ملل‌متحد نیز نسبت به بحرانی شدن آن در جهان هشدار داده و اعلام کرده بود که پس از درگیری‌های سیاسی و ناشی از جنگ در آینده بی‌آبی به تنش جدید بدل خواهد شد. این سازمان هشدار داده بود که تاثیرات بالقوه بی‌آبی بر فعالیت‌های اقتصادی و بازار کار هم جدی و احتمالا شدید خواهد بود و از سوی دیگر کمبود آب و ساختارهای ضعیف مدیریتی مربوط به آن می‌تواند به یکی از علل اصلی کشمکش و درگیری میان کشورها و اختلافات منطقه‌ای تبدیل شود. این گزارش بیانگر آن بود که رابطه‌ای آشکار بین کمبود آب، ناامنی غذایی، بی‌ثباتی اجتماعی و درگیری‌های خشونت‌بار وجود دارد و این معضل می‌تواند موجب آغاز و تشدید مهاجرت در سراسر جهان شود؛ روندی که از آن به‌عنوان داعش خاموش در منطقه یاد می‌شود.

حال گزارش منتشر شده از سوی بانک جهانی بیانگر آن است که عمده مردم ساکن در کشورهای جنوب صحرای آفریقا و جنوب آسیا، جایی که فقیرترین مردم را در مناطق روستایی در خود جای داده است کمترین دسترسی به آب سالم را در سال 2015 داشته‌اند. این در شرایطی است که بانک جهانی پیش از این برآورد کرده بود که کاهش کیفیت آب برای کشورهای منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا بین 0.5 تا 2.5 درصد از تولید ناخالص داخلی سالانه آنها هزینه دارد.

ارزیابی صورت‌گرفته از سوی بانک جهانی وضعیت دسترسی به آب سالم را در دوره زمانی سال 1990 و 2015 بررسی کرده که براساس آن ایران در سال 2015 با 96.2 درصد دسترسی به آب سالم در رده کشورهای بالای جدول قرار دارد، میزان دسترسی به آب سالم در ایران در سال 1990 برابر با 92 درصد بوده است که با توجه به آمار مذکور می‌توان گفت قدم‌های خوبی در راستای بهبود دسترسی به آب سالم در کشور صورت گرفته و این امر ایران را در جایگاه مناسبی در این زمینه قرار داده است. براساس نقشه جهانی دسترسی به آب سالم در سال مورد بررسی ساکنان کشورهای فیجی، مکزیک، بوتسوانا، اوکراین، سریلانکا و چین به لحاظ دسترسی به آب سالم هم‌رده با ایران قرار داشته‌اند. از سوی دیگر کشورهای ساکن پاپوا گینه‌نو با 40 درصد دسترسی به آب سالم، گینه استوایی با 48 درصد و آنگولا با 49 درصد کمترین دسترسی به آب سالم را در سال 2015 داشته‌اند. همچنین نقشه جهانی دسترسی به آب سالم بیانگر آن است که ساکنان کشورهای زیادی در این سال توانسته‌اند به 100 درصد آب سالم دسترسی پیدا کنند.

ارزیابی وضعیت کشورهای جهان

ارزیابی‌های صورت‌گرفته از وضعیت دسترسی به آب سالم در مناطق و سازمان‌ها بیانگر آن است که 91 درصد جهان به آب سالم دسترسی داشته‌اند و این در حالی است که در سال 1990 تنها 79 درصد از ساکنان زمین به آب سالم دسترسی داشته‌اند، روندی که از بهبود دسترسی به آب سالم حکایت دارد. براساس ارزیابی صورت گرفته می‌توان گفت وضعیت دسترسی ساکنان در جهان عرب در سال 2015 برابر با 92 درصد بوده و 96 درصد از ساکنان کشورهای کوچک حوزه کارائیب نیز در این سال به آب سالم دسترسی داشته‌اند. اما وضعیت ساکنان کشورهای اروپای مرکزی و بالتیک نیز در این سال بیانگر دسترسی 99 درصد ساکنان این منطقه به آب سالم است و درخصوص کشورهای شرق آسیا و پاسیفیک نیز می‌توان گفت 94 درصد ساکنان این منطقه به آب سالم دسترسی دارند.

نقشه طراحی شده همچنین از دسترسی کامل کشورهای حوزه یورو به آب سالم حکایت دارد؛ روندی که دربرگیرنده کشورهای دارای درآمد بالا و کشورهای اتحادیه اروپا نیز می‌شود. آمارهای اعلام شده همچنین بیانگر آن است که تنها 68 درصدکشورهایی که در مناطق آسیب‌پذیر و تحت‌تاثیر جنگ قرار دارند از آب سالم برخوردارند و وضعیت دسترسی به آب سالم در کشورهای فقیر و به‌شدت بدهکار نیز 66 درصد است. اما درخصوص کشورهای آمریکای‌لاتین و کشورهای حوزه کارائیب نیز می‌توان گفت که 95 درصد ساکنان این منطقه به آب سالم دسترسی دارند.درخصوص کشورهای کمتر توسعه یافته (براساس دسته‌بندی سازمان ملل) نیز تنها 69 درصد ساکنان این منطقه به آب سالم در سال 2015 دسترسی داشته‌اند. ارزیابی صورت گرفته همچنین بیانگر آن است که دسترسی به آب سالم برای ساکنان خاورمیانه و شمال آفریقا 93 درصد است.

اما ارزیابی صورت‌گرفته از کشورهای آمریکای‌شمالی و کشورهای عضو سازمان همکاری اقتصادی و توسعه (OECD) از دسترسی 99 درصدی ساکنان این منطقه به آب سالم حکایت دارد. بررسی صورت گرفته همچنین بیانگر آن است که 91 درصد ساکنان کشورهای کوچک جزایر پاسیفیک و کشورهای کوچک نیز به آب سالم دسترسی داشته‌اند. براساس گزارش منتشر شده، دسترسی آب سالم در کشورهای جنوب آسیا نیز 92 درصد بوده است. درخصوص کشورهای آفریقای زیر صحرا نیز براساس ارزیابی صورت گرفته می‌توان گفت که آب سالم تنها در اختیار 68 درصد ساکنان این مناطق است. اما درخصوص کشورهای دارای درآمد پایین و متوسط، کشورهای دارای درآمد پایین و کشورهای دارای درآمد متوسط رو به بالا نیز می‌توان گفت به ترتیب 89، 66 و 90 درصد ساکنان این مناطق به آب سالم دسترسی داشته‌اند و درخصوص کشورهای دارای درآمد متوسط و کشورهای دارای درآمد متوسط رو به بالا نیز می‌توان گفت به ترتیب 92 و 95 درصد ساکنان این مناطق دسترسی به آب سالم دارند.