«شیشه» با ساماندهی صادرات جان می‌گیرد

اما از سوی دیگر باوجود ظرفیت داخلی در برخی از انواع شیشه مانند بلور مبادرت به واردات می‌کنیم. دست‌اندرکاران این حوزه معتقدند صنعت شیشه نیازمند یک ساماندهی در امر صادرات و نیازمند قوانین سختگیرانه‌تر است.

واحدهای شیشه‌سازی با ۸۵درصد ظرفیت‌شان کار می‌کنند

باتوجه به وجود منابع اولیه و ظرفیت‌های ایجادشده شیشه‌سازی در کشور یک مزیت نسبی به‌شمار می‌رود. واحدهای تولیدی در شیشه‌سازی با بیشترین میزان ظرفیت‌شان مشغول به تولید هستند. در این‌باره حسین زجاجی، دبیر انجمن صنفی شیشه ایران اظهار کرد: در صنعت شیشه حدود ۲میلیون و ۴۰۰هزار تن ظرفیت در کشور وجود دارد. ظرفیت صنعت شیشه به گونه‌ای است که واحدهای شیشه‌سازی باید با بیشترین توان ظرفیت‌شان کار کنند. از این‌رو میزان تولید واحدهای داخلی به بیش از ۲میلیون تن در سال رسیده است. البته واحدهای شیشه‌سازی به‌طور متوسط با ۸۵درصد ظرفیت‌شان مشغول به کار هستند، صادرات کشور نیز بیش از ۵۰۰هزار تن است. زجاجی با اشاره به تعداد واحدهای شیشه‌سازی در کشور عنوان کرد: در واحدهای صنعتی بیشتر از ۶۰ واحد و در واحدهای کوچک بالای ۱۰۰ واحد مشغول به کار هستند که در مجموع ۱۶۰ تا ۲۰۰ واحد شیشه‌سازی مشغول به کار هستند که از این واحد ۹۹درصد نیز متعلق به بخش خصوصی هستند. وی با توضیح اینکه در صنعت شیشه میزان ظرفیت تولید ۳۰درصد بیشتر از نیاز داخلی است، گفت: ۳۰درصد مازاد تولید کشور به کشورهای همسایه ازجمله افغانستان، عراق، ترکیه، هندوستان و... صادر می‌شود. دبیر انجمن صنفی شیشه ایران در پاسخ به این پرسش که در تامین مواد اولیه صنعت شیشه با مشکلی روبه‌رو نیست، عنوان کرد: در زمینه تامین مواد اولیه مشکل خاصی وجود ندارد و بیش از ۹۵درصد مواد اولیه صنعت شیشه که سیلیس است، در داخل کشور تامین می‌شود.

پیش‌بینی بازار شیشه در سال ۹۶

زجاجی در پاسخ به این پرسش که پیش‌بینی شما از وضعیت بازار برای سال۹۶ چیست، عنوان کرد: وضعیت بازار صنعت شیشه بسته به نوع شیشه متفاوت است. به گفته وی، در زمینه شیشه‌های مواد غذایی و ساختمانی این حوزه‌ها همچنان در رکود به‌سر می‌برند. اما در زمینه شیشه خودرو ظرفیت به نسبت خوبی حاکم است و بازار آن در حالت تعادل قرار دارد، برای سال۹۶ نیز پیش‌بینی ما یک‌میلیون و ۵۰۰هزار تن شیشه خودرو است که حدود ۱۰درصد ظرفیت افزایش می‌یابد. اما مشکل خودروسازان نیز این است که آنها با مشکل کمبود نقدینگی روبه‌رو هستند، یعنی تولید خودرو دارند و خریدار شیشه هستند، اما نقدینگی ندارند و بدهی‌شان را با تاخیر می‌پردازند. زجاجی در ادامه عنوان کرد: در بخش بلور مشکل این است که با وجود تولید با واردات روبه‌رو هستیم. دبیر انجمن صنفی شیشه ایران در پاسخ به این پرسش که چرا واردات بلور انجام می‌شود، عنوان کرد: ما در صنعت شیشه تنها در بخش بلور واردات داریم، آن هم به‌دلیل اشتباهی که در تعرفه‌های ترجیحی با ترکیه شکل گرفته است، درحالی که در بخش بلور بیش از ۴ ماه است که محصولات ما در انبار باقی مانده است. واردات ما از چین و ترکیه نیز به‌دلیل تخفیف‌هایی است که در این زمینه ارائه شده است.

بنابراین باید ممنوعیت و تعرفه‌هایی در این زمینه ایجاد کرد تا از این واردات پیشگیری شود. زجاجی مهم‌ترین مشکل صنعت شیشه را موضوع صادرات آن برشمرد و گفت: مهم‌ترین مسئله صادرات شیشه این است که به‌صورت پیگیر حمایت‌کننده‌ای وجود ندارد. هرچند میزان صادرات ما در صنعت شیشه به نسبت خوب است، اما برای صادرات، پایه و اساس منظمی وجود ندارد؛ چراکه تولیدکننده در برابر کالایی که صادر می‌کند، نیازمند حمایت و پشتیبانی دولتی است که در این زمینه یک حمایت ساماندهی‌شده در صنعت شیشه وجود ندارد. حالا اگر در این صادرات شکایتی شود هیچ حمایت‌کننده‌ای وجود ندارد، چراکه درباره صادرات به هند و ترکیه دچار همین مشکل شدیم و هیچ اقدام حمایتی در این زمینه نشد. وی با تاکید بر این موضوع که صنعت شیشه مزیت نسبی در کشور ما است، خاطرنشان کرد: از آنجا که مواد اولیه در صنعت شیشه وجود ندارد و از سوی دیگر ظرفیت‌های خوبی نیز ایجاد شده و بیش از ۳۰درصد آن به صادرات اختصاص داده شده، اما مشکل این است که صادرات حمایت‌شده‌ای وجود ندارد. زجاجی ادامه داد: به همین دلیل صادرات در این صنعت با ارزش واقعی خود انجام نمی‌شود. در بخش‌های مختلف این صنعت وضعیت به همین گونه است. برای مثال در شیشه و بلور مدعی هستیم که بیش از میزان ظرفیت تولید داریم، اما از سوی دیگر شاهد واردات آن از ترکیه به کشور هستیم. دبیر انجمن صنفی شیشه ایران در ادامه تاکید کرد: باید به دید حمایت‌گرایانه از تولید و صادرات در صنعت شیشه گام برداشت، چراکه واحدهای تولیدی در کشور با کیفیت بالایی مشغول به تولید هستند و از نظر کیفیت مشکلی در این صنعت وجود ندارد. حجم صادرات نیز سال گذشته از مرز ۵۰۰هزار تن گذشت، این حجم صادرات می‌تواند به ۷۰۰ تا ۸۰۰هزار تن در امسال نیز برسد.

روزآمد نبودن فناوری‌های تولید

یکی از مهم‌ترین مشکلات تولیدکنندگان صنعت شیشه روزآمد نبودن فناوری است. در این‌باره امیر آشوری فعال در حوزه صنعت شیشه عنوان کرد: شیشه در وضعیت چندان مناسبی قرار ندارد. به دلیل اینکه حمایت مناسبی از این صنعت نمی‌شود. چراکه باوجود معادن سیلیس در کشور تولیدکنندگان برای تهیه مواد با مشکلاتی روبه‌رو هستند. آشوری مهم‌ترین مسئله صنعت شیشه در کشور را روزآمد نبودن فناوری عنوان کرد و گفت: فناوری صنعت شیشه در کشور دیمی مانده است.وی با تاکید بر اهمیت صنعت شیشه عنوان کرد: کاربرد و استفاده از صنعتی مانند صنعت شیشه بسیار گسترده است، از این‌رو با توجه به مزیت نسبی کشور در تولید شیشه می‌طلبد که به سمت فناوری روز در تولید شیشه گام برداریم. وی در ادامه خاطرنشان کرد: کاربرد شیشه در چندین بخش قابل تقسیم‌بندی است که هریک از این بخش‌ها باید بتوانند خود را به فناوری‌ها روز مجهز کنند.چراکه تولیدکنندگان داخلی شیشه به‌طور عمده به‌صورت سنتی و مدرن در حال فعالیت هستند. البته کارگاه‌های سنتی تولید شیشه بیشتر خصوصی هستند و چندان نتوانسته‌اند خود را مدرن کنند.