فناوری «پرد» در اندیشه تسخیر مگامدول و سوپرمگامدول‌ها

به گزارش می متالز، به گفته کارشناسان این حوزه، فناوری پرد شاهکاری در صنعت ایران است که در ابتدای راه قرار دارد. این فناوری به‌وسیله شرکت ام‌ام‌ای ثبت و اجرایی شده و در ۴ طرح استانی فولاد از ۸ طرح فولادی به‌کار گرفته شده است. فولاد شادگان، فولاد میانه و فولاد نی‌ریز راه‌اندازی شده‌اند و فولاد بافت نیز در نوبت راه‌اندازی در آینده نزدیک قرار دارد.
درباره فناوری ایرانی پرد با حسن کرباسچی، مدیرعامل شرکت ام‌ام‌ای در ایران به گفت‌وگو نشسته ایم که در ادامه می‌خوانید.

فناوری ایرانی پرد در چه طرح‌هایی به کار گرفته شده است؟

از ۴ طرح احیای مستقیم که به روش فناوری ایرانی پرد طراحی شده‌اند، ۳ طرح فولاد شادگان، فولاد میانه و فولاد نی‌ریز به بهره‌برداری رسیده‌اند. خرداد ۹۶ بود که نخستین طرح پرد در فولاد شادگان به نتایج بسیار خوبی رسید و این نتایج فراتر از حد انتظار ما بود. کارفرماها و کسانی که در این طرح‌ها مشغول به کار هستند و پیش از این نیز در احیای مستقیم به روش میدرکس کار کرده‌اند، به موفقیت طرح پرد اذعان دارند. ما از تجربه‌های طرح شادگان در میانه و از تجربه‌های این ۲ طرح در نی‌ریز استفاده کردیم و تمام این تجربه‌ها را در طرح بافت که اوایل سال ۹۸ به بهره‌برداری خواهد رسید، استفاده می‌کنیم.

احیای مستقیم میدرکس چه تفاوتی با فناوری ایرانی پرد دارد؟

در کشورهایی که فولاد آنها بر مبنای آهن اسفنجی تولید می‌شود، از فناوری‌ میدرکس، اچ‌وای‌ال و برخی فناوری‌های مبتنی بر زغال‌سنگ استفاده می‌شود، البته در کشور ما واحد ذوب‌آهن اصفهان با روش کوره بلند و با استفاده از زغال‌سنگ فولاد را تولید می‌کند اما سایر فولادسازی‌ها به روش قوس الکتریکی فولاد تولید می‌کنند. از این رو افرادی که در این واحدها کار کرده‌‌اند، تجربه‌های بالایی کسب کرده‌اند. از سوی دیگر ایران دومین تولیدکننده آهن اسفنجی در جهان و نخستین تولیدکننده به روش گازی است. از این رو با توجه به تجربه‌هایی که در زمینه تولید فولاد به‌دست آورده بودیم و همچنین توسعه تولید فولاد در چشم‌انداز ۱۴۰۴و رسیدن به ۵۵ میلیون تن، لازم بود که به سمت تولید فولادی برویم که بر مبنای داشته‌های کشور خودمان باشد. بنابراین حدود ۲ دهه گذشته در شرکت ام‌ام‌ای که دفتر آن در آلمان است، به این نتیجه رسیدیم که خود ما هم صاحب فناوری شویم. نطفه اولیه‌اش در آن سال‌ها شکل گرفت و بر مبنای آن گروهی متشکل از متخصصانی که به طور عملی کار کرده بودند و در طراحی و مهندسی نیز نقش داشتند، تشکیل شد و در حقیقت با تغییر ۴۰ مورد فناوری‌های گذشته، این طراحی جدید شکل گرفت. این تغییرات در ۲ گروه عمده قابل تقسیم‌بندی بود که یک‌سری تغییرات در فناوری میدرکس و اچ‌وای‌ال است. البته برخی تغییرات از قبل به شکل جزیره‌ای و در یک پلنت انجام شده بود. بخش دوم نیز طراحی‌هایی بود که خود کارشناسان ام‌ام‌ای محاسبات آن را انجام داده و مهندسی کرده بودند و مجموع این تغییرها منجر به طراحی فناوری پرد شد و به ثبت جهانی رسید. به عبارت دیگر فناوری پرد اگرچه این چرخه را از ابتدا تعریف نکرده اما تغییرات آن زیاد بوده و به عنوان یک فناوری جدید به ثبت رسیده است.

از چه زمانی فناوری پرد در واحدها به کار گرفته شد؟

سال ۸۶ از ۸ طرح استانی ۴ طرح به شرکت ام‌ام‌ای با فناوری پرد سپرده شد. در همان زمان فناوری میدرکس رقم پیشنهادی خود را نزدیک به ۲۰ میلیون یورو برای گرفتن هر یک از این طرح‌ها کاهش داد که بتواند طرح‌های دیگر را بگیرد. البته رقابت مثبت باعث خلاقیت بیشتر ایران شد. حضور همزمان ۲ فناوری در زمینه تولید آهن اسفنجی در کشور که یک طرف آن ایران بود، بسیار قابل توجه است.

برای چینی‌ها تولید زغال‌سنگ به‌صرفه‌تر است و شما برای آنها یک پلنت با فناوری پرد طراحی می‌کنید. چرا آنها خواستار طراحی یک پلنت به روش فناوری پرد شده‌اند؟

چین جزو کشورهایی است که زغال‌سنگ فراوان و گاز کمی دارد. این در حالی است که براساس آمار، نیمی از فولاد جهان را کشور چین تولید می‌کند اما تمام این تولید بر مبنای کوره‌های القایی یا بلند است. به عبارت دیگر چینی‌ها کوره‌های قوس الکتریکی ندارند. این در حالی است که استفاده از کوره‌های قوس الکتریکی سازگاری بیشتری با محیط‌زیست و آلایندگی کمتر دارد. کشور چین به دلایل محیط‌زیستی، سیاستی را تدوین کرده که تا سال ۲۰۲۰ میلادی (۱۳۹۸خورشیدی) حدود ۲۰۰ هزار تن از تولید فولاد خود را کاهش دهد، بنابراین به‌دنبال راهکارهای جایگزین است و یکی از همکاری‌هایی که به طور مشترک با ما آغاز کرده، فناوری پرد است. در این روش چینی‌ها به دنبال آن هستند تا قسمتی از تولید فولاد خود را با روش پرد پیش ببرند و پس از آن به جای استفاده از گاز از زغال‌سنگ استفاده کنند. در حقیقت بر اساس تلفیق این طرح‌ها، پلنت چین طراحی خواهد شد. فناوری پرد همان طراحی را خواهد داشت اما از آنجا که در این پلنت گاز طبیعی نداریم طراحی چینی‌ها از یک مرحله‌ به بعد به کار گرفته می‌شود. موضوع این است که اگر این فناوری در چین موفقیت‌آمیز شود، می‌توان این فناوری را در کشورهایی مانند چین که زغال‌سنگ دارند به کار گرفت، به عبارت دیگر می‌توان از زغال‌سنگ، گاز طبیعی گرفت. این روش آلایندگی کمتری برای آنها خواهد داشت.

فناوری پرد در چین چه زمانی به نتیجه خواهد رسید؟

کار از طرف شرکت ما در حال تکمیل شدن است و پلنت احیای مستقیم آن نیز تا ۹۵ درصد ساخته شده است. از طرف چینی‌ها کار تا حدی عقب افتاده است البته چینی‌ها قول داده‌اند آن را پیش ببرند. پیشرفت کار در کل سرعت خوبی دارد. امیدواریم در سال میلادی جدید این طرح نیز بهره‌برداری شود.

آیا کشورهای دیگر نیز متقاضی فناوری پرد هستند؟

ما در حال بازاریابی فناوری پرد هستیم اما در کل این فناوری را در کشورهایی می‌توان به کار گرفت که گاز داشته باشند. باید منتظر نتیجه پلنت چین باشیم که اگر موفقیت‌آمیز باشد، می‌توانیم این طرح را به طور مشترک با چین ارائه دهیم. درحال‌حاضر هم در کشورهای حوزه خلیج‌فارس بازاریابی می‌کنیم.
در اقدام دیگر نیز به‌دنبال سرمایه‌گذاران ترکیه هستیم تا برای یک یا چند واحد آهن اسفنجی به روش فناوری پرد در ایران سرمایه‌گذاری کنند. کشور ترکیه نیز واردات دارد و از سوی دیگر مسافت ایران با ترکیه این موضوع را به‌صرفه کرده و آنها را برای این سرمایه‌گذاری ترغیب می‌کند. البته این موضوع باید از سوی دولت‌ها مطرح شود چراکه با توجه به تحریم‌ها این تعامل نیز می‌تواند نقطه عطفی تلقی شود.

آیا شرکت ام‌ام‌ای در زنجیره فولاد به دنبال فناوری جدیدتری نیست؟

در بحث‌های جدید با همکاری شرکت آتوسک و ام‌ام‌ای قصد داریم طرح‌های دیگر را به فعالیت‌های جدید خود اضافه کنیم. به دنبال این هستیم که ۲ پروژه آهن اسفنجی بیجار و قروه که قرار بود با ظرفیت‌های ۸۰۰ هزار تن بهره‌برداری شود را در یک پلنت با ظرفیت یک‌میلیون و ۶۰۰هزار تن آهن اسفنجی تولید کنیم. از این رو در حال مذاکره‌ با ایمیدرو و کارفرما هستیم و توافق‌های اولیه حاصل شده تا نخستین پروژه مگامدول با روش پرد در استان کردستان را شاهد باشیم. امیدواریم شاهد حمایت‌های لازم سازمان ایمیدرو در این طرح باشیم که با توجه به نتایج خوبی که فناوری بومی‌شده پرد داشته، آن را در ظرفیت‌های بالاتر در مگامدول و سوپرمگامدول‌ها نیز به کار بگیریم.

فناوری پرد محدودیت ظرفیت ندارد و در هر ظرفیتی قابل اجراست؟

زمانی که یک فناوری به کار گرفته می‌شود و نتایج موفقیت‌آمیزی دارد برای به کار گرفتن آن در ظرفیت‌های بالاتر، نیاز به تغییرات چندانی نخواهد داشت. در زمینه فناوری پرد نیز اگر بخواهیم این فناوری را در ظرفیت‌های بالاتر از ۸۰۰ هزار تن به کار بگیریم، اصل فناوری و مشخصات آن تغییر نمی‌کند اما محاسبات آن برای ظرفیت‌های بالاتر تغییر خواهد کرد.