شمشی که طلا نیست اما دستکمی از آن ندارد

به گزارش می متالز، میرکریمی افزود: این پروژه به طور حتم تا پایان سال جاری راه‌اندازی می‌شود. برای راه‌اندازی این پروژه در کارخانه شمش آلومینیای جاجرم تاکنون مبلغ ۵۰۰ میلیارد تومان هزینه شده است.

وی تصریح کرد: ظرفیت سالانه این واحد تولیدی ۴۰ هزار تن شمش آلومینیوم در سال است.

ساخت پروژه شمش آلومینا در واحد تولیدی آلومینیای جاجرم از سال ۸۶ شروع به کار کرد که مسئولان وعده راه اندازی این واحد تولیدی را تا دهه فجر امسال داده بودند.

 پیش از این مدیرعامل آلومینای جاجرم در مهرماه گفته بود: ظرفیت تولید این کارخانه ۴۰ هزار تن آلومینیوم در سال است و سرمایه گذاری ارزی برای آن ۹۴ میلیون یورو و ۱۶۰ میلیارد تومان از محل منابع داخلی ایمیدرو و محل منابع داخلی خود شرکت انجام شده است.

تورج زارع افزود: تمام فعالیت‌های طرح آلومینیوم جاجرم شامل تأمین تجهیزات از داخل و خارج کشور انجام شده و اکنون مراحل نهایی نصب را طی می‌کند و امید است تا پایان امسال راه اندازی شود.

وی با بیان اینکه تا جایی که در توان بود از پتانسیل‌های داخلی استفاده کرده و به سمت بومی سازی حرکت کرده ایم گفت: طرح‌های توسعه‌ای خوبی در جاجرم در حال اجراست که از جمله آنها می‌توان به طرح توسعه طرح شمش آلومینیوم جاجرم در فاز ۲ و ۳ اشاره کرد. طرح آلومینیوم جاجرم در نهایت باید به تولید ۱۲۰ هزار تن در سال برسد.

زارع همچنین گفت: یکی دیگر از طرح‌های در دستور کار مجتمع جاجرم، تولید هیدارت ریزدانه به عنوان پرکننده و نسوز است که در صنایع هایتک مورد استفاده قرار می‌گیرد.

پیش از این در پی ابراز نارضایتی نماینده مردم اراک از تأمین نشدن مواد اولیه شرکت ایرالکو از سوی مجتمع جاجرم، رئیس سندیکای صنایع آلومینیوم ایران اظهار کرده که برنامه‌ریزی عرضه محصول این شرکت دولتی تحت نظر معاونت معدنی وزارت صمت و سازمان ایمیدرو انجام می‌شود.

 علی اکبر کریمی، نماینده اراک در مجلس اخیراً خواستار واگذاری شرکت آلومینای ایران (مجتمع جاجرم) به شرکت آلومینیوم ایران (ایرالکو) شده است، چرا که به گفته وی، آلومینیوم جاجرم با پول ایرالکو و برای تأمین مواد اولیه ایرالکو ساخته شده، اما امروز مدیران ایرالکو باید برای هر تن مواد اولیه جاجرم خواهش و تمنا کنند.

در این باره، هوشنگ گودرزی، رئیس سندیکای صنایع آلومینیوم ایران در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به این‌که مجتمع جاجرم تنها تولیدکننده آلومینا (ماده اولیه تولید آلومینیوم) است که آن را به یکی از دو تولیدکننده پایین‌دستی عرضه می‌کند، اظهار کرد: با توجه به این‌که مجتمع جاجرم محصول خود را صادر نمی‌کند، تحویل نشدن آلومینا به شرکت ایرالکو نشان می‌دهد جاجرم این ماده اولیه را فقط به شرکت المهدی عرضه می‌کند.

به گفته وی، با توجه به این‌که مجتمع جاجرم یک شرکت دولتی است و تحت نظر ایمیدرو اداره می‌شود، برنامه‌ریزی عرضه محصول آن تحت نظر معاونت معدنی وزارت صمت و ایمیدرو انجام می‌شود.

گودرزی هم‌چنین از اجرای طرح توسعه مجتمع جاجرم خبر داد که بر اساس آن تا پایان سال جاری خود جاجرم نیز شمش آلومینیوم تولید خواهد کرد و در نتیجه به یکی از مصرف‌کنندگان آلومینای خود تبدیل خواهد شد.

رئیس سندیکای صنایع آلومینیوم ایران خاطرنشان کرد که مجتمع جاجرم در شش ماه نخست سال جاری، ۱۲۱ هزار تن آلومینا تولید کرده و پیش‌بینی می‌شود کل تولید این شرکت در سال ۹۷ به ۲۵۰ هزار تن برسد.

 آلومینیم با علامت شیمیایی AL و شبکه کریستالی FCC می‌تواند اتم‌های عناصری مثل کربن، نیتروژن، هیدروژن و اکسیژن را به دلیل شعاع اتمی کوچک که دارد در خود حل نماید. نقطه ذوب ۶۶۰ درجه سانتیگراد و نقطه جوش آن ۲۷۵۰ درجه است. آلومینیم را در دماهای ۱۰۰۰ درجه و بالاتر از آن استفاده نمی‌کنند به دلیل اینکه شدیداً اکسید شده و تلفات آن زیاد است

این فلز به‌وسیله «هانس کریستین ارستد» شیمی‌دان و فیزیک‌دان دانمارکی به دست آمد. در روم و یونان باستان این فلز را به‌عنوان ثابت کننده رنگ در رنگرزی و نیز به‌عنوان بند آورنده خون در زخم‌ها به کار می‌بردند و هنوز هم به‌عنوان داروی بند آورنده خون مورد استفاده است. در سال ۱۷۶۱، «گویتون دموروو » پیشنهاد کرد تا alum را آلومین (alumin) بنامند.

اگر چه Al، یک عنصر فراوان در پوسته زمین است، این عنصر در حالت آزاد خود بسیار نادر است و زمانی یک فلز گرانبها و ارزشمندتر از طلا به حساب می‌آمد، بنابراین، به‌عنوان فلزی صنعتی اخیرأ مورد توجه قرار گرفته و در مقیاس‌های تجاری تنها بیش از ۱۰۰ سال است که مورد استفاده است.

در ابتدا که این فلز کشف شد، جدا کردن آن از سنگ‌ها بسیار مشکل بود و چون کل آلومینیوم زمین به صورت ترکیب بود، مشکل‌ترین فلز از نظر تهیه به شمار می‌آمد. آلومینیوم برای مدتی از طلا با ارزش‌تر بود، اما بعد از ابداع یک روش آسان برای استخراج آن در سال ۱۸۸۹، قیمت آن رو به کاهش گذاشت و سقوط کرد. تهیه مجدد این فلز از قطعات اسقاط (از طریق بازیافت) تبدیل به بخش مهمی از صنعت آلومینیوم شد.

بازیافت آلومینیوم موضوع تازه‌ای نیست، بلکه از قرن نوزدهم یک روش رایج برای این کار وجود داشت. با این‌همه تا اواخر دهه ۶۰ این یک کار کم منفعت بود تا زمانیکه بازیافت قوطی‌های آلومینیومی آشامیدنی‌ها بالاخره بازیافت این فلز را مورد توجه قرار داد. منابع بازیافت آلومینیوم شامل اتومبیل‌ها، پنجره‌ها، درها، لوازم منزل، کانتینرها و سایر محصولات هستند.

آلومینیوم، عنصر شیمیایی است که در جدول تناوبی دارای علامت Al و عدد اتمی ۱۳ می‌باشد. آلومینیوم که عنصری نقره‌ای و انعطاف‌پذیر است، عمدتأ به صورت سنگ معدن بوکسیت یافت می‌شود و از نظر مقاومتی که در برابر اکسیداسیون دارد، همچنین وزن و قدرت آن، قابل توجه‌است. آلومینیوم در صنعت برای تولید میلیون‌ها محصول مختلف به کار می‌رود و در جهان اقتصاد، عنصر بسیار مهمی است.

اجزای سازه‌هایی که از آلومینیوم ساخته می‌شوند، در صنعت هوانوردی و سایر مراحل حمل و نقل بسیار مهم هستند. همچنین در سازه‌هایی که در آنها وزن پایداری و مقاومت لازم هستند، وجود این عنصر اهمیت زیادی دارد.

آلومینیوم، فلزی نرم و سبک، اما قوی است، با ظاهری نقره‌ای – خاکستری مات و لایه نازک اکسایش که در اثر برخورد با هوا در سطح آن تشکیل می‌شود، چکش خوار و انعطاف پذیر است و به راحتی خم می‌شود. همچنین بسیار بادَوام و مقاوم در برابر زنگ خوردگی است. بعلاوه، این عنصر غیر مغناطیسی، بدون جرقه، دومین فلز چکش خوار و ششمین فلز انعطاف‌پذیر است.

چه از نظر کیفیت و چه از نظر ارزش، آلومینیوم کاربردی‌ترین فلز بعد از آهن است و تقریبأ در تمامی بخش‌های صنعت دارای اهمیت است. آلومینیوم خالص، نرم و ضعیف است، اما می‌تواند آلیاژهایی را با مقادیر کمی از مس، منیزیوم، منگنز، سیلیکون و دیگر عناصر بوجود آورد که این آلیاژها ویژگی‌های مفید گوناگونی دارند. این آلیاژها اجزای مهم هواپیماها و راکتها را می‌سازند.