زخمی که معدن می‌زند

می متالز - استخراج، فرآوری و ذوب مواد معدنی فلزی بر محیط‌زیست آثار زیانباری دارد.

به گزارش می متالز، به دلیل وجود میزان کم محتوای فلزات در سنگ‌های استخراج شده معدنی، در این نوع معادن در مجموع میزان باطله بسیار زیاد است و بیشتر این باطله‌ها به اجبار در محیط باقی می‌مانند. برای مثال با توجه به اینکه میزان مس محتوای سنگ معدن در شرایط مناسب، یک درصد یا کمتر از آن است، بیش از ۹۹ درصد سنگ استخراج شده در این نوع معادن به صورت باطله استخراج و فرآوری شده و در محیط معدن باقی می‌ماند. در ضمن، مقدار زیادی سنگ بدون عیار نیز وجود دارد که در مراحل مختلف باید باطله‌برداری شوند. با این کار میزان باطله باقی مانده معدن را افزایش می‌دهند که علاوه بر اثرات تخریبی پساب کارخانه‌های تغلیظ بر محیط‌زیست است.
در رده فلزات، تولید سرب، روی و مس، بیشترین تاثیر منفی را بر محیط‌زیست داشته که برای مثال در کارخانه‌های ذوب مس به ازای هر میلی‌گرم مس خالص تولیدی، ۱۱ صدم میلی‌گرم گوگرد به فضا و محیط‌زیست وارد می‌شود.
سرب و روی نیز در فرآیند ذوب و فرآوری تولید، میزان زیادی گاز کربنیک، انیدرید سولفوریک و اکسیدهای مختلف ازت ایجاد می‌کنند که در کنار ذرات معلق تولید شده وارد فضا می‌شوند.
کارخانه‌های فرآوری سرب و روی نیز به میزان زیادی رسوبات فلزی را وارد خاک می‌کنند که موجب آلودگی خاک‌های اطراف محیط می‌شوند و تاثیر کوتاه‌مدت و بلندمدتی بر محیط‌زیست و موجودات زنده می‌گذارند. علاوه بر این، پساب‌ها و ضایعات کارخانه‌های صنایع فلزی نیز در آلودگی فلزی محیط‌زیست موثر هستند و به طور کلی کارخانه‌های ذوب فلزی، آلوده‌کنندگان اصلی محیط از نظر آرسنیک کادمیوم آنتیموان و مس هستند. لازم به یادآوری است که کارخانه‌های ذوب روی نیز آلودگی‌ گازی سلنیوم، کرم، نیکل و سرب ایجاد می‌کنند.
ارزیابی تاثیر استخراج و فرآوری و ذوب فلزات و تاثیرات آنها بر محیط‌زیست مشکل بوده و دلیل آن فقدان یک متدولوژی برای درک میزان تاثیر این نوع فعالیت‌ها بر محیط‌زیست و انسان‌هاست. با این اوصاف با مطالعات اولیه انجام شده به این نتیجه رسیده‌اند که یکی از مضرترین مواد فلزی که استخراج و ذوب آن بیشترین صدمه را به محیط‌زیست و اتمسفر می‌زند، فلز سرب است. تجزیه و تحلیل‌ها و مطالعات انجام شده، ما را به این نتیجه رسانده که ورود سرب و کادمیوم به خاک‌های زراعی، یکی از مهم‌ترین آثار مخرب استحصال فلز سرب است و این عناصر به وسیله خاک و جذب گیاهانی که در این مناطق کشت می‌شوند، آلودگی‌ خطرناکی برای مصرف‌کنندگان ایجاد می‌کنند.

بهرام فرزاد / کارشناس زغال‌سنگ

منبع: روزگار معدن

معدن استخراج محیط‌زیست