اقتصاد مقاومتی کلید عبور از بحران‌ها

به گزارش می متالز، ابتدا برای اقتصاد مقاومتی، تعریف‌های متفاوتی ارائه شد؛ تعدادی از مسئولان، عملکرد روزمره و وظایف سازمانی خود را به حساب اقتصاد مقاومتی گذاشتند که چنین نبود و تعداد دیگری از مسئولان دولتی و نهادها نیز مسیر فکری و سیاسی خود را به عنوان اقتصاد مقاومتی ابراز کردند که چنین نبود. بعضی از سیاست‌گذاری‌ها در قوای سه‌گانه و مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز بیش از آنکه راهکارهای عملی را نمایان کنند، در حد شعار و حرف‌های کلی بودند، از این رو آنچه مورد انتظار بود محقق نشد.
برای اثبات مدعای خود چند مثال در حوزه معدن و صنایع معدنی که یکی از مصداق‌های اقتصاد مقاومتی است را می‌آوریم. ایران از نظر ذخایر معدنی، غنی است، نزدیک به ۱۰۰۰ میلیارد دلار ذخیره کشف شده دارد، جزو ۱۰ کشور معدنی جهان است و با توجه به ذخایر گاز فراوان می‌تواند رشد و جهش را در توسعه کشور حاصل کند. مواد معدنی، تجدیدناپذیر و مورد نیاز بیشتر کشورها هستند و نکته مهم اینکه به واردات مواد اولیه خارجی نیاز ندارند و درست در جهت استقلال کشور هستند. در این حوزه پیشنهاد شد برای اکتشاف یک میلیون و ۶۰۰ هزار کیلومتر مربع وسعت کشور که در ۸۰ سال گذشته در عملیات اکتشافی بسیار عقب است، با تامین بودجه کافی برای سازمان زمین‌شناسی، این سازمان اقدامات دهه‌های گذشته را تکمیل و پیش‌زمینه اطلاعات را برای سرمایه‌گذاری وسیع در کشور فراهم کند.
مورد دوم، افزایش سرمایه صندوق بیمه معدن یا وام ۵ ساله از صندوق توسعه ملی به میزان ۵۰۰ میلیون دلار در ۳ سال برای حمایت از بخش خصوصی، کاهش ریسک اکتشاف و استخراج این بخش است تا بتواند تحرک چشمگیری در عرصه اکتشاف و استخراج در میهن ایجاد کند. مورد سوم پیشنهاد شد که طلب چند هزار میلیارد تومانی سازمان توسعه‌ای ایمیدرو داده شود تا با مشارکت بخش خصوصی یا شرکت‌های معتبر خارجی، کارهای زمین مانده چندین دهه را شروع کند به‌ویژه آنکه پس از برجام در حوزه معدن و صنایع معدنی، امکان جهش وجود داشت. موارد متعدد دیگری نیز وجود دارد که می‌توان گفت متاسفانه بیشتر آنها در حد شعار و حرف ماندند و فقط ایمیدرو از منابع محدود خود ۵۰۰ میلیارد تومان عملیات اکتشافی را در پهنه ۷۰هزارکیلومتر مربع با حمایت وزارت صنعت، معدن و تجارت از سال ۱۳۹۳ در ۲۱ استان کشور شروع کرد و ۲۰۰ هزار کیلومتر مربع ژئوفیزیک هوایی را نیز انجام داد. این آمار نشان‌ می‌دهد که در مقایسه با۸۰ سال گذشته، کاری بس بزرگ انجام شده و۵۰۰ میلیون تن به ذخایر قطعی سنگ آهن، ۴۵۰ میلیون تن به زغال سنگ و ۵۰ تن به ذخایر طلا و به‌ویژه ذخایر عناصر نادر خاکی(فلزات نادر) افزوده شده و با کشف ۴۵۰ محدوده امیدبخش که ذخایر مناسبی دارد تا پایان سال ۱۳۹۸ این بخش آینده بهتری خواهد داشت.
همچنین در زنجیره فولاد سنگ آهن تنی حدود ۵۰ دلار با ساخت کارخانجات متعدد از کنسانتره تا گندله و آهن اسفنجی دارای ارزش افزوده شده و تا شمش فولاد و مقاطع طولی به حدود ۵۰۰ دلار می‌رسد و به جز ارزش افزوده چندین برابری، اشتغال بالا ایجاد می‌کند. دلیل اینکه این شعار هنوز محقق نشده این است که هنوز اتفاق نظر و تعریف مشخصی بر اینکه اقتصاد مقاومتی چیست و چه باید کرد و اهمیت عملی آن بین تصمیم‌گیران حاصل نشده است. باید قبول کرد که برای اجرای این اصل مهم، سرمایه‌گذاری و جذب سرمایه بسیار مهم است و با بودجه محدود کشور حاصل نمی‌شود. باید از منابع ایرانیان خارج از کشور و بین‌المللی با تصمیم‌های جسورانه استفاده کرد. همچنین بخش خصوصی داخلی را باید به طور عملی، حمایت و بروکراسی فعلی را اصلاح کرد.

مهدی کرباسیان / رئیس پیشین ایمیدرو