واردات، مقرون به صرفه‌تر از صادرات

به گزارش می‌متالز، محسن مومن‌زاده بیان کرد: یکی از مواد اولیه اصلی ما برای تولید این محصولات مس است؛ از سیم‌های روکشدار با عایق لاکی در داخل دستگاه جوش و از شمش پودر شده مس برای تولید انبر جوش بهره می‌بریم. با توجه به کاربرد‌های فراوان این دستگاه، تمام صنایع نیازمند آن هستند یعنی هر صنعتی که به جوشکاری نیاز داشته باشد ملزم به استفاده از دستگاه جوش است. در هر نقطه از ایران از گارگاه‌های کوچگ گرفته تا صنایع بزرگ و بالادستی همچون ساختمان‌سازی، خودروسازی و… که در فرایند تولید نیازمند جوشکاری هستند، به طور حتم به دستگاه و انبر جوش مجهز هستند. حدود ۳۰ کارخانه بزرگ در کشور وجود دارند که در این حوزه فعالیت می‌کنند و در حال حاضر شرکت صنایع برق و الکترونیک مومن، ۲ درصد نیاز کشور به این دستگاه و تجهیزات را مرتفع می‌کند. این مجموعه توانسته است با آموزش نیروی انسانی، زمینه اشتغال برای ۲۰ نفر را فراهم کند، اما قابلیت اشتغال‌زایی برای ۵۰ تا ۶۰ نفر را هم دارد.

وی در خصوص اینکه چه میزان از ماشین‌آلات و تجهیزات مورد نیاز این صنعت بومی‌سازی شده است، عنوان کرد: بخش عمده ماشین‌آلات و تجهیزات در کشور ساخته و تولید شده‌اند، اما در حدود ۳۰ درصد از آن‌ها، به دلیل محدودیت در تکنولوژی بومی‌سازی نشده‌اند و باید از طریق واردات تامین شوند؛ به همین دلیل برخی از ماشین‌آلات مورد نیاز خود را از کشور چین وارد می‌کنیم.

مدیرعامل شرکت صنایع برق و الکترونیک مومن با اشاره به اصلی‌ترین مشکلی که در روند تولید با آن مواجه هستند، اظهار کرد: اصلی‌ترین چالشی که با آن روبه‌رو هستیم، تهیه دشوار مواد اولیه است. به دلیل عرضه مواد اولیه در تناژ بالا، قادر به خرید آن‌ها از بورس کالا نیستیم، پس باید مس مورد نیاز خود را از طریق بازار آزاد و یا واسطه‌گران با قیمت‌های بالاتر تهیه کنیم. در سال‌های گذشته امکان خرید مواد اولیه به طور مستقیم از کارخانه‌های بزرگ وجود داشت و تولید‌کنندگان کوچک که دارای پروانه بهره‌برداری بودند، می‌توانستند در تناژ پایین مس و ورق فولادی مورد نیاز خود را خریداری کنند. زمانی که بورس کالا جایگزین این امر شد، واحد‌های تولیدی کوچک‌مقیاس که در سال حداکثر نیاز آن‌ها به ورق فولادی ۲۰۰ تا ۵۰۰ تن بود، تحت فشار قرار گرفتند، زیرا نمی‌توانستند به یکباره یک هزار تن ورق فولادی را از این تالار صنعتی خریداری کنند؛ همچنین در مورد مس که در بورس کالا در تناژ‌های ۲۰ تا ۴۰ تن عرضه می‌شود باید گفت تولیدکننده‌ای که نیاز آن در حد یک یا دو تن در سال است، چگونه می‌تواند این مقدار را تهیه کند؟

عقب ماندن از گردونه رقابت

مومن‌زاده به بیان دیگر مشکلات تولید پرداخت و گفت: هزینه بالای خرید مواد اولیه در داخل نسبت به کشور‌های خارجی باعث شده تا تمایل به واردات آن‌ها داشته باشیم. به عنوان مثال، علی‌رغم اینکه ایران یکی از صادرکنندگان مس به کشور چین است، هزینه خریداری سیم لاکی در داخل ۳۰ تا ۴۰ درصد بیشتر از هزینه خرید آن از چین است. همین موضوع باعث شده تا مزیت رقابتی خود را نسبت به تولیدکنندگان خارجی در بازار‌های بین‌المللی از دست بدهیم و نتوانیم با آن‌ها به رقابت بپردازیم، زیرا قیمت تمام شده محصولات ما ۲۰ تا ۳۰ درصد بالاتر از قیمت‌های جهانی است. اگر مس مورد نیاز خود را با نرخ ارز آزاد یعنی ۵۰ هزار تومان از یک کشور خارجی خریداری کنیم، هزینه کمتری برای ما به همراه خواهد داشت تا اینکه از منابع داخلی آن را تهیه کنیم. این مسئله به نفع مصرف‌کنندگان هم نیست، زیرا آن‌ها هم باید محصول نهایی را با قیمت بالاتری خریداری کنند.

وی در همین راستا ادامه داد: برای اینکه تولیدکنندگان ایرانی بتوانند در بازار‌های خارجی عرض‌اندام کنند، باید با قیمت‌های جهانی مواد اولیه را خریداری کرده و محصول نهایی به فروش برسانند. البته برخی تولیدکنندگان به ناچار مجبور هستند مواد اولیه خود را از واسطه‌گران تهیه کنند و این افراد به سبب سود‌های کلانی که از این طریق به دست می‌آورند، به راحتی اجازه نمی‌دهند صنایع پایین‌دستی و کوچک بتوانند به طور مستقیم از کارخانه‌ها و تولیدکنندگان بزرگ، مواد اولیه مورد نیاز خود را خریداری کنند. تاکنون حمایت‌های لازم از سوی دولت از ما تولیدکنندگان، جهت هموار کردن مسیر تولید به عمل نیامده است و باید گفت که آینده این صنعت با این شرایط آنچنان روشن نخواهد بود؛ تولیدکنندگان در حال حاضر تنها در فکر حفظ واحد تولیدی هستند. در دهه ۸۰ این صنعت در اوج خود قرار داشت و شرایط برای تولیدکنندگان بسیار عالی بود، علاوه‌بر اینکه مواد اولیه مورد نیاز خود را به راحتی تهیه می‌کردیم، واردات و صادرات هم بسیار آسان بود و صادرات محصولات نهایی به کشور‌های عربی و همسایه در جریان بود.

حال تولید خوب نیست

مدیرعامل شرکت صنایع برق و الکترونیک مومن با بیان اینکه و ضعیت تولید و بازار مصرف در سال ۱۴۰۱ چگونه بود، تصریح کرد: به طور کلی وضعیت تولید دستگاه‌های جوش در سال گذشته از شرایط خوبی برخوردار نبود؛ این امر ناشی از رکود در صنایع بالادستی و بزرگ‌تر و اوضاع نامناسب اقتصادی کشور بود. به دلیل اینکه این صنعت وابسته به پرو‌ژهای عمرانی و تولیدی است، اگر این پروژ‌ها افزایش یابند، تقاضا برای این دستگاه‌ها و قطعات جانبی آن‌ها نیز افزایش می‌یابد، اما با کاهش پروژ‌های تولیدی در کشور، تقاضا برای محصولات ما نیز روند نزولی به خود گرفته است. تنها راهکاری که می‌تواند باعث خروج از این وضعیت شود، صادرات محصولات است، اگر محصولات نهایی را صادر و مواد اولیه را به قیمت‌های جهانی تهیه می‌کردیم از شرایط بهتری برخوردار بودیم.

منبع: فلزات آنلاین