تحقق ۵ درصد درآمد ناخالص ملی کشور به وسیله اکتشافات معدنی

به گزارش می متالز، علیرضا شهیدی در نشست خبری خود که در همین زمینه با اصحاب رسانه در مشهد برگزار شد، اظهار کرد: سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور ۳۴ مخاطره را در کشور شناسایی کرده که شامل سیل، زلزله، توفان، بحران آب و... بوده و در این حوزه ۴۳ مورد مخاطره جهانی شناسایی شده که اگر درست مدیریت شود جلوی بحران و آسیب گرفته می‌شود.
وی افزود: سازمان زمین‌شناسی کشور از سال ۱۳۳۸ فعالیت خود را آغاز کرده و در اکتشافات پایه هم از سال ۷۸ که این مجموعه با عنوان سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور به فعالیت خود ادامه می‌دهد دایر است. در سال‌های اخیر نیز براساس نوع ماده‌های معدنی کشف شده افزون بر ۶۲ میلیارد دلار مواد معدنی را کشف کرده‌ایم.
رئیس سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور با بیان اینکه به دنبال تقسیم ثروت در مناطق محروم و ایجاد اشتغال‌های جدید در حوزه زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی هستیم، خاطرنشان کرد: امروز، کشورها به کشف ذخایر پنهان ورود پیدا کرده‌اند و در امریکا ۳۸۰ متر عمق اکتشافات زیرزمینی بوده که این عدد در ایران نیم متر است و در خراسان رضوی توسعه سنگان را داشته‌ایم.
شهیدی تصریح کرد: سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور یک سازمان حاکمیتی بوده و این سازمان در زمینه اکتشاف به خوبی عمل کرده و در تولید نقشه‌های زمین‌شناسی هم فعالیت داریم.
او در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به اینکه ۷ موزه برتر جهان در سال ۲۰۱۸ میلادی، بیش از ۳۶ میلیون بازدیدکننده داشتند گفت: موزه از ۱.۵ میلیون بازدیدکننده به ۵ میلیون بازدیدکننده رسیده و امیدواریم با برنامه‌ریزی درست، شاهد آمار بالای بازدیدکنندگان از پارک موزه‌های علوم زمین ایران باشیم.
رئیس سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور با بیان اینکه در افق ۱۴۰۴ تولید ۵۵ میلیون تن اکتشافات معدنی را پیش‌بینی کرده‌ایم، گفت: در سال ۹۸ گسل درونه را در شمال کشور و راه‌اندازی واحدهای اکتشافاتی را نیز در شهرستان‌های استان‌های مختلف از جمله کلات خراسان رضوی خواهیم داشت و به دنبال ۳ برابر کردن حجم ذخیره‌سازی‌های معدنی در کشور هستیم.
شهیدی گفت: از مجموع هزار نیروی شاغل در سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور ۸۰ درصد آنها فارغ‌التحصیلان دانشگاهی با مدرک کارشناسی به بالا هستند و از این میزان بیش ۱۵۰ نفر مدرک دکترا دارند.
شهیدی‌ که در آیین پایانی نخستین پارک موزه علوم زمین کشور در مشهد سخن می‌گفت، اظهار کرد: این پارک موزه با تلاش ۱۰ ساله بهره‌برداری شده و همواره برای ساخت آن معضلات ‌و مشکلاتی وجود داشته است.
وی گفت: با توجه با هدف والایی که دست‌اندرکاران ساخت این پروژه داشتند و با وجود تمام سختی‌ها خوشبختانه توانستند بحث‌های مالی و اجرایی را به پایان برسانند. این پارک‌ موزه در خاورمیانه بی‌نظیر است و گنجینه بسیار گرانبهایی برای زمین‎شناسان به شمار می‌رود. در واقع چنین پارک‌موزه‌هایی می‌توانند اندکی از ویژگی‌های زمین‌شناسی ایران را به‌نمایش بگذارند.
وی افزود: سازمان زمین‌شناسی دارای ۲ معاونت است که یکی از آنها معاونت زمین‌شناسی بوده و دارای ۱۱۰ پروژه اکتشافی در حوزه‌های گوناگون مخاطرات، زمین‌شناسی، زیست‌محیطی و... است. وظیفه سازمان از ابتدای کار، تولید اطلاعات پایه در قالب زمین‌شناسی بوده است. خوشبختانه درحال‌حاضر نقشه‌های زمین‌شناسی با پوشش ۵۰ هزار به پایان رسیده و حدود ۱۰سال است جزو معدود کشورهای جهان قرار گرفته‌ایم که تهیه نقشه با مقیاس ۲۵ هزار را آغاز کرده‌ایم. این نقشه‌ها در ۶ لایه تهیه می‌شوند که شامل زمین‌شناسی اقتصادی، زیست‌محیطی، مخاطرات، آب‌زمین‌شناسی و زمین‌شناسی مهندسی می‌شود. شهیدی تشریح کرد: سازمان زمین‌شناسی ۲ وظیفه حاکمیتی بسیار مهم دارد؛ یکی تولید ثروت به وسیله اکتشاف موادمعدنی و دیگری صیانت از ثروت کشور که به‌واسطه مخاطرات زمین‌شناسی از کشور محافظت می‌کنیم. حدود ۵ درصد تولید ناخالص داخلی کشور، مربوط به حوزه اکتشافات مواد معدنی است. اگر از این میزان صیانت کنیم و مخاطرات زمین‌شناختی کشور را به‌دقت رصد کنیم، می‌توانیم از هزینه‌ای که بابت این مخاطرات به کشور تحمیل می‌شود جلوگیری کنیم.
وی درباره مخاطرات ایران توضیح داد: زمانی که ایران را بررسی می‌کنیم، متوجه می‌شویم از میان ۴۳ مخاطره که در جهان ثبت شده، ۳۴ مخاطره در ایران ثبت شده است و کشور ما به لحاظ مخاطرات، سومین کشور جهان است. بنابراین وظیفه شناخت و پایش این اطلاعات را برعهده داریم. مخاطرات به ۲ دسته انسان‌ساز و طبیعی تقسیم می‌شوند و در هر دوی این مخاطرات، متاسفانه خسارت‌های بسیار زیادی به کشور وارد می‌شود. در این زمینه، نقشه‌های مخاطرات همچون نقشه زمین‌لرزه ایران تهیه شده و هر سال به‌روز می‌شود.
وی اظهار کرد: سازمان در حوزه بحران آب نیز فعالیت‌هایی را انجام می‌دهد. در استان خراسان‌رضوی، اکتشاف آب پارس در کوه‌های هزارمسجد به پایان رسیده و امیدواریم بتوانیم میزانی از کمبود آب خراسان به‌ویژه شهر مشهد را جبران کنیم. از سویی دیگر به دنبال افزایش مصرف آب، فرونشست‌ها اتفاق می‌افتند. در واقع در بخش‌هایی که رس وجود داشته و آب مصرف ‌شده است، فرونشست و از بین رفتن حوزه‌های آبخوان ایجاد می‌شود.

۳۰۰ دشت کشور تحت تاثیر فرونشست قرار دارند

شهیدی با بیان اینکه «متاسفانه حدود ۳۰۰ دشت کشور، تحت تاثیر فرونشست قرار دارند» گفت: فرونشست کشور از عددهای گوناگونی تشکیل شده است. در اتحادیه اروپا، ۴ میلی‌متر فرونشست را مخاطره و بحران به‌ شمار می‌آورند، در حالی که در برخی از دشت‌های ایران این فرونشست تا ۳۵ سانتی‌متر می‌رسد. باید توجه کرد که فرونشست‌، بحثی بسیار جدی است و از آن به‌عنوان زلزله خاموش یاد می‌شود. برای نمونه جنوب شهر تهران به‌شدت با این پدیده روبه‌رو است و این شهر سالی ۳۵ سانتی‌متر فرونشست دارد.
رئیس سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور ادامه داد: پدیده دیگری که کشور را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد، پدیده گرد وغبار است. وظیفه ما تعیین منبع گرد و غبار در کشور است. در گذشته گفته می‌شد که گردوغبارها منشأ خارجی دارند اما با پایش کشور به این نتیجه رسیدیم مناطقی با وسعت ۳۵ هزار کیلومتر مربع وجود دارند که می‌توانند منشأ گردوغبار در کشور باشند. ما در امسال در خوزستان کار کردیم و از سال آینده در سیستان و بلوچستان فعالیت خواهیم کرد.
شهیدی تشریح کرد: معاونت اکتشاف، معاونت دیگر سازمان زمین‌شناسی است. این معاونت دارای ۶۵ پروژه است که در بحث‌های گوناگون فعالیت می‌کند. در امسال، قرارداد حفاری ۱۷ هزار متری اکتشاف را داریم که در بخش‌های گوناگون کشور در حال انجام است. همچنین حدود ۲۵۰۰ کیلومتر آزادسازی پهنه‌های اکتشافی را در امسال داشتیم.

نخستین پارک موزه علوم زمین

عصر چهارشنبه با حضور رئیس سازمان زمین‌شناسی و استاندار خراسان رضوی، نخستین پارک موزه علوم زمین گشایش یافت. مدیرکل زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی شمال شرق کشور درباره نخستین پارک موزه علوم زمین کشور در مشهد گفت: این موزه در زمینی به گستره ۱۰ هزار مترمربع با زیربنای یک هزار و ۷۵۰ مترمربع ساخته شده است.
جعفر طاهری افزود: ساخت این پارک موزه از سال ۱۳۸۷ آغاز شد اما به دلیل کمبود اعتبار، اجرای آن در سال ۱۳۹۴ متوقف شد و در دولت تدبیر و امید با همکاری وزارت صنعت، معدن و تجارت، از سر گرفته شد.
وی اظهار کرد: به جز تجهیزات داخل این پارک موزه، ۱۰۰ میلیارد ریال برای فضاسازی آن هزینه شده که ۵۰ درصد این مبلغ از محل اعتبارات استانی و بقیه از اعتبارات ملی است.
وی گفت: این موزه دارای پارک‌های تخصصی زمین‌شناسی، اکتشاف و معدنکاری است و مجموعه‌های زیبایی از سنگ‌ها، فسیل‌ها و کانی‌ها را به نمایش می‌گذارد.
طاهری افزود: همچنین در این موزه، یک تونل اکتشافی و آموزشی، مراحل مختلف معدنکاری را نمایش می‌دهد.

سیاست‌گذاری برای سال پیش‌رو

گفتنی است هفدهمین جلسه شورای معاونان و مدیران و چهارمین جلسه شورای هم‌اندیشی مراکز در حاشیه بهره‌برداری از نخستین پارک موزه علوم زمین در مشهد برگزار شد.
بر اساس این گزارش، در این نشست، برنامه‌ریزی در حوزه زمین‌شناسی و اکتشاف در سال ۹۸ انجام و برخی از دستورهای تکلیفی ابلاغ شد و بقیه نظرها به شور گذاشته شدند.
ضرورت توجه به اقتصاد مقاومتی و بازده بالا با ایجاد کمترین هزینه تحمیلی به دولت، از مهم‌ترین مسائلی بود که درباره آن بحث و تبادل نظر شد.
در این جلسه با عنوان اینکه از لحاظ شاخص عملکردی، گروه مخاطرات سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور، حضور موثری در مخاطرات به وجود آمده داشته، بر حمایت ویژه از طرح‌های ملی مخاطرات تاکید شد.
همچنین انجام ماموریت‌های صحرایی در قالب کمپ‌های متمرکز (خراسان جنوبی و کردستان) در سال آینده، اولویت‌بندی برای پایان پروژه‌های نیمه‌تمام، اعلام نیاز معاونت‌ها و مدیریت‌ها پیش از پایان سال برای بررسی در اولویت‌بندی، امضای تفاهمنامه در سال آینده بین مدیرکل مراکز و طرح و برنامه و برگزاری نشست بعدی درباره اکتشاف برای تعیین تکلیف کد پروژه‌ها، بخش دیگری از دستاوردهای هفدهمین جلسه شورای معاونان و مدیران و چهارمین جلسه شورای هم‌اندیشی مراکز در مشهد بود.