به گزارش می متالز، شاید بتوان گفت اگر قانون منع بکارگیری بازنشستهها را دارای حسن بدانیم، از دست دادن آدمهای توانمندی مانند دکتر مهدی کرباسیان یکی از صدمههایی بود که به گواه مدیران بخشهای معدن و صنایع معدنی و خبرنگاران این حوزه، به مدیریت اقتصادی کشور وارد آمد.
متن حاضر، نگاهی اجمالی به تحولات ایمیدرو از نیمه دوم ۹۲ تا مهر ۹۷ دارد. این تحولات مربوط به دوره مدیریت دکتر مهدی کرباسیان، یازدهمین رئیس هیات عامل ایمیدرو است؛ سازمان بزرگی که چالشهای آن نیز به بزرگی همین سازمان بود.
تغییر نگرش در جایگاه ایمیدرو، نوع همکاری با بخش خصوصی، تامین مالی و همکاریهای فنی و آموزشی و اقدامات نخستین این سازمان، از جمله پدیدههایی بود که در این مدت، در خاطره مدیریتی ایمیدرو نقش بست. در این گزارش به سوابق تحصیلی و اجرایی مهدی کرباسیان، تحولات شاخص دوره مدیریتی وی و اظهار نظر مدیران درباره عملکرد اشاره شده است.
سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران که با نام «ایمیدرو» شناخته میشود، هلدینگ دولتی فعال در بخش معدن جمهوری اسلامی ایران است که دارای ۸ شرکت اصلی و ۵۵ شرکت عملیاتی در زمینه صنایع فولاد، آلومینیوم، مس، سیمان و مواد معدنی است.
مهدی کرباسیان، متولد سال ۱۳۳۰ اصفهان است که سال ۱۳۵۲ در مقطع کارشناسی حسابرسی موسسه عالی حسابداری درس خواند. او در سال۱۳۵۷ مدرک کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی MBA خود را از دانشگاه اوکلاهماسیتی امریکا گرفت و در سال۱۳۷۰ نیز دوره مدیریت عالی را در مدرسه عالی بنف (دانشگاه البرتا) کانادا گذراند.
کرباسیان همچنین در سال۱۳۸۲ مدرک دکترای مدیریت از دانشگاه پیسلی اسکاتلند دریافت کرد.
او در دوران خدمت خود قادر به دریافت نشان درجه ۲ لیاقت و مدیریت و نشان درجه ۲ خدمت شد.
مهمترین سوابق اجرایی مهدی کرباسیان از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی تاکنون عبارتند از: فرماندار شهرستان نوشهر، معاون وزارت راه و ترابری در امور حملونقل، قائم مقام ریاست بنیاد مستضعفان، معاون وزیر نفت در امور بازرگانی، عضو هیات مدیره و مدیر بازرگانی شرکت ملی نفت ایران، رئیس هیات مدیره و مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی، معاون وزیر و رئیس کل گمرک جمهوری اسلامی ایران، معاون کل وزارت امور اقتصادی و دارایی، عضو هیات رئیسه صندوق اوپک (وین ـ اتریش)، عضو هیات رئیسه بانک توسعه اسلامی(جدهّ)، عضو شورایعالی بورس و اوراق بهادار، رئیس هیات مدیره و مدیرعامل شرکت منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس(عسلویه)، رئیس هیات رئیسه صندوق بازنشستگی کارکنان صنعت نفت، رئیس شورایعالی جامعه حسابداران رسمی کشور (دوره سوم)، مدیرعامل شرکت سرمایهگذاری خوارزمی (سهامی عام)، عضو فدراسیون جهانی بدمینتون، رئیس فدراسیون بدمینتون، خزانهدار و عضو هیات اجرایی کمیته ملی المپیک جمهوری اسلامی ایران و معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت و رئیس هیات عامل سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران.
او تالیفاتی هم دارد که مهمترین آنها که به زیور طبع آراسته شده عبارتند از: بررسی ضرورتهای بازنشستگی در ایران، تطبیق اقتصاد اسلامی سرمایهداری و تامین اجتماعی و بازنشستگی در ایران.
اقدامات و عملکرد ایمیدرو در زمان تصدی کرباسیان، در ۵ سال گذشته، سبب شد این سازمان به عنوان نهاد برتر دولتی در جشنواره شهید رجایی سال ۱۳۹۷ انتخاب شود. در این زمینه، ۱۷ شهریور، دکتر حسن روحانی رئیس جمهوری، تندیس و لوح تقدیر سازمان برتر دولتی را به مهدی کرباسیان به عنوان رئیس هیات عامل سازمان، اعطا کرد.
در متن رئیسجمهوری خطاب به مهدی کرباسیان، رئیس هیات عامل ایمیدرو آمده است: «خدمت به نظام مقدس جمهوری اسلامی و ملت بزرگ ایران توفیق سترگ در مسیر آموزههای بزرگ دینی و انقلابی و تداوم فرهنگ فداکاری و جهادی است. در سال حمایت از کالای ایرانی لازم میدانم از تلاشهای ارزنده جنابعالی و تمام مدیران و کارکنان محترم آن سازمان در راستای اجرای برنامهها و اعتلای کشور و کسب رتبه برتر در جشنواره شهید رجایی سال ۹۷ قدردانی کنم. توفیق روزافزون شما و همکاران شریف آن سازمان را در خدمت به کشور عزیزمان از خداوند متعال مسئلت دارم.»
ایمیدرو به اذعان بسیاری از کارشناسان حوزه معادن و صنایع معدنی در زمان تصدی مهدی کرباسیان، شاهد اتفاقهای خوبی در حوزه توسعهای این بخشها بود. پشتکار مهدی کرباسیان در این بخش، آنقدر برجسته بود که دوست و دشمن بر آن اذعان داشتند.
مهمترین اقدامات ایمیدرو در زمان مدیریت وی عبارت بود از:
-راهاندازی بزرگترین کارخانه تولید شمش طلا در زرشوران
-اجرای نخستین طرح اکتشاف در سراسر کشور در ۲۷۰کیلومتر مربع
-اجرای نخستین طرح استحصال عناصر نادر خاکی در ایران
-تولید نخستین شمش عناصر نادر خاکی با نان میشمتال
-اجرای نخستین نمونه آزمایشی کک نفتی
-راهاندازی نخستین نمونه آزمایشی آنتیموان
-راهاندازی نخستین کارخانه فرآوری پتاس
-فعالسازی بزرگترین معدن روی ایران و آغاز عملیات اجرایی بزرگترین طرح تولید کنسانتره روی
-راهاندازی نخستین کارخانه آهن اسفنجی فولادهای استانی
-راهاندازی نخستین کارخانه تولید آهن اسفنجی به روش ایرانی پِرِد
-راهاندازی مدرنترین کارخانه کنسانتره زغالسنگ در البرز مرکزی
-واگذاری نخستین قرارداد استخراج و فروش سنگ آهن در گلگهر ۲ و ۴
-بهرهبرداری از نخستین خط تولید انبوه ماده معدنی بوهمیت
-اجرای نخستین طرح فرآوری تیتانیوم در کشور
-راهاندازی نخستین پالایشگاه قطران از کک متالورژی
-آغاز عملیات اجرایی بزرگترین طرح تولید شمش آلومینیوم
-اجرای نخستین اسکله منطقه ویژه صنایع انرژیبر پارسیان (در آستانه راهاندازی)
-راهاندازی نخستین گندلهسازی شرق کشور در سنگان
-راهاندازی نخستین کارخانه فرآوری سنگ آهن هماتیت
-تدوین و اجرای نخستین نقشه راه معدن و صنایع معدنی ایران
-بهرهبرداری از نخستین کارخانه تولید تجهیزات فولادی پس از برجام
-واگذاری نخستین پهنههای اکتشافی به بخش خصوصی
-بهروزآوری استراتژی ایمیدرو در راستای مشارکت با بخش خصوصی در تامین مالی و فنی طرحها
-فعالسازی ۳۴ طرح نیمهتمام راکد یا نیمه فعال
-راهاندازی ۶۳ پروژه با سرمایهگذاری ۵.۳ میلیارد دلار
-اجرای برنامه اکتشاف با همکاری وزارت صنعت، معدن و تجارت و سازمان زمینشناسی در ۲۷۰ هزار کیلومتر مربع (این عملیات معادل ۲.۵ برابر اکتشاف ۸۰ سال گذشته است)
-کشف ۵۷۵ میلیون تن زغالسنگ، ۵۰۰ میلیون تن سنگ آهن، ۶۵هزار تن عناصر نادرخاکی، ۳۰هزار تن آنتیموان، ۵۰ تن طلا، ۲۱ میلیون تن بوکسیت و ۱۰۳ میلیون تن باریت
-راهاندازی طرحهای استانی فولاد
-آغاز عملیات اجرایی بزرگترین طرح تولید شمش آلومینیوم در ایران (سالکو)
-آغاز عملیات اجرایی تجهیز بزرگترین معدن روی ایران برای ساخت کارخانههای فرآوری روی
-توسعه همکاریهای آموزشی و تبادل دانش با مراکز علمی و دانشگاهی
مهدی کرباسیان پس از مصوبه مجلس شورای اسلامی مبنی بر منع بکارگیری بازنشستهها در مناصب دولتی، در روزهای پایانی مهر ۹۷ استعفای خود را تقدیم وزیر وقت صنعت، معدن و تجارت کرد.
البته وی پیشتر نیز در آیینی که به مناسبت روز خبرنگار برگزار شده بود، از آمادگی خود برای خروج از ایمیدرو خبر داده بود. کرباسیان تاکید کرد که آن اقدام را در راستای قانون منع بکارگیری بازنشستگان، اجرایی میکند. ۲۹ مهر نیز استعفای وی از سوی شریعتمداری، در پیامی مورد موافقت قرار گرفت.
متن آن پیام به این شرح است:
جناب آقای مهدی کرباسیان؛ در مدت خدمت مشترک، جز خیر و تلاش و خوبی از شما ندیدم از این رو قلبی با استعفای شما مخالفم اما اگر به دلیل قانون اخیرالتصویب اصرار به استعفا دارید، ضمن آرزوی سلامت و سعادت برای جنابعالی در همه شئون زندگی، با استعفای شما موافقت میکنم.
به دنبال استعفای مهدی کرباسیان و قبول آن از سوی محمد شریعتمداری، وی در پیامی از همکاران خود در سازمان توسعهای ایمیدرو تشکر و قدردانی کرد:
چه زود گذشت روزهای پرشور کار در ایمیدرو و چه هیجانانگیز بود گذر از چالشهای پیش رو. به گرمی از اینجانب استقبال کردید و با گرمای وجودتان، ایمیدرو را ترک میکنم.
هر آنچه در توان داشتید در کفه اخلاص گذاشتید و چه نیکو همیاری کردید. اذعان میکنم تمام اتفاقهای شیرینی که در ۵ ساله گذشته رخ داد، حاصل یکی شدن پیکره این سازمان بزرگ بود، و البته بدون چنین انسجامی، از یک دست، صدایی برنمیخاست.
دستاوردهایی که با همگرایی بخش خصوصی در تامین مالی، راهاندازی طرحها، ماموریت سترگ اکتشاف و... برجای مانده، یادگاری است از همکاریهای چندجانبه؛ و امید دارم به شکوفایی روزافزون بخش معدن و صنایع معدنی این سرزمین.
سپاس بیانتهای خود را تقدیم تمام همکاران، مدیران، کارکنان مجموعه ایمیدرو و بخش خصوصی میکنم. خالصانه قدردان یکایک دوستان و همکاران ارجمند هستم. از پرودگار بلندمرتبه، لحظاتی سرشار از سرافرازی برای این سرزمین و تمام تلاشگران عرصه معدن و صنایع معدنی دارم.
پس از مهدی کرباسیان، جمشید ملارحمان، معاون معدنی وی سرپرست ایمیدرو شد و بعد از یک ماه خداداد غریبپور حکم خود را برای ریاست هیات عامل ایمیدرو از رضا رحمانی وزیر جدید صنعت، معدن و تجارت دریافت کرد.
غریبپور در آیین معارفه خود با ابراز خرسندی از انتخاب ایمیدرو به عنوان سازمان نمونه و برتر دولتی گفت: از دکتر کرباسیان که در سالهای گذشته توانست رهبری پروژههای بزرگی همچون اکتشاف ۲۷۰هزار کیلومتر مربعی، توسعه سنگان و... را برعهده گیرد و انجام دهد، تشکر میکنم و افتخار میکنم که سازمان برتر و شکوفا را تحویل گرفتهام.
- غلامحسین شافعی، رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران: برایتان زندگی با خیر و برکت آرزو میکنم. امیدوارم همانگونه که در سالهای خدمت، حمایت از بخش خصوصی را در اولویت کاری خود قرار داده بودید و پارلمان بخش خصوصی را از نظرهای راهبردی خود بهرهمند کردید، از این پس نیز از انتقال تجربههای ارزنده خود به اتاق ایران و فعالان اقتصادی کشور، دریغ نورزید. بازنشستگی نه پایان که آغاز راهی دیگر است و جنابعالی که از دلسوزان انقلاب به شمار میآیید، تجربههای گرانبهایتان را بیمنت برای شکوفایی کشور در اختیار جوانان این سرزمین خواهید گذاشت. برای جنابعالی، بهترین ایام همراه با سلامتی روزافزون و موفقیت آرزو میکنم.
- بهرام سبحانی، مدیرعامل پیشین فولاد مبارکه: مدیری حرفهای، خوشبرخورد و پیگیر در امور شرکتهای تابع
- محمود اسلامیان، رئیس هیات مدیره مجتمع فولاد مبارکه اصفهان: ایشان در هر پستی که در ۴ دهه گذشته بودند؛ عملکرد قابل قبولی داشتند. صبر و حوصله در رسیدگی به مشکلات و ثبات دادن به مدیریت در پروژهها، از نکات مثبت مدیریتی دکتر کرباسیان در ایمیدرو بود.
- منصور یزدیزاده، مدیرعامل شرکت سهامی ذوب آهن اصفهان: در ۹ ماه کار نزدیک با دکتر کرباسیان، ایشان را فردی تیزبین، علاقهمند به حوزه کار، پیگیر، دلسوز، با سرعت عمل بالا و تصمیمگیر دیدم.
- محمد کشانی، مدیرعامل شرکت فولاد خوزستان: آقای کرباسیان آخرشه! او در عرصه فنی، بازرگانی، روابط عمومی و مدیریت، خوش درخشید. استاد خوب، نگاه اقتصادی و صنعتی و مالی، تجربه بالا و تعامل سازنده از ویژگیهای بارز ایشان است.
- محمدرضا بنیاسدیراد، مدیرعامل شرکت ملی صنایع مس ایران: دکتر کرباسیان از افراد نادر در حوزه معدن و صنایع معدنی است. دید توسعهای و نگاه راهبردی او در تکمیل زنجیره تولید مثالزدنی بود. اقدامات وی در حوزه اکتشاف و شناسایی محدودههای امیدبخش و تولید و توسعه پایدار، نشان از همت این مدیر با سابقه است.
- محمد مسعود سمیعینژاد، مدیرعامل شرکت سرمایهگذاری پارسیان: کارشناسانه، خیلی از گرههای توسعه فولاد کشور را باز کرد. توسعه طرحهای نیمهتمام با بهرهمندی از ظرفیتهای بخش خصوصی، از دستاوردهای مثالزدنی او به شمار میرود.
- علی اصغر پورمند، مدیرعامل شرکت مادر تخصصی توسعه معادن و صنایع معدنی خاورمیانه (میدکو): دکتر کرباسیان، یک مدیر حرفهای همراه با اخلاق حرفهای و نتیجهگراست. ۲ ویژگی اراده حرفهای بالا در کار و تواضع فردی را میتوان از ویژگیهای وی نام برد. از این جنس مدیران در سطح جهان به عنوان مدیران بنگاههای اقتصادی که به سطح عالی رسیدهاند، نام برده میشود.
- محمود نوریان، مدیرعامل شرکت معدنی و صنعتی چادرملو: موفق در عرصه اقتصادی از ابتدای انقلاب تاکنون و چهرهای دوستداشتنی
- ناصر تقیزاده، مدیرعامل شرکت معدنی و صنعتی گلگهر: ایشان عملکرد مثبتی را از خود به جای گذاشت. ایجاد رابطه دوستانه و عاطفی با مدیران حوزه معدن و صنایع معدنی، از ویژگیهای بارز آقای کرباسیان است.
- محمدرضا بهرامن، رئیس خانه معدن ایران: دکتر کرباسیان با مدیریت بنیادی خود در ایمیدرو توانست نقش توسعهای ایمیدرو را به خوبی به مخاطبان صنعت معدنکاری ایران، معرفی کند و از راه برنامهریزی، سازماندهی، رهبری و کنترل، تلاش بسیاری را برای جلب اعتماد دولت به بخش خصوصی در بخش معادن انجام داد.
- بهرام شکوری، رئیس کمیسیون معدن و صنایع معدنی اتاق بازرگانی ایران: با افکار بخش خصوصی، تحول شگرفی را در ایمیدرو ایجاد کرد. او یکی از معدود مدیرانی بود که به جای انتقال مالکیت، مدیریت اصولی در نظام معدن و صنایع معدنی این سازمان توسعهای و کشور را انتقال داد.
- مهرداد اکبریان، رئیس هیات مدیره انجمن سنگ آهن ایران: دکتر کرباسیان ایمیدرو را زنده کرد و با مدیریت مدبرانه او، زمینه آشتی بخش خصوصی و دولت در این حوزه فراهم شد.
-امیر اصلانخانی، واحد مرکزی خبر: عملکردها در صفحات کتاب سالهای خدمت ثبت میشود و چهره گشاده و لبخند همیشگی آقای مدیرعامل در ذهن ما خبرنگاران باقی میماند. خداوند پشت و پناهتان.
-محمد اسدپور، شبکه جهانی سحر: جملهها برای توصیف دکتر کرباسیان کافی نیست؛ مسئولی جنتلمن از جنس بلور آسمانی و مهربان که در خاطرات ما همیشه سبز است.
- رضا حسینی، باشگاه خبرنگاران جوان: مدیری مقتدر همراه با دانش و تجربه.
- حسین عضدی، خبرگزاری ایرنا: واقعیت این است که حضور دکتر کرباسیان در سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران در واقع دمیدن روحی تازه در کالبد ایمیدرو بود که اجزایش یک به یک در قالب خصوصیسازی یا رد دیون در حال گسستن و انحلال بود و در واقع مدیریت تدبیر را در ایمیدرو معنا بخشید تا موجبات امید این سازمان توسعهای شود. آرزو میکنم دکتر کرباسیان بسان پدری دلسوز همچنان سایه خود را بر ایمیدرو در قالب مشاوره یا یک مجموعه جدا و مرتبط بگستراند. با آرزوی سلامتی و توفیق برای ایشان.
-محمد ملکدار، خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا): آقای دکتر کرباسیان؛ مدیر توانمند دولت و مردی برای همه فصول، مدیری کاربلد که با ویژگی ممتاز روی گشاده و اخلاق خوش با همه مسائل، موضوعها و افراد روبهرو میشد. امیدواریم در ادامه مسیر، در همه امور فردی، خانوادگی و اجتماعی و حرفهای خود مستدام و پایدار باشند.
-مریم طاووسی، خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا): مدیر با اخلاق و پاسخگو.
-نوید لاله، خبرگزاری ایلنا: کرباسیان مدیری که سنگر دانشگاه را رها کرد تا در خط مقدم صنعت فرماندهی کند.
-کامران نرجه، روزنامه اطلاعات: دوره مدیریت دکتر کرباسیان بر ایمیدرو را میتوان در چند کلمه تعریف کرد: آرامش محیط، شفافیت عملکرد، بهبود سرمایهگذاری، تکمیل طرحهای نیمهتمام، تحقیق و اکتشاف و برنامهریزی برای بالندگی آینده.
-سیدعلی دوستی موسوی، روزنامه جام جم: خندهرو، خلاق، سختکوش، مردمدار، لوطی، حرفهای و خوشفکر.
-لیلا مرگن، روزنامه شرق: به نظر من آقای کرباسیان رسانهایترین و پاسخگوترین معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت بود.
-نرگس رسولی، روزنامه اعتماد: دقیق، شفاف، همیشه در دسترس، آگاه به ارتباط با رسانه و همراه.
-سیف ا... یزدانی، روزنامه عصر اقتصاد: اینجانب دکتر مهدی کرباسیان را از سال ۱۳۶۲ وقتی که معاون وزیر راه و ترابری و در کمیسیون حملونقل ستاد بسیج اقتصادی بودند، میشناسم. ایشان مردی خوشرو، صمیمی و مقتدر هستند که رعایت اصول کارشناسی و حرفهای را در حوزههایی که مسئولیت میپذیرد به وقت دنبال میکنند. شناخت عمیق وی از کاربرد اطلاعرسانی و رسانهها، حوزه معدن و صنایع معدنی را از موجودی خارج کرده و توانمندی مدیریت و توسعهگرایی وی، راههای آینده روشنی را پیش روی ایمیدرو قرار داده است.
-محبوبه ناطق، روزنامه صمت: دکتر کرباسیان، مدیری توانمند، لایق و دلسوز برای فعالان معدن و صنایع معدنی و به معنای واقعی برای بخش معدن کدخدا بود که به حتم جای خالی او را احساس خواهیم کرد.
-علیرضا قشقایی، روزنامه رسالت: تنها چیزی که برای من توی هر برنامه جذاب بود خوشرویی و همیشه خندان بودن ایشان بود.
-سید عبدا... میرحسینی، روزنامه تفاهم: بخش معدن در زمان دکتر کرباسیان رونق گرفت.
-عماد عزتی، جام جم آنلاین: کرباسیان برای معادن و صنایع معدنی ایران پدری کرد.
-سیدعباس حسینی، خبرنگار خبرگزاری صدای افغان(آوا)، تهران: در آیین گرامیداشت روز خبرنگار در سازمان ایمیدرو، برای نخستینبار به عنوان یک خبرنگار خارجی با دکتر کرباسیان روبهرو شدم و افتخار آشنایی با ایشان را پیدا کردم. با لبخندی بر لب و مهربانی، همانند یک خبرنگار داخلی در ایران، با دقت به پرسشم گوش کرد و پاسخ داد اما پاسخ ایشان، آن هم درباره معادن افغانستان، فراتر از انتظار من بود. ابتدا پیش خود فکر میکردم ایشان حرفی در حوزه معادن افغانستان نداشته باشد اما فراتر از انتظار، پاسخ همهجانبهای به پرسش من داد و این مسئله، بیانگر توانایی ظرفیتی، شناخت دقیق و دید وسیعی بود که ایشان نه تنها نسبت به حوزههای کاری خود در جمهوری اسلامی ایران بلکه به همسایگان و منطقه و به ویژه افغانستان داشته و دارد.
-رضا بیات، ماهنامه پردازش: جناب آقای دکتر کرباسیان را در یک جمله نمیتوان معرفی کرد زیرا مدیری بهدور از حاشیههای مرسوم در مسائل مختلف کشور است که همواره نسبت به صنایع و منابع زیرزمینی و معادن دغدغه دارد که الحق در انتخاب مدیران، واگذاری پروژهها و پهنهها سعی کرد شایستهسالاری جایگزین دیگر گزینهها شود. او از راهاندازی پروژههای صنایع فلزی و معدنی در موعد مقرر لذت میبرد.
تاریخ بدون شک درباره مدیریت او در چند سال گذشته به نیکی یاد و قضاوت خواهد کرد.
-زهرا ذوالفقاریان، سایت تابناک: یکی از ویژگیهای بارز یک مدیر بهویژه در صنعت این است که بتواند افراد متخصص و کارآمد را در رأس شرکتهای بزرگ صنعتی قرار دهد که هم در زمینه بهرهوری بنگاههای اقتصادی و هم در زمینه مسئولیتهای اجتماعی موفق عمل کند.
انتخابهای دکتر کرباسیان حکایت از دوراندیشی و تدبیر وی داشت. دکتر کرباسیان با انتخاب افرادی مثل آقای سبحانی در فولاد مبارکه شایستهسالاری را در صنعت عملی کردند.