به گزارش میمتالز، طبق آمار موسسه کپلر، صادرات نفت ایران به چین در سالهای ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ به ترتیب ۶۹۲ و ۷۴۶ هزار بشکه در روز بود و با خروج آمریکا از برجام و پایان مهلت معافیت خرید نفت از ایران در می ۲۰۱۹، رقم فروش نفت به چین افت چشمگیری کرد و در دو سال ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ به ترتیب به روزانه ۴۶۶ و ۳۲۴ هزار بشکه کاهش یافت.
با این حال طبق آمار موسسه کپلر، صادرات نفت ایران به چین در ۳ سال گذشته ۳ برابر شده و از رقم ۳۲۴ هزار بشکه در روز به حدود یک میلیون بشکه در روز افزایش یافته است.
اما چقدر میتوان در شرایط تحریمی به این آمار و ارقام اکتفا کرد؟ در ابتدای سال جاری بلومبرگ گزارش داد که ایران هر بشکه نفت را ۱۲ دلار کمتر از نفت شاخص برنت به چین تحویل میدهد، در حالی که روسیه برای نفت شاخص اورال خود که بسیار شبیه به نوع نفت تولیدی ایران است، بیشتر از ۱۰ دلار تخفیف نمیدهد.
در خرداد ماه سال جاری هم رویترز در گزارشی نوشت که بر اساس آمارهای منتشر شده از گمرک چین، صادرات نفت ایران در ماه آوریل (۱۲ فروردین تا ۱۰ اردیبهشت) به چین صفر شد و این در حالی است که صادرات نفت روسیه به چین در همین بازه زمانی نسبت به سال پیش ۸.۶ درصد افزایش پیدا کرد.
گزارشهای اداره اطلاعات انرژی آمریکا نشان میدهد، صادرات نفت ایران در سال ۲۰۱۷ بهطور متوسط ۲.۵ میلیون بشکه در روز بوده که این رقم در مقایسه با یک سال قبل از آن ۲۰۰ هزار بشکه بیشتر بوده است، با این حال، در ماه میسال ۲۰۱۸، دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا اعلام کرد که از توافق هستهای خارج میشود و قصد دارد صادرات نفت ایران را به صفر برساند.
اگرچه تحریمها در ماه نوامبر اجرایی شدند، اما صادرات نفت ایران از همان ماه میو با اعلام دونالد ترامپ مبنی بر خروج از برجام روند نزولی خود را شروع کرد و دو کشور هند و چین -بزرگترین مشتریان نفتی ایران- چند ماه زودتر واردات نفت از ایران را کاهش دادند و دو مشتری مهم دیگر یعنی ژاپن و کره جنوبی نیز از ماه آگوست خرید نفت از ایران را به طور کامل متوقف کردند.
موضوعی که دراین میان از اهمیت بیشتری برخوردار است این است که این آمار و ارقام چه میزان واقعی است و اگرهم واقعیت دارد پول فروش نفت کجا میرود؟
غلامرضا جعفرزاده ایمنآبادی درباره آماری که رسانههای دولتی از صادرات نفت ایران به چین و افزایش آن ارائه میکنند گفت: این آمار خلاف واقع است و متاسفانه دولت با مردم صادق نیست و آمار حجم ریالی را ارائه میدهد و نه حجم بشکهای و وزنی. امروز اگر چه دولت نفت را به دلار بالا میفروشد، اما میزان کمتری صادر میکند.
وی افزود: علاوه براین در شرایط فعلی صادرات نفتی امتیازی در حوزه صادرات نیست. طبق سیاستهای رهبری باید صادرات غیر نفتی برای ما مهم باشد نه صادرات نفت. فرض بر اینکه برجام و تحریم نبود و ما صادرات نفتی بالای ۶ میلیون بشکه در روز داشتیم، هدف گذاری ما صادرات نفتی نیست. واقعیت این است که دولت ادعا میکند دلار بیشتری از دولت روحانی به دست آورده، اما میزان صادرات آن کمتر است. از طرفی نفت را با ۳۰ تا ۴۰ درصد تخفیف میفروشد.
این نماینده مجلس دهم تاکید کرد: اگر دولت افزایش حجم ریالی را افتخار میداند باید به مردم بگوید که نمیتواند پول فروش نفت را بگیرد و در قبال آن دارو و خوراکی دریافت میکند. متاسفانه به دلیل خواب مجلس کسی نمیپرسد که چرا بیش از بودجه صادرات دارید؟ دولت خلاف میکند و بیشتر از سقف در بودجه خلاف میکند، طبق اصل ۷۵ دولت مجاز نیست مازاد درآمد داشته باشد مگر با مجوز مجلس و از همه مهمتر اینکه دولت بگوید با این مازاد درآمد چه میکند؟ چه متمم بودجهای میدهد؟
ایمنآبادی در پایان گفت: اشکالات زیادی به آماری که از صادرات نفت به چین ارائه میشود وارد است، گفته میشود صادرات سه برابر شده در حالیکه ارزش ریالیاش هم سه برابر نشده و تفاوت آن با دوران برجام به علت قیمت دلار است. علاوه براین چرا در مورد خرج این درآمد چیزی گفته نمیشود؟ چرا از تخفیفهای کلانی که دولت میدهد حرفی زده نمیشود؟
منبع: تجارت نیوز