توافق نانوشته تهران و واشینگتن/ ایران به آمریکا نفت می‌فروشد؟

‌می‌متالز - در شرایطی که تحریم‌ها هنوز بر سر جای خود وجود دارند اخیرا یکی از رسانه‌های خارجی مدعی فروش نفت ایران به آمریکا شد. گویا تهران و واشینگتن در یک توافق نانوشته بر سر فروش نفت ایران به بازار جهانی به تفاهم رسیده‌اند و این موضوع خارج از توافق برجام شکل گرفته است.

به گزارش می‌متالز، ابتدای این هفته بلومبرگ مدعی شد که گرچه تهران و واشینگتن هنوز فاصله زیادی با یکدیگر در مورد برنامه هسته‌ای دارند، اما به نظر می‌رسد بر سر فروش نفت ایران به آمریکا و عرضه آن در بازار جهانی به توافق رسیده‌اند.

تحلیلگران درباره چشم انداز مسائل مورد اختلاف بین ایران و آمریکا در سال ۲۰۲۴ معتقد هستند که دولت جو بایدن به جای تلاش برای مذاکره بر سر یک توافق جدید که شامل اعطای کاهش قابل‌توجه تحریم‌ها به تهران در طول یک سال انتخاباتی باشد، قصد دارد برنامه هسته‌ای ایران را از طریق یک تفاهم نانوشته کنترل کند.

علی واعظ، مدیر پروژه ایران گروه بحران بین‌المللی، در همین زمینه اعلام کرد: «هدف تفاهم است نه توافق.»؛ اما نزدیکی به انتخابات ایالات متحده باعث می‌شود که این تعامل دیپلماتیک چندان سازنده نباشد.

فروش نفت ایران حداکثری شده است

سیدعلیرضا مرندی، مشاور تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران، در رابطه با تفاهم بر سر فروش نفت ایران به آمریکا خبر داد: مدت زیادی است تحریم‌های نفتی تقریبا بی اثر شده و ایران در فروش نفت به فروش حداکثری رسیده است، این پول هم به چرخه اقتصاد وارد شده، اما زمان می‌برد تا تاثیرات آن حس شود.

وی افزود: آمریکا با چین و روسیه دچار مناقشه شده و نمی‌تواند همچنان سیاست تحریم حداکثری را با فشار و تمرکز گذشته پیش ببرد. همچنین متوجه شدند که برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای ایران را نمی‌شود متوقف کرد.

فروش نفت ایران به آمریکا با تاراج آن متفاوت است

حشمت‌الله فلاحت‌پیشه، عضو سابق کمیسیون سیاست خارجه و امنیت ملی مجلس، گفت: ایران و آمریکا روی توافق نانوشته کار می‌کنند و این موضوع را در دستور کار دارند. این توافق بر اساس مدیریت تنش بین دو طرف است و فقط مربوط به موضوع هسته‌ای نیست. موضوعات مختلف را در برمی‌گیرد. به عنوان مثال موضوع جلوگیری از تنش در خلیج فارس و دریای عمان اتفاقی که افتاد این است که برجام از دستور کار ایران و آمریکا خارج شده و دو طرف در دوران پسابرجام به سر می‌برند.

وی افزود: هر دو کشور اولویت‌های دیگری جز برجام را در دستور کار دارند. آمریکا مساله جنگ اوکراین و روسیه و چالش تجاری با چین را پیش رو دارد. برای ایران هم مساله اساسی اقتصاد است؛ در چنین شرایطی سیاست فشار حداکثری جای خود را به مدارا با ایران می‌دهد. حتی به گونه‌ای شاهد تاراج نفت ایران هستیم و به عنوان مثال ماجرای نفتکش حامل نفت ایران تحت‌الشعاع قرار می‌گیرد. آمریکا بیش از ۵۶ میلیون دلار نفت ایران را به تاراج برد، اما این دعوا تبدیل به چالشی جدید نشد و شاید به آینده موکول شده است.

او با بیان اینکه آمریکا ترجیح می‌دهد ایران در شرایط فعلی بتواند نفت بفروشد، تأکید کرد: این به معنی از دستور خارج کردن توافق برجام است و دو کشور به اولویت‌های خاص خود می‌پردازند. در این شرایط فضای خاصی فراهم شده تا ایران بتواند نفت خود را بفروشد. در شرایط فعلی ایران می‌تواند به تدریح تخفیف‌های فروش نفت را کاهش دهد و قیمت نفت را منطقی کند و فروش نفت را به ویژه در شرق آسیا افزایش دهد.

یقه سفید‌ها آفتی بر اقتصاد ایران

فلاحت‌پیشه در مورد چگونگی بازگشت پول فروش نفت در شرایط تحریمی توضیح داد: درصدی از پول‌ها به صورت ارز و درصدی هم به شکل تهاتر به کشور بازمی‌گردد؛ ایران با کشور‌های دیگر توافقاتی دارد که در ازای فروش نفت و گاز و میعانات، کالا‌ها و خدماتی را دریافت و تهاتر را صورت بدهد و تحریم را دور بزند.

این نماینده سابق مجلس تاکید کرد: کشوری مانند هند در چابهار و چین در پارس جنوبی می‌توانند قرارداد‌های خوبی با ایران ببندند و یا بخشی از پول در قرارداد‌های حوزه حمل و نقل و راه آهن به عملیات عمرانی تبدیل شود.

وی با تاکید بر اینکه یقه‌سفید‌ها منابع ایران را به تاراج می‌برند، ادامه داد: حاکمیت قاچاقچی‌های یقه‌سفید بر سیاست‌های تهاتری دولت آفتی بر اقتصاد ایران در زمان تحریم است. قاچاقچیان یقه‌سفید یعنی قاچاقچیانی که شان و جایگاه و نفوذ خود را دارند و سود کلانی می‌برند. آن‌ها کسانی هستند که سیاست‌های تهاتری کشور را با انحراف روبرو کرده‌اند؛ ایران می‌تواند در قبال تهاتر خدماتی، چون توسعه صنعتی و پیشبرد مواردی نظیر توسعه نفتی و گازی را در پیش بگیرد، ولی قاچاقچیان یقه‌سفید که بخشی از کاسبان تحریم هستند از سیاست تهاتر استفاده می‌کنند و کالا‌های تولید شده در کشور‌های خریدار نفت ایران را وارد می‌کنند و این باعث می‌شود ایران کشور مصرف‌کننده باقی بماند.

فلاحت‌پیشه تصریح کرد: مافیا آسیبی جدی برای کشور است؛ مافیای تحریم کسانی هستند که سعی می‌کنند اقتصاد کشور کماکان در دلالی شکل بگیرد و، چون ایران در لیست سیاه اف‌ای تی اف قرار دارد بخشی از پول‌های ایران درگیر بازی دلالان می‌شود. در شرایطی که ایران و آمریکا به گونه‌ای نانوشته در حال حل مشکلات خود هستند و تنش‌ها را کنترل می‌کنند ایران باید مشکلات خود با جهان بین‌الملل را به موازات حل کند.

منبع: تجارت نیوز